Brezilya’daki rüzgâr enerjisi ihaleleri 2013 yılında rekor düzeye çıktı. Rüzgâr elektriğinin payı henüz çok düşük. Ancak Brezilya rüzgârı dev bir potansiyele sahip ve maliyeti de düşük.
Ülkeyi kavuran sıcak dalgasını Riolular yadırgamıyorlar. Ocak, bu enlemde yılın en sıcak ayı sayılır. Brezilyalılar sıcakla başa çıkabilmek için klima cihazlarını sonuna kadar açar ve havanın serinlemesini beklerler.
Bu yüzden de Brezilya’nın elektrik şebekesine yaz aylarında muazzam yük biner. Elektrik sarfiyatının sürekli arttığı bu ülkede aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 3,3 oranında daha fazla elektrik harcandı.
Suyun gücü sınırda
Brezilya’nın enerji üretim kapasitesini artırması gerekiyor. Ülkenin en verimli ve en ucuz elektriği hidroelektrik santrallerinde üretiliyor. Dev ülkenin elektrik üretiminde barajların payı yüzde 75′i buluyor.
Ancak ekolojik nedenlerden ötürü baraj sayısını artırmanın mümkün olmadığı Brezilya’da Belo Monte barajının inşası yoğun protesto gösterileri yüzünden ertelemek zorunda kalındı. Proje, sonunda başlatılabildi ama devletin bundan böyle sadece küçük ve yerel hidroelektrik santrallerine ruhsat verebileceği belirtiliyor.
Rüzgâr kurtaracak
Everaldo Feitosa boşluğun rüzgâr enerjisiyle kapatılabileceğini söylüyor. Rüzgâr türbini inşa eden Eolica şirketinin patronu Brezilya’nın rüzgârdan elektrik elde etmek için her türlü imkâna sahip olduğunu iddia ediyor. Feitosa, “Rüzgârın sürekli estiği kuzeydoğu bölgelerinde jeneratörler yüzde 50 kapasiteyle çalıştırılabilir. Bu oranın Almanya’da sadece yüzde 25 olduğunu düşünürsek, ne kadar büyük bir potansiyele sahip olduğumuz anlaşılır” diyor.
Aynı zamanda Pernambuco Üniversitesi’nin mühendislik fakültesinde öğretim üyeliği de yapan Brezilyalı profesör bu avantaj sayesinde elektriğin maliyetini hidrolik santraller düzeyine düşürebileceklerini hesaplamış.
Gelecek rüzgârın
Brezilya’da rüzgâr enerjisinin hidroelektriğe dişli bir rakip olduğu kanıtlandı. Enerji Bakanlığı’nın Kasım ve Aralık aylarında yaptığı ve en düşük elektrik fiyatını verenin kazandığı ihalelerde siparişlerin büyük bölümü rüzgâr türbini işleten şirketlere gitti. Hükümetin ihale ettiği toplam 2 bin 100 megavatlık 158 projenin 136′sı rüzgâr enerjisiyle çalışacak ve rüzgârın çevirdiği türbinler 1500 megavatlık elektrik üretecek.
2009 yılından bu yana Brezilya’da 11 bin 751 megavatlık rüzgâr enerjisi tesisi kuruldu. Ancak bu kapasite hidroelektriğin saltanatına son vermenin çok uzağında kalıyor. Paraguay sınırındaki İtaipu barajı tek başına bu kadar elektrik üretebiliyor. Uzmanlar Brezilya’nın maksimum rüzgâr enerjisi kapasitesinin 350 gigavatı bulduğunu hesaplamışlar. Bu rakam, Brezilya’daki yıllık elektrik üretiminin beş katına tekabül ediyor.
Şebeke hazır değil
Rüzgâr elektriğinin enerji miksajındaki payı yüzde ikinin altında. Faaliyete hazır tesislerin atıl bekletilen üçte biri devreye sokulduğu takdirde bu oran artacak. Rio Grande do Norte ve Bahia eyaletlerinde toplam 1270 megavat gücündeki 48 rüzgâr parkı elektrik üreteceği günü bekliyor.
İşletilmemesinin nedeni elektrik şebekesine bağlanmamış olması. Bu tesislerin üreteceği rüzgâr elektriğinin tüketiciye ulaşması 2015 yılını bulacak.
Jan D. Walter / A. Günaltay
Editör: Ercan Coşkun
Kaynak: Deutsche Welle