Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şöyle; Rüzgar enerjisinde 1000 megavatlık (MW) kapasite kurulumu ve işletilmesi amacıyla yapılacak Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) ihalesinin başvuru tarihi ötelendi. İhalenin daha önce 7 Mart 2019 saat 12:00 olarak belirlenen son başvuru tarihi 18 Nisan 2019 olarak güncellendi, Bursa’da Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun (TKDK) hibe desteğinden yararlanan girişimci, kurduğu “güneş enerjisi tarlası” ile yılda bin hanenin ihtiyacını karşılayacak elektrik üretti, Türkiye’nin enerji ithalatı faturası geçen yıl Aralık’ta bir önceki yılın aynı ayına göre % 1,4 artarak 3,9 milyar dolar oldu, Çin’in elektrik tüketimi 2018 yılında bir önceki yıla göre % 8,5 artarak son 6 yılın en yüksek düzeyine ulaştı.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 223.53 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 325.58 TL/MWh olarak 18:00 – 19:00 saat aralığında, minimum fiyatı 50 TL/MWh olarak 13:00 –
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında 14.93 TL artış gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 14, linyit % 15, ithal kömür % 20 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 38, rüzgar % 9, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki artış, hafta içi olmasından dolayı tüketim talebindeki artış ve hidro elektrik ile rüzgar santrallerinde üretim artış beklentisi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 260.91 TL/MWh ve ortalama tüketim 35,116 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 68, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 95 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 88, tüketime dair başarı oranı ise % 94 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 203.99 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 312.87 TL/MWh olarak 10:00 – 11:00 saat aralığında, minimum fiyatı 31.71 TL/MWh olarak 03:00 – 04:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 213.43 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.12.2018 – 31.01.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,550.48 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 67,784 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay Solak – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist