The Bosphorus Energy Club (BEC) İcra Kurulu Başkanı Mehmet Öğütçü, Türkiye’nin Doğu Akdeniz doğalgazına pratik bir biçimde odaklanması gerektiğini belirterek, “İsrail’de Tamar, Leviathan gibi bölgelerden ciddi bir üretim söz konusu. Türkiye’nin oraya özel sektör ya da devlet eliyle öz kaynak yatırımı yapması lazım. Yüzde 5-10 da olsa üretime yönelik erken aşama yatırımlar yapması lazım” dedi. Aralık ayında kuruluş toplantısını gerçekleştiren BEC’in İcra Kurulu Başkanı Öğütçü, basın mensuplarıyla bir araya gelerek Ortadoğu coğrafyasındaki gelişmeleri enerji ekseninde değerlendirdi.
Türkiye’nin sürdürülebilir ve ayakları yere basan enerji stratejileriyle enerjideki dışa bağımlılığını dengeleyebileceğini aktaran Öğütçü, enerjinin Türkiye için ulusal güvenlik meselesi olarak algılanması gerektiğini ifade etti.
“Enerjinin, petrolün, fosil yakıtın sadece bir meta olmadığı, ‘parasını ver al’ mantığıyla işlemediği, bunun aynı zamanda ulusal ekonomi güvenliği ve savunma menfaati olduğu anlaşılmalı. O konu özellikle siyasi iktidarlar ve iş dünyasının beynine kazınmış mı emin değilim. Bunun yanında Türkiye’de kapasiteler çok zayıf, hem hükümette hem özel sektörde… Sanayi politikasında bir değişikliğe ihtiyaç var. Enerji yoğun sektörlerde kalmak ahmaklık. Çimento, demir-çelik gibi sektörlerde durmak anlamsız, daha smart, daha hafif, katma değeri yüksek sektörlerde yoğunlaşmak gerekli.”
“Türkiye İran’a, Rusya’ya muazzam para ödüyor”
Türkiye’nin birçok enerji kaynağı bölgeden daha fazla Doğu Akdeniz’de oyun kurucu ülke olma şansına sahip olduğunu dile getiren Öğütçü, “İsrail’de Tamar, Leviathan gibi bölgelerden ciddi bir üretim söz konusu. Türkiye’nin oraya özel sektör ya da devlet eliyle öz kaynak yatırımı yapması lazım. Üretim tarafında… Yüzde 5-10 da olsa üretime yönelik erken aşama yatırımlar yapması lazım. Sonradan fiyat arttığı zaman değil. Beklerseniz Şahdeniz-2′de olduğu gibi sonra başkasının yüzde 10 hissesine 1,5 milyar dolar vermek zorunda kalırsınız” değerlendirmesini yaptı.
İsrail’in Leviathan bölgesinin erken yatırım yapan yatırımcılara gelecek vadettiğini vurgulayan Öğütçü, Türkiye ve İsrail arasındaki Mavi Marmara krizi kaynaklı sorunların aşılması gerektiğini anlattı. Öğütçü şöyle konuştu:
“Hükümetin İsrail’e ihtilafları malum zaten… Perde arkasında belli görüşmeler yapılıyor, belli bir noktaya gelindi. Ama Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce herhalde büyükelçilerin atanması gibi gelişmeler ilan edilmez… Ama Kıbrıs sorunu konusunda ise biliyoruz ki o hemen olacak bir iş değil, süreç değil. Burada biraz geri plana çekilip hükümetin özel sektörü öne itmesinde fayda var. ‘Siz alın götürün işi, bir noktaya getirin, biz siyasi olarak buna tamam da demiyoruz ama hayır da demiyoruz’ işaretini vermesi lazım.”
Doğu Akdeniz doğalgazında maliyet bileşenlerinin fazlalığı nedeniyle fiyatın da Kuzey Irak doğalgazından yüksek olacağına işaret eden Öğütçü, “Bu fiyatlar kabul edilecek bir şey değil ama tabii Türkiye öte yandan da İran’a, Rusya’ya muazzam para ödüyor… Ama fiyat mekanizması zaman içinde ayarlanıyor” ifadelerini kullandı.
Fiyat mekanizmasının zaman içinde optimize edilebildiğine dikkati çeken Öğütçü, AB’nin doğalgaz ithalatına yılda 450 milyar avro ödediğini anımsatarak şöyle devam etti:
“AB doğalgazın ithalatına yılda 450 milyar avro ödüyor ama doğalgazın ithalatından ise 550 milyar avro vergi kazancı elde ediyor bir yılda. Onun için Ruslar diyorlar ki ‘biz bedavaya verelim gazı Rusya’dan, onlar bize sadece vergi gelirlerini versinler, ona razıyız’ diyorlar.”
Kaynak: AA