Elektrik sektörü piyasasına dair öne çıkan güncel haberler şu şekildedir;
– Petrol, Orta Doğu’daki risklerin artmasıyla 2016 yılından bu yana en güçlü yıllık kazancına hazırlanıyor.
– Rusya ile Ukrayna, Rus gazının 5 yıl daha Avrupa’ya transit geçişine ilişkin yeni anlaşmayı imzaladılar.
– Bulgaristan, TürkAkım üzerinden doğalgaz almaya 1 Ocak’ta başlayacak.
– Türkiye üzerinden alacağı Rus gazı yıllık bazda %5 daha ucuz olacak.
– Elektrik ticaretinde ikili anlaşma bildirimleri kapsamında karşılığı olmayan satış işlemi tespiti bir saat ötelenerek piyasa katılımcılarına iptal edilecek ikili anlaşmalarını yeniden düzenlemeleri için ilave süre tanındı.
– Türkiye’nin LPG ithalatı Ekim ayında bir önceki yıla göre yaklaşık % 8 oranında artış kaydetti.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 284.06 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 316.22 TL/MWh olarak 18:00 – 19:00 saat aralığında, minimum fiyatı 179.99 TL/MWh olarak 05:00
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında 8.96 TL artış gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 16, linyit % 21, ithal kömür % 26 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 21, rüzgar % 10, jeotermal % 4 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki artış, hafta içi içi talebindeki artış ve üretimin ağırlıklı olarak hidroelektrik santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 287.5 TL/MWh ve ortalama tüketim 34,084 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 60, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 93 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 91, tüketime dair başarı oranı ise % 94 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 272.43 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 316.59 TL/MWh olarak 17:00 – 18:00 saat aralığında, minimum fiyatı 162 TL/MWh olarak 03:00 – 04:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 287.17 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.12.2019 – 31.12.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,424.61 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 137,760 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay SOLAK – Kurum İçi Girişimcilik ve Inovasyon Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist