CLA Akademi | Enerji Gazetesi

Türkiye’de Benzin Fiyatlarında Verginin Etkisi Hissediliyor…

Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 22 Aralık 2015


Petrol fiyatı 100 dolardan 35 dolara kadar düştü. Ama 1 liraya mal olan benzin Türkiye’de 4.5 TL’ye satılıyor. 1 liraya alınan motorinin ise pompa fiyatı 3.74 lira. Petroldeki düşüşün tüketiciye yansımamasının en önemli sebebi yüksek vergiler. Avrupa’da da benzer bir tablo var.

Geçtiğimiz yıl haziran ayında bir varil Brent petrolün fiyatı 115 dolar civarında, yani o dönemki kur ile yaklaşık 243 liraydı.

Aynı dönemde benzinin litre fiyatı ise 5.02 liraydı. Brent petrolün dünkü seviyesi olan 36.32 dolardan güncel dolar kuru ile hesaplandığında, bir varil Brturkiyede-benzin-fiyatlarinda-verginin-etkisi-hissediliyorent petrolün fiyatı 105 liraya karşılık geliyor. Benzinin litre satış fiyatı ise 4.28 lira. Bu anlamda, petrolün varil fiyatı 1.5 yılda yüzde 68.7 değer kaybetti. Petrol TL bazında da yüzde 56.8 ucuzlarken, pompa fiyatı sadece yüzde 14.7 civarında ucuzladı. Bunun temel sebebi ise akaryakıt üzerindeki vergi yükü. Vergi yükü hem Avrupa’da çoğu ülkede hem de Türkiye’de tüketicinin petrol fiyatlarındaki düşüşü hissetmesine engel oluyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) kasım ayı petrol ve LPG piyasası fiyatlandırma raporuna göre, ürün fiyatı 1.04 lira olan benzin; rafineri, ÖTV+KDV, gelir payı, ana dağıtım şirketi ve bayi marjlarının eklenmesiyle pompada 5 liraya yaklaşıyor. Devlet 100 TL’lik akaryakıtın ortalama 60 lirasını vergi olarak alıyor.

YÜZDE 11 KÂR

EPDK fiyatlandırma raporuna göre, 95 oktan kurşunsuz benzinin ürün fiyatı 1.04 lira. Bunun üzerine 0.04 TL toptancı marjı, 0,00254 TL gelir payı, 0,43 TL dağıtıcı ve bayi marjı toplamına ilaveten 2.84 TL vergiler ekleniyor. Böylece 1.04 liralık ürünün nihai satış fiyatı 4.35 liraya yükseliyor. Yani benzinin litre başına 4.35 lira olan pompa fiyatının yüzde 65.3’ünü vergi, kalan kısmını ise yüzde 23.9 ile ürün maliyeti ve yüzde 10.8 ile piyasada faaliyet gösteren şirketlerin masrafları ve brüt kar marjı oluşturuyor.

TOPLAM VERGİNİN YÜZDE 15’İ

Motorinde de benzer bir tablo söz konusu. İstanbul Avrupa yakası fiyatlarına göre, bir litre standart motorinin kasım ayı ortalaması 3.72 liraydı. Bunun 1.07 lirasını ürünün fiyatı, 2.16 lirasını toplam vergiler, 0.46 lirasını dağıtıcı ve bayi karı, 0.03 lirasını toptancı marjı ve 0.00254 lirasını ise gelir payı oluşturuyor. Bu veriler incelendiğinde, pompada litresi 3.72 liradan satılan motorin fiyatının, yüzde 58.1’ini vergi, yüzde 28.8’ini ürün maliyeti, yüzde 13.1’ini ise piyasada faaliyet gösteren şirketlerin brüt kar marjı oluşturuyor. Avrupa’da da benzinden alınan vergi yüzde 50 ila 70 arasında değişiyor. Avrupa Birliği’nde Hollanda gibi ülkelerdeki ortalama gelir düzeyi ile Türkiye’deki ortalama gelir düzeyi kıyaslandığında, gelirde akaryakıtın aldığı pay farklılık gösteriyor. Türkiye’de akaryakıt ürünlerinden toplanan vergiler, toplam vergilerin yüzde 15’ini oluşturuyor. Türkiye’deki sürücüler dünyanın en pahalı akaryakıtını kullananlar listesinde yerini koruyor.

Maliye’nin petrol ve doğalgazdan aldığı ÖTV, 2015 yılının ilk 6 ayında yüzde 12.5 artışla 23 milyar 740 milyon liraya çıktı. Pompa fiyatlarını etkileyen diğer bir olay da dolar kurundaki artış oldu. Türkiye’nin en önemli cari açık kalemlerinden petrolün varil fiyatındaki düşüş, kurdaki artış nedeniyle bire bir iç piyasaya yansımıyor. Fiyatların düşmesini engelleyen küçük bir etken ise firmaların stokları. Dağıtım şirketlerinin ellerindeki yüksek fiyattan almış oldukları ürünlerin de düşük fiyattan elden çıkartılmaması için fiyat düşüşleri hemen yansıtılmıyor. Sektör temsilcileri, yaptıkları açıklamalarda musluktan bedava aksa dahi benzini 2.57 liradan ucuz alamayacağımızı söylerken; kamu ise zaman zaman akaryakıt şirketlerinin fiyat metodolojisine uymadığını söyleyerek, tavan fiyat uygulaması getiriyor.

Haberin Devamı İçin TIKLAYINIZ>>>

Kaynak: Hürriyet


Yorum Yaz
Ad Soyad :
E-mail :
Yorum :

Green Pi Enerji

EcoGreen | Biyokütle - Biyogaz - Güneş Enerjisi Santralleri



   GÜNCEL ENERJİ KÖŞE YAZILARI

   TÜM ENERJİ KÖŞE YAZARLARI VE YAZILARI>>

DİL SEÇİMİ:

  • Turkish
  • English

ENERJİ HABERLERİ KATEGORİSİ

SİTE İÇİ ENERJİ ARAMALARI

Enerji Sektörü İş İlanları & Kariyer

Enerji Kütüphanesi



WhatsApp chat