Kategori : ELEKTRİK ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ, ENERJİ VERİMLİLİĞİ - Tarih : 02 Haziran 2020

Salgına neden olan koronavirüsün hava yoluyla bulaşmasından dolayı, solunan havanın kalitesinin önemi bu dönemde çok daha iyi anlaşıldı. Bu da iç ortam iklimlendirmesi ve klimaların kullanımına dair çeşitli soruları akıllara getirdi. İklimlendirme sektörünün öncü markalarından Alarko Carrier da koronavirüs salgınıyla birlikte gündeme gelen havalandırma sistemleri ve klima kullanımı konusunda bir dizi açıklamalarda bulundu.

Hem ev tipi klimalar hem de alışveriş merkezi, otel, hastane gibi büyük mekânların iklimlendirme ve havalandırma sistemlerine değinilen açıklamada şu bilgilere yer verildi:

Evde veya izole edilmiş özel mahallerde, ortamda enfekte olmuş birisi yoksa klima kullanımının Covid 19’un yayılmasında etkili olduğuna dair herhangi bir kanıt bulunmadığı, hem global ölçekte hem de Türkiye’de, iklimlendirme alanında faaliyet gösteren dernek ve kuruluşlar tarafından yapılan açıklamalarda net bir şekilde dile getiriliyor.

Sağlıklı ve doğru iç ortam hava iklimlendirmesi için tüketicilerin de dikkat etmesi gereken bazı noktalar bulunuyor.

İklimlendirme cihazları temelde ev tipi ve merkezi sistemler olmak üzere 2 gruba ayrılır. Konut, işyeri gibi küçük alanlarda kullanılan iç ve dış üniteden oluşan ev tipi split klima sistemlerinde oluşan ısıtma ve soğutma ihtiyacı iç üniteye dolayısıyla iç ortama dış üniteden bir soğutucu akışkan yardımıyla sağlanır. İç ortam havasını iklimlendiren bu sistemlerde taze hava beslemesi bulunmaz. Bu nedenle mekânın hava kalitesine dikkat edilmeli, hava sirkülasyonu sağlanmalı, pencereler düzenli olarak açılarak doğal havalandırma yapılmalı veya hava temizleme cihazlarıyla iç ortam hava kalitesi uygun hale getirilmeli. Sosyal mesafeye, kişisel temizliğe, koruyucu ekipman kullanımına dikkat edildiğinde ve ortamda virüs taşıyan kişilerin bulunmadığı durumlarda split klima kullanımının Covid 19 yayılımını arttırıcı bir etkisi bulunmaz.

Temiz hava sirkülasyonunun yanı sıra klimaların temizliğinin ve bakımlarının düzenli olarak ve yetkili servisler tarafından yapılması sadece Covid 19 sürecinde değil her zaman çok önemlidir. Bu sayede cihazın çalışma performansı ve kullanım ömrü de uzar.

Ev tipi split klimaların filtre ve batarya özellikleri, sirkülasyonu yapılan havanın kalitesinde de etkili olur. Bu nedenle klima seçimlerinde farklı özelliğe sahip filtreler dikkatle incelenmeli ve cihazlar buna göre tercih edilmeli.

Merkezi iklimlendirme kategorisinde olan tiyatro, sinema, havalimanı, okul, hastane, restoran, alışveriş merkezi ve büyük ofis gibi toplu alanlarda kullanılan cihazlar; havalandırma kanallarıyla tüm binanın iklimlendirmesini gerçekleştirir. Ortamdaki havanın tamamının dışarıya, dışarıdaki taze havanın da ısıtılıp/soğutularak iklimlendirme yapılacak ortama iletilmesi cihazların en sağlıklı şekilde çalışması için en önemli noktadır.

Bazı durumlarda enerji verimliliğini sağlamak için %100 taze hava kullanılmayan sistemler kurulabilir. Bu gibi durumlarda kullanılabilecek taze hava oranları iklimlendirme sektörünün en önemli teknik kuruluşlarından olan ASHRAE (Amerikan Isıtma, Soğutma ve Havalandırma Mühendisleri Derneği) tarafından belirlenmiştir. Ancak salgınla birlikte iç ortam havasının tamamı dış ortama aktarılarak iç ortama taze hava sağlanan (%100 taze hava kullanılan) sistemlerin gerekliliği çok daha iyi anlaşılmıştır.

Hâlihazırda kurulu mevcut sistemler için de alternatif çözümlerden söz edilebilir. Mevcut sistem üzerinde değişikliğe gidilerek ya da hava kalitesini artıran ek cihazlarla bu çözümler sağlanabilir. Ayrıca mevcut sistemlerde kirleticilerin (bakterilerin, virüslerin ve özellikle uçucu organik bileşiklerin) varlığını azaltmak için; ultraviyole ışıklar, ultraviyole fotokatalitik oksidasyon, iyonizasyon, plazma, aktif karbon ve diğer bileşenler kullanılabilir.

İklimlendirme cihazlarının kullanım amacı; sadece serinletmek ve ısıtmak değil aynı zamanda uygun ortam koşullarında insan vücudunun optimum seviyede çalışmasını ve olası sağlık problemlerine karşı daha dirençli olmasını sağlamaktır. İklimlendirme cihazları yaşayan cihazlardır. Dolayısıyla salgın sırasında kişisel temizliğe nasıl önem veriliyorsa cihazların temizliğine ve bakımına da aynı şekilde önem verilmeli, özellikle insan trafiğinin yoğun olduğu alanlarda kullanılan cihazların filtre temizliğinin ve genel bakımlarının zamanında yetkili servisler tarafından yapılmasına dikkat edilmeli.