Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şöyle; Ekim ayında Birleşmiş Milletler’e bağlı hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin sonuç bildirgesi ile Uluslararası Enerji Ajansı tarafından açıklanan dünya enerji görünümüyle ilgili rapor, bize çok çarpıcı bir gerçeği yeniden anımsattı: Eğer önlem alınmazsa küresel iklim değişikliğinde geri dönülmez bir noktaya yaklaşmak üzereyiz, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Dünya Enerji Görünümü 2018 (World Energy Outlook-WEO) raporunu yayınladı. IEA’nın 2040 yılına kadar, küresel enerji trendlerini değerlendirdiği her yıl yayınlanan Dünya Enerji Görünümü raporu, iki ana senaryo üzerinden değerlendirme yapıyor: Hükümetlerin açıkladığı politika hedefleri ile iklim değişikliği ve yenilenebilir enerji konularını içeren sürdürülebilirlik senaryosu.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 282.19 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –12.85 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 26, linyit % 16, ithal kömür % 24 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 15, rüzgar % 14, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta içi olmasından dolayı tüketim talebindeki artış ile rüzgar enerji santrallerinde üretim artışı beklentisi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 302.07 TL/MWh ve ortalama tüketim 31,902 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 83, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 94 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 87, tüketime dair başarı oranı ise % 92 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 297.5 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 325.96 TL/MWh olarak 17:00 – 18:00 saat aralığında, minimum fiyatı 174.82 TL/MWh olarak 04:00 – 05:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 314.92 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.10.2018 – 22.11.2018 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,483.27 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 124,858 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarakhesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay Solak – Risk Yönetimi Uzmanı / Enerjisa Üretim Santralleri A.Ş.