Elektrik sektörü piyasasına dair öne çıkan güncel haberler şu şekildedir;
– Yakın zamanda dünyada politik ve finansal stres yaratabilecek başlıklar arasında, Çin’in borç yükü, ABD ekonomisinin yavaşlaması, Hong Kong protestoları, Arjantin’in finansal krizi ve Mısır’daki politik karmaşa yer alıyor.
– Çinli enerji şirketi Shanghai Electric Power Construction tarafından Arjantin’de kurulan 300 MW’lık Cauchari GES elektrik üretmeye başladı.
– Paya Dayalı Kitle Fonlaması Tebliği yayımlandı.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 259.46 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 313.19 TL/MWh olarak 19:00 – 20:00 saat aralığında, minimum fiyatı 169.99 TL/MWh olarak 12:00
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –34.96 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 15, linyit % 21, ithal kömür % 28 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 25, rüzgar % 5, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta sonu tüketim talebindeki düşüş ve üretimin ağırlıklı olarak kömür santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 266.43 TL/MWh ve ortalama tüketim 28,175 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 77, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 96 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 91, tüketime dair başarı oranı ise % 93 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 310.95 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 324 TL/MWh olarak 19:00 – 20:00 saat aralığında, minimum fiyatı 278.81 TL/MWh olarak 03:00 – 04:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 320.44 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.10.2019 – 05.10.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,424.65 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 13,765 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay SOLAK – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist