Kategori : DOĞALGAZ ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 07 Ağustos 2017
İstanbul’da tertip edilen ve , 1933 yılında ilki düzenlenen, her üç yılda bir gerçekleşen WPC, World -Dünya Petrol Kongreleri Küresel petrol ve doğalgaz sektörünün geleceğini belirleyen ve Petrol ve Gaz endüstrisinin en büyük ve prestijli etkinliği olarak anılan 22. Dünya Petrol Kongresi’ne katılan Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Türk mevkidaşı Berat Albayrak’la yaptığı görüşme sonrasında basına yaptığı açıklamalarda, Albayrak’la Türk Akımı’nın Türkiye toprakları üzerindeki çıkış noktası konusunda nihai onayın alınması gerektiği mevzunu konuştuğunu ve bu konuda fikir ayrılığı olmadığını gerekli belgelerin yakın zamanda verilmesini beklediklerini söylemişti.
Bu meyanda Botaş Genel Müdürü Burhan Özcan, Türk Akımı’nın Türkiye kısmının finansmanıyla ilgili olarak Rus enerji şirketi Gazprom ile anlaşma sağladıklarını belirtmiş, anlaşmanın oranlarıyla ilgili rakamı açıklayacağını söyleyerek, Türk Akımı’nın ikinci hattı için izin alma sürecinde bir pürüz olmadığını belirtmişti. Türk Akımı Doğal gaz boru hattının Türkiye’ye çıkışının kuvvetle muhtemel Trakya’da Kıyıköy’e olacağını söyleyen Özcan, çalışmaların deniz ve karada devam ettiğini kaydetmişti.
Bu konuda geçmişe ve bir kaç sene öncesine 2015’e dönersek, BOTAŞ, “Türk Akımı” projesi kapsamında inşa edilmesi o zamanlarda planlanan doğalgaz boru hattının, Türkiye`deki doğalgaz boru hattı sistemine dahil edilmesini isterken, Rus enerji şirketi Gazprom ise hattın söz konusu sistemden bağımsız şekilde Yunanistan sınırına, İpsala`ya getirilmesini önermekteydi. Aynı sene Botaş, Ekim 2015’te gaz fiyatı indirimi üzerinde anlaşamayınca Gazprom’a tahkim davası açmıştı. 22.Dünya Petrol Kongresi çerçevesinde Özcan, “Gazprom ile tahkim sürecinin devam etiğine ve diyaloğun sürdğüne işaret etmiş olumlu bir netice üzerinde anlaşılması durumunda, tahkim ihtiyacının ortadan kalkacağını belirtmişti.
Tablo- Botaş Tamamlanan Uluslararası Projeleri
| Proje Adı | Tamamlanma Tarihi |
| Türkiye – Yunanistan Doğal Gaz Boru Hattı | 2007 |
| Bakü – Tiflis – Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı (BTE) | 2007 |
| Bakü – Tiflis – Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattı | 2006 |
Petrol Kongresi sırasında, Türk Akım’ının yanısıra Türkiye ve Azerbaycan’ın birlikte yürüttükleri en önemli enerji projelerinden birisi olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı – BOTAŞ’ın TANAP Projesi, epey kendisinden söz ettirdi hatta Azerbaycan Devlet Başkanı Ilham Aliyev Kongrenin ikinci günü Başkanlık Seremenonisi sırasında Enerji sektöründeki ve stratejik projelerin uygulanmasında Türk-Azeri işbirliği ve etkileşiminin önemine değinirken bunlar arasında, yine BOTAŞ’ın Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı ve TANAP projesini vurgulamak istediğini belirtmişti. Azerice yapmış olduğu konuşmasında “Bu projelerin Dünya’nın haritasını yeniden tertip ettiğini” söylemişti .Konuşmasının tamamını izlemek için aşağıdaki adresi ziyaret edebilirsiniz.[i]
[i]İlham Aliyev 22. Dünya Petrol Kongresi (WPC) https://www.youtube.com/watch?v=0MfJgHXkw6k
Petrol Kongresi esnasında gerçekleştirilen günübirlik teknik tesis ziyaretlerinin kapsamında Botaş Silivri’deki Doğalgaz Depolama Tesisi – BOTAŞ [i]Silivri Natural Gas Storage Facility yanısıra Türkiye’nin 2 LNG terminalinden biri olan ve 1994 yılında devreye alınan, LNG gemilerinin boşaltılması, LNG depolanması, LNG gazlaştırarak ana iletim hattına sevk edilmesi ve kara tankerine LNG yükleme işlemleri gerçekleştirildiği BOTAŞ’ın Marmara Ereğlisi LNG Terminali’de yer almaktaydı.
