Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şöyle; Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, “Bu yıl petrol fiyatlarının çok ciddi şekilde yukarı çıktığı bir dönem görmeyebiliriz. Bu da, Türkiye gibi ekonomisi petrol ve doğal gaz fiyatlarına bağlı olan bir ülkenin cari açığı için güzel bir haber” dedi, İran’ın, Tahran Enerji Borsası’nda varil başına 52 dolar 42 sentten satışa çıkardığı 1 milyon varil ham petrole alıcı çıkmadı, Ceres Elektrik, Kars’ın Kağızman ve Sarıkamış ilçe sınırları içinde 20 MW kapasiteli Gümüştepe Rüzgâr Enerji Santrali (RES) kurup işletecek, Fransız enerji şirketi Engie, Gazprom’un çoğunluk hisselerine sahip olduğu Romanya’daki Wirom doğalgaz dağıtım şebekesinin tam kontrolünü devraldı.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 231.79 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 322.04 TL/MWh olarak 17:00 – 18:00 saat aralığında, minimum fiyatı 4.41 TL/MWh olarak 04:00 –
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –32.6 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 18, linyit % 14, ithal kömür % 17 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 34, rüzgar % 13, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta içi olmasından dolayı tüketim talebindeki artış ve hidro elektrik ile rüzgar santrallerinde üretim artış beklentisi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 264.29 TL/MWh ve ortalama tüketim 37,351 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 86, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 96 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 88, tüketime dair başarı oranı ise % 94 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 265.76 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 319.68 TL/MWh olarak 14:00 – 15:00 saat aralığında, minimum fiyatı 82.21 TL/MWh olarak 03:00 – 04:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 299.46 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.12.2018 – 22.01.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,575.43 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 58,664 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay Solak – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist