Ukrayna’daki krizin ardından enerjide Rusya’ya bağımlılığını azaltmaya çalışan Avrupa Birliği, devam eden Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) görüşmelerinde ABD’den ham petrol ihracatına uyguladığı yasağı kaldırmasını isteyecek. Basına sızan ve 8 Temmuz’da Washington Post’un yayımladığı bir strateji belgesine göre AB tarafının müzakerecileri, aynı zamanda doğalgaza da erişim istiyor.
Suudi Arabistan’ı geçerek dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz üreticisi konumuna yerleşen ABD, Arap ülkelerinin petrol ambargosu uygulaması ihtimali karşısında yeterli rezerve sahip olabilmek için ham petrol ihracatını 1975 yılında durdurmuştu.
Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü’nün 1973′te başlattığı ambargo, ABD’de fiyatların artmasına yol açmıştı.
Kaya gazındaki artışın önemli miktarda yeni kaynak sağlamasıyla beraber ABD, 2000′li yılların ortalarında büyük miktarda petrol ve doğalgaz üretmeye başlamıştı.
27 Mayıs tarihli belgede, ‘Ukrayna’da şu anda yaşanan kriz, AB’nin enerjide bağımlılıkla ilgili karşı karşıya olduğu hassas durumu teyit ediyor’ deniliyor.
Belge, tartışmalı ve kapsamlı ticaret anlaşması müzakerelerinin bu ayki turunun öncesinde sızdırıldı. Anlaşma, başarıyla tamamlanması halinde dünya GSYİH’sının yüzde 40′ını kapsayacak, dünya ticaret ve doğrudan dış yatırımlarının büyük bölümüne denk düşecek.
Ukrayna’daki kriz, Kırım’ın ilhakı, Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımları ve Soğuk Savaşı andıran çekişmelerle birlikte AB’nin enerjide Rusya’ya bağımlılığının doğurduğu riskleri ortaya koydu.
Avrupa’nın ithal ettiği doğalgazın yüzde 42′si eski Sovyetler Birliği’nden geliyor. AB doğalgaz ithalatının üçte birini Rusya’dan yapıyor ve bunun yaklaşık yarısı da Ukrayna üzerinden geçiyor.
AB’nin en etkili ülkesi Almanya, petrolünün yarısını eski Sovyet ülkelerinden alıyor ve 2022′ye kadar nükleer enerji üretiminden çıkmayı planlıyor.
Rusya, Ukrayna’nın Rus doğalgazına bağımlılığını kriz süresince siyasi bir silah olarak kullanmıştı. Haziran ayında doğalgaz ihracat tekeli Gazprom, görünürde ödenmemiş doğalgaz ücretleriyle ilgili yaşadıkları anlaşmazlık sebebiyle Ukrayna’ya yaptığı sevkiyatı durdurmuştu.
Washington Post, AB’nin, ABD’den petrol ve doğalgaz ihracatıyla ilgili ‘hukuki açıdan bağlayıcılığı bulunan bir taahhütte bulunmasını’ isteyeceği için çevre örgütlerinin tepkili olduğunu yazdı.
Kaynak: euractiv