Bu meyanda hatırlayacak olursa geçtiğimiz sene (2016) Eylül ayının [ii]sonunda Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu(EPDK), Silivri Doğalgaz Depolama Tesisi’nin TPAO’ya ait olan tüm hak ve yükümlülüklerinin de BOTAŞ’a devrine karar vermis, karar Ekim’de Resmi Gazete’de yayınlanmıştı. EPDK kararları uyarınca, tesisten istifade etmek isteyenler için açık, adil, şeffaf ve ayrımcılık gözetmeyen bir uygulama oluşturulması için BOTAŞ, depolama faaliyetlerini diğer faaliyetlerinden bağımsız olarak yürütmesi planlanmış buna ilaveten BOTAŞ, depolama hizmet sözleşmesinin hükümlerine de hizmet alanı olarak uyacağını taahhüt etmesi öngörülmüştü ve konuya ilişkin Petrol-İş Sendikası’ndan itirazlar gelmişti. Hatta geçtiğimiz hafta Petrol-İş Sendikası Merkez Yönetim Kurulu bir açıklama yaparak TPAO’nun arama ve sondaj varlıklarının bedelsiz olarak Botaş’a ait TPIC’e devredilmesinin kabul edilemez olduğunu açıklamış, Türkiyenin en önemli ve stratejik kuruluşlarından birisi olan Türkiye Petrolleri A.O. (TP), OHAL döneminde alınan yanlış bir Bakanlar Kurulu Kararı ile küçültülmekte olduğunu ileri sürmüştü. Daha da geriye gidecek olursak 2012 sonundaki gelişmelere göre TPAO`ya bağlı petrol arama ve üretim şirkeit TPIC, sermayesi 150 milyon dolardan 500 milyon dolara yükseltilerek BOTAŞ`a devredilmişti. TPIC“e bağlı akaryakıt dağıtım şirketi TP hisseleri de TPAO`ya verildi. Bakanlar Kurulu, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı`na (TPAO) bağlı Turkish Petroleum International Company Limited Şirketinin (TPIC), Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi`ne devredilmesini kararlaştırdı. Karar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı`nın 17 Aralık 2012 tarihli ve 3984 sayılı yazısı üzerine, 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 58`inci maddesine dayanılarak alınmış,sözkonusu .
Kararname`nin ekine göre, BOTAŞ`a devredilen TPIC`in sermayesi de 150 milyon dolardan 500 milyon dolara yükseltildi. 350 milyon dolarlık artırımın tamamı, defaten TPAO kaynaklarından ödenirken, ödemeyi müteakip TPAO`ya ait TPIC hisseleri, bedelsiz olarak, BOTAŞ`a devrediliyordu.
26 Temmuz tarihinde BOTAŞ tarafında önemli bir gelişme oldu ve Petrol-İş Sendikası ile Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) arasında yeni dönem toplu iş sözleşmesi imzalandı. [iii]Petrol-İş Sendikası, Ankara, Adıyaman, Bursa, İstanbul 2, Adana, Batman, Kırıkkale, İzmir ve Trakya şubeleri BOTAŞ Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş İşletmesi için toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin başarıyla sonuçlandığını ve Botaş Genel Müdürlüğü’nde merkez yöneticileri, BOTAŞ yöneticileri, şube başkanları, başkan yardımcıları ve temsilcilerinin katılımıyla 26 Temmuz Çarşamba günü imzalandığını duyurdu.
