Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şu şekildedir;
– Küresel yenilenebilir enerji kapasitesindeki büyüme geçen yıl bir önceki yılla aynı seviyede gerçekleşti.
– IEA, 2018 yılında küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 2001 yılından beri ilk kez büyümediğini açıkladı.
– Rus kamu gaz şirketi Gazprom’un yılın ilk dört ayında doğalgaz üretimi %2 oranında arttı.
– Akaryakıt türlerinden motorinin pompa satış fiyatlarına bu gece yarısından itibaren litre başına 17 kuruş zam yapıldı.
– Türkmen gazının Kazakistan topraklarından Orta Asya-Merkez doğalgaz boru hattı ile Rusya’ya transiti başladı.
– Hollanda güneşte 5 GW’a yaklaşıyor.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 153.62 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 300.01 TL/MWh olarak 19:00 – 20:00 saat aralığında, minimum fiyatı 1 TL/MWh olarak 06:00 – 07:00 saat aralığında gerçekleşti.
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında 30.38 TL artış gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 3, linyit % 16, ithal kömür % 7 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 59, rüzgar % 10, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki artış, hafta içi tüketim talebindeki artış ve üretimin ağırlıklı olarak hidro elektrik santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 69.5 TL/MWh ve ortalama tüketim 31,822 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 65, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 100 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 88, tüketime dair başarı oranı ise % 95 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 121.32 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 303.23 TL/MWh olarak 20:00 – 21:00 saat aralığında, minimum fiyatı 2.01 TL/MWh olarak 06:00 – 07:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 256.61 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.05.2019 – 06.05.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,486.92 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 9,857 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay Solak – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist