Elektrik sektörü piyasasında öne çıkan güncel haberler şu şekildedir;
– İngiltere, hidrolik çatlatma yöntemi ile kayalar arasında kalan gazın çıkarılması olan kaya gazı sondajını yasakladı.
– Avrupa Çevre Ajansı, AB’nin 2030 sera gazı salımı hedefini sadece Portekiz, İsveç ve Yunanistan’ın yakalayabilir göründüğünü açıkladı.
– Şili’nin 30 Ekim 2019 günü ev sahipliğinden çekildiği Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 25‘inci Taraflar Konferansı (COP 25) 2–13 Aralık 2019 tarihlerinde İspanya’nın ev sahipliğinde Madrid’de gerçekleşecek.
– Avrupa Birliği sera etkisi yaratan gaz emisyonlarını 2020 yılında 1990 yılına göre %20 oranında düşürme hedefinin gerçekleşebileceği fakat 2030 hedefine ulaşmanın mümkün olmayabileceği öngörüldü.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 268.55 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 330.74 TL/MWh olarak 18:00 – 19:00 saat aralığında, minimum fiyatı 100.01 TL/MWh olarak 03:00
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında 28.85 TL artış gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 14, linyit % 17, ithal kömür % 28 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 20, rüzgar % 15, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki artış, hafta içi tüketim talebindeki artış ve üretimin ağırlıklı olarak kömür santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 310.86 TL/MWh ve ortalama tüketim 30,473 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 72, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 100 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 91, tüketime dair başarı oranı ise % 93 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 291.19 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 319.97 TL/MWh olarak 06:00 – 07:00 saat aralığında, minimum fiyatı 215.71 TL/MWh olarak 12:00 – 13:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 306.11 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.11.2019 – 03.11.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,419.93 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 3,506 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay SOLAK – Kurum İçi Girişimcilik ve Inovasyon Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist