Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 19 Temmuz 2013
2000 yılında 58 kuruş olan benzinin fiyatı son zamla 5 lirayı aştı. Dünyanın en pahalı benzininde yeni fiyat artışı olup olmayacağı dolar kuruna bağlı. Fiyatın yüzde 65’i ise vergi…
Milliyet Gazetesi’nden Mithat Yurdakul’un haberine göre, benzinin 5 lira sınırını aşmasıyla birlikte, son 13 yılda benzine gelen zam oranı yüzde 900’ü buldu. Önemli bir kısmı vergi olan benzin fiyatları, doların yükselmesi halinde yeni rekor seviyeler yakalamaya aday.
Türkiye, benzin fiyatında yeni bir rekor seviyesi olan 5 TL’yi de geçti. Bir otomobil sahibinin, bir litre benzine ödediği para 13 yılda yaklaşık yüzde 900 arttı. 2000 yılında ortalama 0.58 lira olan benzin fiyatı, 2001 kriziyle 1 lira, 2002 yılında 1.48 lira, 2003 yılında 1.80 lira, 2004 yılında 1.98 lira, 2005 yılında 2.55 lira, 2006 yılında 2.79 lira, 2007 yılında 2.89 lira, 2008 yılında 3.21 liraya yükseldi. 2009 yılında ortalama 3.15 lira olan benzinin litre fiyatı, 2010 yılında 3.68 liraya ulaştı. 23 Aralık 2011’te 4.33 TL olan benzin, geçen sene 4.65 sınırını aştığında en pahalı benzinde Avrupa ikincisi ünvanını kazandı.
Fiyatın yüzde 65’i vergi
Temmuz ayında gelen ikinci zammın ardından dünyanın en pahalı benzinleri arasında yer alan Türk benzini, önemli oranda vergilerden etkilendi. Bir hafta önce de 11 kuruş zam yapılan benzinin yüzde 65’ini vergiler oluşturuyor. Buna karşın ABD’de benzin satışlarından alınan vergi yüzde 12’yi geçmiyor.
Hükümet ise bir haftada 20 kuruş yükselen benzin fiyatlarının vergi indirimi ile dengelenmesi talebine sıcak bakmıyor. Ekonomi yönetimi, tüketim vergilerinde bir indirim olmayacağı mesajı veriyor.
Bir türlü düşmeyen yüksek dolar kuru, benzin zamlarının bir diğer sorumlusu. Dolardaki yükselişin sürmesi halinde, benzinde yeni zamlar kaçınılmaz olacak.
Akaryakıt sektörünün çatı kuruluşlarından Petrol Sanayi Derneği açıklamasında, Türkiye’de tüketilen akaryakıtın yüzde 90’ının ithal ham petrolden üretildiği ya da benzin veya motorin olarak ithal edildiği anımsatılarak, “Mayıs ayının başından itibaren gelişmekte olan ülkelerdeki dolar kurunda önemli artışlar oldu. Bunlar ülkemize de yansımış ve ABD Doları son dönemde değer kazanmıştır. Öte yandan temmuz ayının başından bu yana Akdeniz piyasasında benzin fiyatında yüzden 10’luk bir artış görülmüştür” denildi. Açıklamada, zamlardan akaryakıt sektörünün de olumsuz etkilendiği belirtilerek, “Artan yasal yakıt fiyatları kayıtdışı ürünlerin kullanımının artmasında etken olmaktadır” denildi.
Şoförler isyanda
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Başkanı Fevzi Apaydın ise, “Düşük vergili ucuz akaryakıt istiyoruz, yoksa eve ekmek götüremeyeceğiz. Taşımacılık faaliyeti ile uğraşan bir esnafın bu fiyatlarla para kazanması çok zor. Kazancımızı yakıt ve yedek parçaya veriyoruz. Fiyatlara zam yerine vergiler düşürülerek taşımacı esnafına ucuz akaryakıt verilmesini istiyoruz” açıklaması yaptı.
Kaynak: Enerji Enstitüsü