Ön mutabakatı Aralık 2011’de imzalanan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nda (TANAP) nihai imzalar atıldı. 7 milyar dolarlık projeyle Hazar gazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınacak. Projede Azerbaycan’ın payı yüzde 80, Türkiye’nin payı ise yüzde 20 olacak. İlk gaz 2018’de akacak. Proje ‘Nabucco’nun ‘Batı Nabucco’ya dönüşmesine de ön ayak olacak.
Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) Projesi Hükümetlerarası anlaşması Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın şahitliğinde imzalandı. Beşiktaş’taki Başbakanlık ÇalışmaOfisi’nde düzenlenen imza töreninde, anlaşmayı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Azerbaycan Sanayi ve Enerji Bakanı Natık Aliyev imzaladı. Erdoğan ve Aliyev anlaşmaya şahit olarak imza attı. Törende Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Şirketi arasında Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı sistemine ilişkin ev sahibi ülke anlaşması ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Socar Başkanı Rövnag Abdullayev tarafından imzalandı. Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattına ilişkin mutabakat zaptı da Socar Başkanı Rövnag Abdullayev ile Botaş Genel Müdür Vekili Mehmet Konuk tarafından imzalandı. Anlaşma iki ülke enerji bakanlarının tanıklığında imzalandı. Azerbaycan devlet petrol şirketi SOCAR’ın, Türkiye’den BOTAŞ ile TPAO’nun ortaklığı ile 26 Aralık 2011 tarihinde ön mutabakatı gerçekleştirilen Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi, 7 milyardolaryatırımlahayata geçecek. Projeninilk etabı 2018 yılında tamamlanacak. TANAP için oluşturulan konsorsiyumda SOCAR, BOTAŞ ve TPAOilk ortaklar olarakyer alıyor. TANAP projesikapsamında, Türkiye’nin BOTAŞ ve TPAO ile beraber bu konsorsiyum içeresindeki hissesi yüzde 20 olacak. Projenin yüzde 80’lik hissesi SOCAR’a ait olacak.
Türkiye’nin eli güçlenecek
RESMİ imzaların atılmasıylailgili açıklama yapan SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev ‘Büyük birtakım çalışması örneği göstererek oluşturduğumuz Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı projesi ile Avrupa Enerjigüvenliğine büyük katkı sağlayacağız. Bu proje ile dünya barışına büyük destek vereceğiz. Türkiye’nin enerjide eli güçlenecek’ dedi.
SOCAR’dan 17 milyar dolarlık yatırım
SOCAR Türkiye Başkanı (CEO) Kenan Yavuz TANAP projesi ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Yavuz, ‘SOCAR’ın Petkim’i satın almasının ardından STAR Rafinerisi, Petkim Konteyner limanı, STEP Enerji Santrali ve Petkim’in mevcut fabrikalarının kapasite artışları ve yeni ürün yatırımları ile Petkim Yarımadası’nda yapmayı planladığımız yatırımların toplam büyüklüğü 9 milyar doları buluyor. TANAP’la birlikte 2018’e kadar SOCAR’ın Türkiye’ye yapacağı toplam yatırım tutarı 17 milyar doları bulacak’ dedi.
TÜRKİYE ÜZERİNDEN AVRUPA’YA
TANAP, gazın Azerbaycan’dan çıkarak, Gürcistan’dan geçip Türkiye üzerinden satılmasını ve iletilmesini öngörüyor. Şah Deniz 2 Konsorsiyumu’nun 16 milyar metreküplük gazının, 6 milyar metreküplük kısmı Türkiye’ye satılacak, 10 milyar metreküplük kısmı da TANAP ile Avrupa’ya Bulgaristan ve/veya Yunanistan sınırında teslim edilecek. Giriş Türkiye sınırı Türkgözü girişi olan 56 inçlik hattın, Avrupa’ya çıkış noktaları Yunanistan ve/veya Bulgaristan sınırları, Türkiye içi çıkış noktaları Eskişehir ve Trakya bölgesi olacak.
2026’DA 31 MİLYAR METREKÜP
TANAP için öngörülen 4 aşamanın ilki 2018’de ilk gaz akışıyla gerçekleşecek. 2020’de yıllık 16 milyar metreküp olacak kapasitenin, 2023’te 23’e, 2026’da ise yılda 31 milyar metreküp seviyesine kadar ulaşması hedefleniyor. Batı bölgesi arz güvenliğini kuvvetlendirecek proje, gelecekte Türkmen gazının Türkiye ve Avrupa’ya iletimi için alternatif bir hat olma özelliği de taşıyor. TANAP, Türkiye ve Avrupa için uygun fiyat ve tanımlanmış doğalgaz kapasitesiyle arz güvenliğini destekliyor.
‘Nabucco’nun konsepti değişecek’ demişti
PROJE ilk açıklandığında Nabucco’ya rakip olarak görülürken, Bakan Yıldız da geçtiğimiz aylarda yaptığı bir açıklamada bu konuya değinmişti. Nabucco Projesi’nin rafa kalktığını söylemenin doğru olmadığını belirterek, ‘Projenin bitmiş olduğunu söylemek uygun olmaz, ama konsepti ve ismi değişecek’ dedi. Yıldız, ‘Proje belki de Batı Nabucco olarak daha kısa ve küçük bir boru hattı şeklinde, Azerbaycan’dan ziyade Bulgaristan-Türkiye sınırında başlayacak bir proje olarak hayat bulabilir’ ifadesini kullanmıştı.
Kaynak: Akşam