ZeroBuild Summit’23 4.Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi Direktörü Doç. Dr. Gamze Karanfil Kaçmaz Enerji Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
1.Bu yılki ZeroBuild Summit’23 4. Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi’nde neler işlenecek?
ZeroBuild Summit’23 4. Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi-Mimari, Teknoloji, Yapı Malzemeleri ve Sistemleri “ZeroBuild Possible” (Sıfır Enerji Bina Mümkün) sloganı etrafında tasarlandı. Zirvemizde,
Şubat ayında yaşadığımız deprem felaketi sonrasında bugün ve gelecek için daha yaşanılabilir bir dünya yaratmak ZeroBuild ailesi olarak bizlerin de sorumluluğu. Bu nedenle programımızın bir kısmı da deprem eksenli olacak şekilde revize edildi. Depreme Dayanıklı Sıfır Enerji Binalar, bir deprem ülkesinde yaşayan bizler için çok kıymetli faydalar barındırıyor. Farklı alanlardan profesyonellerin bir araya gelmesiyle Sıfır Enerji Bina dönüşümünü el birliğiyle başarabiliriz. Zirvemizde bu konuda bilinç yaratarak ilgili profesyonellerin daha hızlı eyleme geçmesini sağlamaya çalışacağız.
2.Sıfır Enerji Bina’yı tam olarak nasıl anlatırsınız?
Sıfır Enerji Bina’lar, enerji ihtiyaçlarını uygun mimari ve mekanik tasarım, bileşen seçimleri ve uygulama yöntemleri vb. aracılığıyla azaltan ve bu az miktardaki enerji ihtiyacını yenilenebilir kaynaklardan karşılayan binalardır. Sürdürülebilirlik ve enerji tasarrufu alanında katkılarının yanı sıra, enerji fazlalarının şebekeye satışı gerçekleşebilir ve böylece gelir dahi getirebilirler.
Sıfır Enerji Binalar, yapı mevzuatına uygun şekilde depreme karşı dayanıklı olarak inşa edilirler ve deprem gibi bir afet sonrasında elektrik, ısınma gibi sistemleri kesintiye uğramaz. Bu sayede, gelecekte de yaşayabileceğimiz olası afetlerde hem içindeki insanları koruyacak hem de afetten zarar gören diğer insanlara temel ihtiyaçlarını giderebilecekleri alanlar yaratacaktır. Depremin ardından pek çok binanın onarılacağı veya yeniden yapılacağı bir zamanı deneyimlerken, Sıfır Enerji Bina’ların farklı konulardaki faydalarını vurgulamamızın elzem olduğu görüşündeyiz. Bu nedenle zirvemizde, hasar görmüş ve onarılacak ya da sıfırdan üretilecek binaların Sıfır Enerji Bina şeklinde veya en azından daha sonra kolayca dönüştürülebilecekleri şekilde, A enerji sınıfı olarak inşa edilmesi gerektiği düşüncemizi paylaşacağız. Bu tür bir dönüşümün her sene 20 milyar dolara yakın tasarruf yaratacağını ve ekonomi, enerji ve iklim gibi pek çok alanda fayda sağlayacağını öngörüyoruz.
3- Summit konuşmacıları ve katılımcıları ile konuşma kapsamlarını nasıl özetlersiniz?
4. Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Zirvesi-ZeroBuild Summit’23’te “Sıfır Enerji Bina Mümkün-ZeroBuild Possible” sloganıyla değişimi başlatmak üzere 4 gün boyunca 17 oturumda 100’e yakın konuşmacıyı daha iyi bir gelecek için buluşturacağız.
