Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Habertürk TV’de yayınlanan ‘Teke Tek’ programında Fatih Altaylı’ya çok özel açıklamalar yaptı. Yıldız, elektrik üretiminde yerli kömürü teşvik edeceklerini vurgulayarak, “İlk kez burada açıklıyorum. Doğalgaz santrallerinde 2014 yılında doğalgazın tedariki koşulunu getireceğiz. Bu konuda bir sınırlama söz konusu olacak” dedi.
Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi’nde gerçekleştirilen canlı yayında Bakan Yıldız, elektrikte doğalgaza olan bağımlılığı azaltacak çalışma hakkında bilgi verdi. Türkiye’nin, 11.5 milyar ton dolayında yerli kömürü bulunduğunu anlatan Yıldız, “Bu önemli bir rezerv. Bu kaynakları mutlaka harekete geçirmek lazım. Bu konuda bazı hazırlıklarımız var. Yerli kömürle ilgili ihalelere çıkacağız. Kömür ancak çıkarıldığı yerde değerlidir. Çıkarıldığı yerde bu santraller yapılacak. Afşin-Elbistan Konya-Karapınar, Soma, Tunçbilek ve Trakya’da çok ciddi rezervler var” diye konuştu.
Yıldız, yerli kömürde çevreye duyarlı teknoloji odaklı santral tiplerinin geliştirildiğine işaret etti. Yıldız, Altaylı’nın Türkiye’deki doğalgaz lobisininkömür santrali yapılmasını engellediğine ilişkin sorusu üzerine, “Biz buna müsaade etmeyeceğiz. İlk kez burada açıklıyorum. Doğalgaz santrallerinde 2014 yılında doğalgazın tedariki koşulunu getireceğiz. Bu konuda bir sınırlama söz konusu olacak” yanıtını verdi.
KÖMÜRDE YENİ YATIRIM MODELİ
Yıldız, kömüre dayalı termik santral yatırımlarını artıracak modelle ilgili olarak da şunları söyledi:
“Tespit edilmiş kömür rezervlerimiz var. Biz, yatırımcıya örneğin 100 milyon ton kömürü satmadan tahsis edeceğiz. Yatırımcı, bunun için devlete para ödemeyecek. Yatırımcıya, ‘Bize, elektrik ürettiğiniz zaman örneğin 5 yıl sonra katkı payı verin’ diyeceğiz. Örneğin üretilen elektrikten belki 1-2 sent, belki 5 sent verin diyeceğiz. Böylece, yatırımcı da kazanacak, devlet de kazanacak.”
Yıldız, bir bölgede kurulacak kömür santrali için birden çok başvuru yapılması halinde yatırımcıyı belirlemek için ihaleye çıkacaklarını, tekli başvurularda ise yerli ya da yabancı belirli şartlarla anlaşma yapabilecekleri mesajını verdi. Yıldız, yabancı yatırımcıya karşı yerli yatırımcıyı da kayıracak bir yaklaşım içinde olduklarını söyledi.
DOĞALGAZA 20 MİLYAR DOLAR ÖDEDİK
Bakan Yıldız, 2012 yılında petrol ve doğalgaz için 54 milyar dolar ödendiğini belirterek, “40 milyar metreküp doğalgaz ithal ettik. Neredeyse 20 milyar dolar gaza para verdik” dedi.
Doğalgaz ve elektrik zamlarına ilişkin soruları da yanıtlayan Yıldız, son 10 yıllık dönemdeki asgari ücret artışları ile doğalgaz ve elektrik alım fiyatlarını karşılaştırdı. Yıldız, “Asgari ücret 10 yıl önce 184 TL idi. Bu dönemde bin 146 kilovat saat elektrik alıyoruz. Şimdi, 2 bin 139 kilovatsaat elektrik alabiliyoruz. Alım gücü elektrik karşısında artmış. Doğalgazda ne olmuş? 184 TL ile 492 metreküp doğalgaz alabilirken, şimdi 692 metreküp doğalgaz alıyorum. Benim alım gücüm daha da arttı” diye konuştu.
Yatırımcıların, kömür santrali için elektrik alım garantisi talep etmediğini kaydeden Yıldız, “Kömür her zaman rekabet edecek güçtür. Oysa, doğalgaz ithal ediyoruz ve maliyeti formül doğrultusunda artıyor” dedi.
‘DANDİK’ NÜKLEER SANTRAL OLMAZ
Yıldız, Çin’le yürütülen nükleer santral müzakereleri hakkında da bilgi verdi. Yıldız, Altaylı’nın Çin’in kalitesiz, çoğu zaman ‘dandik’ sayılabilecek ürünlerle anıldığını anımsatması üzerine, “Biz, ‘dandik nükleer santral istiyoruz, fiyatı da yarıya düşürün’ desek bile bu mümkün değildir. Avrupa Birliği müktesebatı, Uluslararası Atom Enerji Kurumu’nun kontrolleri ve kalite standartları söz konusu” diye konuştu.
Yıldız, Rusya’nın Mersin-Akkuyu’ya 20-25 milyara dolara Türkiye’nin ilk nükleer santralini inşa edeceğini hatırlatarak, “Şirket, 12.35 sente devlete elektrik satacak ve bu yatırımı geri alacak. Bu yapı gün geçtikçe değişmeyecektir ve sabit bir fiyattır. 2037 yılına kadar 15 yıl süresince santralde üretilen elektriğin yarısını alacağız. Gerisini serbest piyasa fiyatından satacak” dedi. Yıldız, Türkiye’de kurulacak nükleer santrallerde uranyum zenginleştirme işleminin yapılmayacağını da anlattı.
Yıldız, 15 yıl sonra alım garantisinin sona ereceğini belirterek, “Yatırımları geri aldıkları için finansman maliyetlerinden arınmış fiyat söz konusu olacak. 15 yıldan sonra nükleer santralin edeceği net kardan Hazine’ye yüzde 20 pay alınacak. 45 yıl kadar daha sürecek. Santralin, 60 yıllık ömrü var” bilgisini verdi.
Yıldız, Çinli Harbin Elektrik Başkanı’nın Türkiye’ye geldiği, Harbin Enerji’nin Türkiye’de hidroelektrik (HES) ve termik santral rehabilitasyonlarına talip olduğunu, Harbin Enerji’nin, Türkiye’de yerlikömür santrali kurabileceklerini söylediğini de kaydetti.
Kaynak:Haberturk