Fatih Birol, enerji talebindeki artışın esas olarak Asya kökenli olduğunu belirterek, yeni talebin 3′te 2′sinin Asya’dan geldiğine işaret etti.
Çin’in şimdiye kadar, enerji talebinin lokomotifi olduğunun düşünüldüğünü anımsatan Birol, “2020′ye geldiğimizde Çin’in enerji talebindeki artış yavaşlayacak ama Hindistan onun yerine petrol ve özellikle kömür için enerji talebini tetikleyen ana lokomotif olacak olacak” dedi.
Ortadoğu’dan gelecek üretimin gün geçtikçe daha az önem kazanacak
Birol, “2020′den sonra Ortadoğu petrolüne yeniden ihtiyacımız olacak, hem de artan seviyelerle. Çünkü oradaki rezervler çok daha geniş ve çok daha ucuza mal ediliyor. Dolayısıyla 2020′den sonra Ortadoğu yine önem kazanacak. Unutmayalım ki; Ortadoğu küresel petrol teminatı için kritik olacak ve kalacak. Burada, Ortadoğu üreticilerine yanlış mesaj vermemeliyiz. Eğer 2020′den sonra Ortadoğu petrolüne yen
Kaya gazı ve petrolün ekonomilere etkisine de değinen Birol, enerji fiyatlarının ülkelerin karşılaştırmalı rekabetçiliğine etkilerini incelediklerini, Avrupa, Çin ve Japonya’daki doğalgaz fiyatları birkaç yıl önce ABD’deki ile neredeyse aynı olduğunu aktardı.
Birol, kayagazı devrimi ile fiyatların çok açıldığını söyleyerek, “Bugün, Avrupa’da fiyatlar ABD’nin 3 katı. Japonya’da ise fiyatlar ABD’ye göre 5 kat pahalı. Bu fiyatı pahalı olan ülkeler için çok ciddi bir mesele. Daha da ciddi boyutu, böylesine stratejik bir konudaki fiyat uçurumları, yıllarca devam edecek çünkü çok yapısal. En iyimser tabloyla ABD’deki fiyatlara göre Avrupa ve Japonya iki kat daha fazla enerji maliyetine sahip olacak ve bu çok uzun yıllar böyle sürecek. Bunun yanı sıra Avrupa ve Japonya’daki elektrik fiyatları hep yüksek seyredecek” şeklinde konuştu.
Gaz taşımanın maliyeti var
ABD’deki gaz fiyatları ile Avrupa ve Japonya’daki gaz fiyatlarının birbirine yakınlaşamayacağını söyleyen Birol, “Çünkü gaz taşımanın bir maliyeti var. ABD’de gaz fiyatları 3,5 dolarken, Japonya’da aynı gazın fiyatı 16 dolar. Bu gazı Japonya’ya taşımak için sevkiyat 6 dolara mal oluyor. Bu çok ciddi bir para” değerlendirmesini yaptı.
Çin ve Hindistan’ın bundan sonra küresel enerji talebindeki artışı tetikleyeceğini ifade eden Birol, petrol ticaretinin Atlantik Havzasın’dan Pasifik’e kaydığını sözlerine ekledi.
Birol, enerji fiyatlarına ilişkin, “3 yıldan beri küresel petrol fiyatları 100 doların üzerinde seyrediyor. Yıllar boyunca bu 100 dolar bir eşikti ve kimse oraya yaklaşmazdı ama son dönemde 3 yıllık ortalamamız 100 doların üzerinde. Bunun da çok önemli cari açık etkileri var. Türkiye’nin de cari açığı buna dahil çünkü hem petrol ithalat faturaları artıyor hem de gaz ithalatının faturaları da artıyor ve bu birçok ülkenin cari açığına çok ciddi etki ediyor. Bölgesel enerji fiyatları birbirinden çok farklı. Özellikle ülkelerin karşılaştırmalı rekabetçiliğini çok etkiliyor.”
Birol, Brezilya’nın 2015 yılında net petrol ihracatçısına dönüşeceğini ve en önemli 6. petrol üreticisi olacağını kaydeden Birol, petrol ticaretinin merkezinin Atlantik’ten Pasifik’e kaydığını dile getirdi.
Kaynak: Enerji Enstitüsü