Türkiye’nin Enerji Ticareti ve Tedariği konusundaki tek zirvesi olan “ISTRADE 2019” başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın himayesinde, başta Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) olmak üzere, TOBB, ELDER, ETD, PETFORM, EÜD, GAZBİR ve GAZİD gibi Türkiye’nin önde gelen sivil toplum kuruluşları tarafından desteklenen zirvenin, 4cüsü bu yılda yurt içinde ve yurt dışından çok sayıda önemli firma ve temsilcisini ağırladı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in görüntülü mesaj gönderdiği, iki gün sürecek olan zirvenin ilk gün programı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan, Enerji Şirketler Grubu Başkanı Sertaç Komsuoğlu, Türkiye Enerji Zirvesi başkanı Mustafa Karahan, Akenerji Genel
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez mesajında Türkiye enerji piyasalarının serbestleşmesi ve olgunlaşması yönünde önemli adımlar atıldığını söyledi. Bakan Dönmez “Kolaylık yenilik prensibi ile attığımız adımlarla talep artık daha aktif olacak. Tüketici artık sadece fiyata değil kaliteye, tedarik zincirine bakacak. Kendi elektriğini üretme gibi girişimlerle daha çok piyasada olacak. 2015 yılında kurduğumuz EPİAŞ ile fiziki vadeli teslimatların önü açıldı. Artık yurtiçinde günlük alımlar, kısa vadeli yatırımların yapılabileceği bir piyasa oluşmaya başlayacak. Son yıllarda attığımız bu adımlarla özel sektörün merkezde olduğu bir rotaya evriliyor. Piyasa oyuncularının daha da arttığı, günün sonunda tüm paydaşların kazandığı bir sektör oluşmasını amaçlıyoruz” dedi.
Tancan “Enerji verimliliği alanında daha çok mesafe kat etmeliyiz”
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan yaptığı açılış konuşmasında “Enerjinin yeterli kaliteli, sürekli düşük maliyetli, çevreye uyumlu şekilde rekabete uygun sunulması, mali açıdan güçlü ve şeffaf bir piyasanın oluşturulması, piyasadan bağımsız düzenleme ve denetleme yapılması amaçlanıyor. Bu hedeflere ulaşmak için gerek Bakanlığımız gerekse ilgili kurum ve kuruluşlar ve faaliyet gösteren özel sektör katılımı desteği ile önemli mesafeler kat ettik. Bu süreçte kamu tarafından gerçekleştirilen düzenlemeler ve özel sektör yatırımları ile üretim dağıtım tedarik konularında piyasaya yeni yatırımcıların girmesi sağlanmış oldu. 2001 yılında EPDK’nın kurulması ile birlikte gerekli regülasyonlar sağlanmış oldu. 2015 yılında faaliyetlerine başlayan EPİAŞ ile fiyatların piyasada oluşmasına imkan sağlandı. Türkiye’nin bölgesinde enerji merkezi olma hedefine uygun oluşturulan doğalgaz piyasası da işleme açıldı. Bu piyasa, Güneydoğu Avrupa ve bölgede işleyen tek piyasadır. 2018 verilerine bakarsak, kurulu güç 88 bin 500 megawata ulaştı. Geçtiğimiz yıl Akkuyu Nükleer Enerji Santrali’nin temeli atıldı. Türk akımı projesinin deniz bölümü tamamlandı, kara bölümüne geçildi. Son 15 yılda yenilenebilir enerji kaynaklarında çok önemli miktarda artış meydana geldi. Milli enerji ve maden politikamız doğrultusunda enerji verimliliği alanında daha çok mesafe kat etmemiz gerektiğini düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Tancan sözlerine şöyle devam etti;
“İTEP olarak ileri tarihli fiziksel teslimat piyasaları çalışmaları yoğun bir şekilde devam ediyor. Hedefimiz önümüzdeki yılın ortalarına doğru simülasyon aşaması çalışmalarına başlamak, ardından da hizmete almak . Bu piyasa EPİAŞ’tan farklı olacak. Aylık, yıllık, çeyreklik, baz, pik, pik dışı fazlarda elektrik ticareti yapma fırsatı sunacak. Fiyat riskinden korunma imkanı ve yayınlanacak gösterge fiyat tahmini ile ileriyi görme fırsatı sunacak. Bu uygulama, yatırımlar içinde gösterge niteliği taşıyacak”
“Zirveden beklentimiz piyasaya katkı sağlaması”
Enerji Şirketler Grubu Başkanı Sertaç Komsuoğlu açılış konuşmasında “Bu yıl 4 zirve yapacağız. Ekonomide dalgalanmaların yaşandığı günümüzde safları sıklaştırmamız gerek diye düşünüyoruz.. Bu zirvelerde enerji ticareti ve tedariki konusunda beklentiler dile getirilecek. Enerji piyasası her zaman katma değer üreten bir sektör olmuştur ve vatanını sevmiş, önceliğini vatanının refahına vermiştir. Bu zirveden beklentimiz sorunlarımıza çare olunması ve piyasaya katkı sağlaması” dedi.
