Öne çıkan elektrik sektörü piyasasına dair güncel haberler şu şekildedir;
– OPEC’in günlük ham petrol üretimi Eylül’de bir önceki aya göre 1 milyon 318 bin
– Türkiye akaryakıt sektöründe Elektronik satış sistemi (ESS) ile kamu ve özel sektörü 2018 yılında yaklaşık 1,4 milyar lira fayda sağladı.
– Garanti BBVA Kurumsal Krediler ve Proje Finansmanı Yapılandırma Direktörü Emre Hatem, YEKDEM olmasaydı ve yenilenebilir enerji santralleri yapılamasaydı elektrik fiyatlarının bugünkünden 1-1,5 $cent/kWh daha yüksek olacağını söyledi.
– 2019 Nobel Kimya Ödülü’ne enerji depolamada bir dönüm noktası olan lityum-iyon bataryalarını geliştirme çalışmaları için John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham ve Akira Yoshino layık görüldü.
– İran’ın Fars Eyaleti sınırları içinde yapılan sondaj çalışmalarının sonunda 1 trilyon metreküplük doğalgaz rezervi keşfedildi.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 300.93 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 313.36 TL/MWh olarak 09:00 – 10:00 saat aralığında, minimum fiyatı 271.77 TL/MWh olarak :00 – 01:00 saat aralığında gerçekleşti. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) ortalama piyasa takas fiyatı ise 304.91 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir.
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –4.42 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 24, linyit % 17, ithal kömür % 25 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 24, rüzgar % 5, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta içi tüketim talebindeki düşüş ve üretimin ağırlıklı olarak kömür santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 296.11 TL/MWh ve ortalama tüketim 33,388 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 41, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 94 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 91, tüketime dair başarı oranı ise % 93 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 294.42 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 315.3 TL/MWh olarak 19:00 – 20:00 saat aralığında, minimum fiyatı 225.89 TL/MWh olarak 04:00 – 05:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 311.01 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.10.2019 – 10.10.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,446.25 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 28,964 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Hazırlayan: Tümay SOLAK – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist
Yayına Alan: Derviş KORKMAZ – Fırat Üniversitesi / Elektrik – Elektronik Mühendisliği – dkorkmaz164@gmail.com