Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 09 Aralık 2013
Orta Asya’nın en büyük, dünyanın 9. geniş topraklarına sahip Kazakistan, 1991 yılında bağımsızlığına kavuşmasından bu yana bölgenin kilit ülkesi olmaya devam ediyor. Orta Asya’nın stratejik ülkesi Kazakistan, 2,8 milyon kilometrekarelik yüzölçümü ile geniş topraklara ve zengin yeraltı kaynaklarına sahip. Altın, gümüş, uranyum, demir, kömür, krom, bakır, kurşun, çinko ve daha pek çok maden.
En medyatiği ve en çok göze çarpanı ise hiç kuşku yok ki petrol. Kazak petrolleri bir yandan Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattından, diğer yandan Ukrayna üzerinden Avrupa’ya yola çıktı çıkacak derken, dünyanın enerji ihtiyacı en fazla ülkelerin başında gelen Çin, Kazak petrollerindeki payını sessiz sedasız şimdiden yüzde 24’e çıkardı.
Mevcut durumda petrol üretimi 80 milyon tonu geçen Kazakistan’da bu üretimdeki en yüksek pay Çin’in. Bu bilgi geçtiğimiz günlerde Kazakistan Petrol ve Gaz Ba
kanlığı tarafından yapılan açıklamada yer aldı. Bakanlık tarafından paylaşılan bilgide Çin merkezli şirketlerin Kazakistan’da çıkarılmakta olan petrol üretimindeki payının yüzde 24 oranında gerçekleştiği belirtildi.
Açıklama, Kazak petrolleri için sürekli plan yapan ABD, AB ve Rusya’nın uykusunu kaçırsa da Çin, çoktan ülkedeki petrol payının büyük hissesini kapmış durumda. Çin merkezli petrol şirketleri ülkenin özellikle batı bölgesinde bulunan Atırav ve Kızılorda şehirlerinde yoğunlaşırken, çıkartılan petrol miktarında önümüzdeki yıl azalma yaşanacağı tahmin edilmekte.
Kazakistan, ülkede çıkartılan petroldeki Çin payını azaltmak için böyle bir yola başvururken, bu sayede Çin eksenli şirketlerin de önümüzdeki yıllarda petrol üretimindeki payını yüzde 14’lere çekmeyi planlıyor.
Kazakistan’da, şu ana kadar yaklaşık 160 adet petrol ve doğalgaz sahası keşfedilmiş durumda. Bunların henüz tümü üretime başlamış değil ama çok önemli bir potansiyel oluşturuyor.
Petrol ve Doğalgaz Bakanlığı’nın tahminlere göre 2014 yılında ülkede yaklaşık 83 milyon ton petrol üretilmesi bekleniyor. Bu rakamın 2016 yılına doğru 110 milyon tona artırılması planlanılıyor.
Öte yandan, ABD Enerji Bakanlığı’nın tahminlerine göre, 2020 yılında dünya enerji talebinin yüzde 65 artacağı belirtildi. Bu talebin karşılanmasında da en önemli unsur petrol olmaya devam edecek. Uzmanlara göre, Kuzey Denizi kanalıyla petrol akışının azalması nedeniyle Avrupa için Arap petrollerinden ziyade Hazar petrolleri daha çok önem kazanacak.
Kazakistan’ın Hazar Denizi kıyısındaki Kaşagan petrol yatakları, 1968 yılından bu yana keşfedilen en büyük petrol yatağı. Kaşagan petrol sahaları, rezerv büyüklüğü açısından dünyada ilk 5’e giriyor. Kaşagan yatakları, Kazakistan ulusal petrol ve doğalgaz şirketleri Kazmunaygaz, İtalyan petrol devi Eni, ABD merkezli Exxon Mobil ve Hollanda-İngiliz ortaklığı Shell tarafından ortak işletiliyor.
Kaynak: Enerji Enstitüsü