Sıfır Enerji Bina bileşenleri, binalarda enerji verimliliği uygulamaları, mevzuatlar ve yönetmelikler, finansman, ısı yalıtımı ve insan sağlığı ilişkisi, enerji etkin tasarımlar ile sürdürülebilir mimari, alternatif enerji sistemleri ve uygulama örnekleri gibi pek çok konu üzerinde çalışan bakanlık yetkilileri, politika yapıcılar, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları, bina profesyonelleri, üreticiler ve tedarikçilere yer vereceğiz. Çeşitli sivil toplum kuruluşları, odalar, belediyeler, birlikler ve derneklerden de isimleri ağırlayacağız ve sektörün bu yeniden yapılanma sürecine adaptasyon yöntemlerini konuşacağız.
4- Ülkemizde sadece bazı binalar kentsel dönüşüm kapsamında. Eski bina sayımız da oldukça yüksek oranda. Bu faktörlerle beraber, kısa zaman içerisinde ne yapılabilir, bunun zaman ve maliyet yansıması nasıl olur? Tam bir geçiş ne zamana kadar tamamlanabilir?
Kısa vadede önceliğin binaların yalıtımına yatırım yapmak olması gerektiğine inanıyoruz. Mevcut binalardaki bina kabuklarının ısı yalıtımını gerçekleştirmekle yola çıkabiliriz. Çok fazla parametre olduğundan maliyet için net bir rakam veremeyiz. Ancak geri dönüş sürelerinin 4 yıla kadar indiği bilgisine sahibiz.
Devletimizin bir Yalıtım Kredisi mevcut. Bu kredi, kişilerin ısı yalıtımı ile sağlayacağı enerji tasarrufuyla kredi taksitlerinin büyük bir kısmını veya tamamını ödeyebildiği bir uygulama olarak; düşük faizli (%0,99), 60 aya kadar vade seçenekleri sunulan ve hane başına 50.000 TL üst limiti bulunan bir finansman çözümü. Mevcut binalarımızın ısı yalıtımıyla enerji verimli ve çevreye duyarlı olabilmesi sayesinde enerjide daha az dışa bağımlılık yaşamamız için faydalı bir uygulama olarak değerlendiriyoruz.
Tüm ülkede Sıfır Enerji Bina’lara tam bir geçiş mümkün. Böyle bir geçiş 2053’e kadar başarılabilir ancak maliyeti çok değişkene bağlı olduğundan şu an net bir maliyet tanımlayamayız.
5- Enerji korunumu açısından nasıl veriler paylaşabilirsiniz?
Maalesef enerjide büyük oranda dışa bağımlıyız. Ekonomimize bu durum, enerjinin cari açığın %70’ten fazla kısmını oluşturması şeklinde yansıyor. Sıfır Enerji Bina’lar, Türkiye’nin enerji arz güvenliğini ve bu anlamda ekonomimizi destekleyebilir.
TEİAŞ verilerine de bakabiliriz. Bu verilere göre konutlarda harcanan enerjinin, Türkiye’deki toplam enerji tüketiminin %30’luk bir kısmına denk geldiğini biliyoruz. Öte yandan Sıfır Enerji Binalar ise, diğer binalara göre %70 ile %90 arasında daha düşük enerji harcıyor.
Ayrıca iklim krizine karşı durmak istiyorsak karbonsuz şehirler yaratmamız şart. ZeroBuild verilerimize göre, sıfır enerji konseptiyle üretilmeyen binalar, küresel ısınmaya neden olan ve sera gazını oluşturan karbondioksit salınımının %40’ına denk gelmekte. Ulaştığımız bir başka veri de su kullanımının %12, atıkların %65, elektrik tüketiminin %71’lik oranının standart binalardan kaynaklandığı yönünde. Ülkemizin daha önce imza attığı 2053 Net Sıfır Karbon taahhüdüne göre de Sıfır Enerji Bina’lara dönüşüm aslında desteklenmişti.
Özetle diyebiliriz ki; Sıfır Enerji Binalar, hem çok daha düşük enerji tüketimi için hem de yenilenebilir enerji sayesinde daha az karbon salınımı için global iklim krizine karşı önemli bir adım olacağı gibi, enerji-arz güvenliğimizi de hem bireysel olarak hem de yurt genelinde güçlendirecektir.