İmzanın bir hafta öncesinde Türkiye Petrolleri ve BOTAŞ toplu iş sözleşme görüşmeleri 24-26 Temmuz tarihlerinde başladığının haberi ana akı medyaya yanısmıştı.Hükümet ile Türk-İş arasında toplu iş sözleşme görüşmeleri öncesinde protokolün imzalandığını kaydeden Petrol-İş Sendikası Batman Şube Başkanı Şehmus Kaygusuz; “24 Temmuz’da Türkiye Petrolleri, 25-26 Temmuz’da da Botaş işçilerini kapsayan toplu iş sözleşmelerinin maddeleri masaya yatırılacak. Türkiye Petrollerinde birinci yıl için yüzde 7.5, ikinci yıl için yüzde 5 artış konusunda uzlaşmaya varılmıştı. Ayrıca bazı ücretlerde de iyileştirmelere gidilecek” diye konuşmuştu.Konuşmasında ayrıca ürkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) bağlı iken [iv] BOTAŞ’ın bağlı ortaklığı TPIC Mevzuna da değinmişti. “Her şeyden önce Türkiye Petrollerinde ücret dengesinin giderilmesine yönelik taleplerimiz olacak. Türkiye Petrollerinin mevcut haliyle korunması öncelikli hedef noktamız olacak. 10 Gün önce Türkiye Petrolleri Genel Müdürlüğü’nde oturma eylemi yapılmıştı. Şimdi tekrar Türkiye Petrolleri’nin son durumuyla ilgili görüşme yapılacak. Saha hizmetlerinin (Turkish Petroleum International Company Limited )TPİC’e devredilmemesi konusunda ısrarlıyız. Şayet bu hizmetler TPİC’e devredilirse, TPİC’in de bir kamu kurumu haline getirilmesini istiyoruz. TPİC’te yeni düzenleme olursa, petrol emekçileri de bu şirkete geçiş yapabilecek.”demişti.
Hazırlayan: H.Çiğdem Yorgancıoğlu- http://www.cigdemyorgancioglu.org/
[i] 22WPC2017 -DAILY TECHNICAL VISIT Sİlİvrİ Natural Gas StoragE BOTAŞ Silivri Natural Gas Storage Facility has been put into service in 2007, which is the first underground storage facility in Turkey. The main objective of the underground natural gas storage is to compensate the seasonal differences in natural gas consumption. Natural gas is injected to the reservoirs in low-demand periods while it is produced back from reservoirs in high demand periods. In addition, the natural gas is stored for the following secondary purposes: • to have strategic reserve in case of technical problems on gas supply, • to meet excessive demands for short terms, • to meet excessive electricity demands on summer period, • to manage take-or-pay obligation, • to balance the flow in pipeline system, • to decrease price fluctuation. Silivri Underground Natural Gas Facility has two fields. One of them is Kuzey Marmara Field which is a depth of 1200 meters and discovered in Marmara Sea in 1988. Other one is Değirmenköy Field which is a depth of 1100 meters and discovered in 1994. After feasibility study that determines the fields appropriate for storage services, “Natural Gas Storage and Reproduction Services Agreement” was signed between TP and BOTAŞ on 21.07.1999. Surface Facilities was awarded with EPIC type of bidding and commercial activity has started on 01.04.2007. Storage facilities have a total storage volume of 2,841 BScm with maximum 16 MMScm/day injection and 25 MMScm/day withdrawal capacity. General Terms and Conditions for utilization of Silivri Underground Gas Storage Facilities is approved by Energy Market Regulatory Authority (EMRA) and published in Official Gazette of Republic of Turkey on 06.04.2012. After that, the facility has granted non-discriminatory access to third parties.
[ii] Kurul Karar No: 6496 Karar Tarihi: 29/09/2016 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 29/09/2016 tarihli toplantısında; Yer Altı Depolama Tesisleri Kullanım Usul ve Esasları Hazırlama Yönetmeliği’nin 5 inci Maddesi ve Silivri Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisi Temel Kullanım Usul ve Esasları (KUE) 20 nci Maddesi çerçevesinde KUE’de değişiklik yapılması hakkında aşağıdaki Karar alınmıştır.
[iii]Petrol İş https://www.petrol-is.org.tr/haber/botas-boru-hatlari-ile-petrol-tasima-isletmesinde-toplu-sozlesme-imzalandi-11199
[iv] TPIC- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na (TPAO) bağlı Turkish Petroleum International Company Limited Şirketi’nin (TPIC) BOTAŞ’a devrine ilişkin 24.12.2012 tarih ve 2012/4152 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 22.01.2013 tarih ve 28536 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. TPIC, 12.07.2013 tarihinde BOTAŞ adına tescil ve ilan edilmiştir.