“Elektrik ticareti açısından en kötü zamanlar geride kaldı”
Türkiye Enerji Zirvesi Başkanı Mustafa Karahan ise yaptığı konuşmada piyasa koşullarına göre ticaret ve tedarik konularına gelecek trendlerinin de eklendiğini belirterek “Elektrik ticareti açısından en kötü zamanları yaşıyoruz. Sektör olarak iyi bir sınav veremedik. Ama artık en kötüsü geride kaldığını düşünüyorum. Sektörümüzün en önemli markalarının tamamı burada ve doğru çözümler de buradan çıkacaktır” dedi.
“Yatırımcı olarak daha iyiye giden bir piyasadan yanayız”
Akenerji Genel Müdürü Serhan Gençer, sektöre milyarlarca dolar yatırım yapmış ve yapmayı planlayan, altyapı yatırımlarıyla bu sektörü dönüşümüne katkıda bulunan yatırımcılar olarak daha da iyiye giden bir piyasadan yana olduklarını söyledi. Gencer “Finansal sürdürülebilir öngörü anlamında gelişmeler sağlandı ve devam etmesini umuyoruz. Sorunlarımız ve beklentilerimiz masaya yatırıldıkça çözümlerin bulunacağına ve sektörümüzün hak ettiği yere ulaşacağına inanıyorum” şeklinde konuştu.
“Start Up firmaları AR-GE merkezleri haline getirilmeli”
Sabacı Holding Enerji Grup Başkanı Kıvanç Zaimler ise sektöre 4 mesajı olduğunu belirterek “Öngörülebilirlik, ticaret piyasaları, sürdürülebilir finans ve talep olarak 4 maddede sektörümüzün sorunlarına bakabiliriz. Öngörülebilirlik, fiyatın önceden belli olması değil, fiyatın serbest piyasa dinamiği içinde oluşmasıdır. Önümüzdeki dönemde ihtiyaç duyulacak yatırımlar alım garantili yapılmıyorsa en azından desteklenmeli. Belli dönenlerde para kaybetsek de anlaşmalarımızın arkasında durmalıyız. Ekonominin ana kriteri arz ve taleptir. Elektrik piyasasına baktığımızda ise talep ayağı yarım kalıyor. Ayrıca Start up firmaları da günümüzde öne çıkan oluşumlar. Bu firmaları özel sektörün yatırım yaptığı bir alan olarak görmemeli ve desteklenmeli” dedi.
“Yeni santraller ile birlikte fiyatlar daha da aşağı gidecektir “
Zorlu Enerji CEO’su Sinan Ak yaptığı konuşmada geçtiğimiz dönemde yaşanan finansal dalgalanmalarda enerji şirketlerinin bankalarla ciddi anlamda boğuştuğunu belirterek “Sektörümüz şeffaf ve öngörülebilir bir sektör. Tekrar analiz edilip değişmesi gereken konularda adımlar atılabilir. Çok dalgalanan fiyat ortamında ticareti sürdürebilmemiz için taban-tavan fiyat uygulamasını belli bir aralıkta sağlamalıyız. 2008-2018 arası tüketim yüzde 47, kurulu güç ise yüzde 111 arttı. Sektörümüzdeki yatırımcılar son 2 yıldır ithal kömür ve doğalgaz santralleri piyasa ile başa baş gittiği için maalesef kar etmiyor. Yeni santraller ile birlikte fiyatlar daha da aşağı gidecektir” açıklamalarında bulundu.
Konuşmaların ardından Energy Pool Türkiye Genel Müdürü Alper Uğural moderatörlüğünde, Akenerji Genel Müdürü Serhan Gencer, Limak Yatırım Yönetim Kurulu Üyesi Birol Ergüven ve BİMSER Enerji ve Doğal Kaynaklar Sektör Lideri Münir Karaman ve OMV Genel Müdürü Serkan Hotoğlu’nun katılımıyla “Enerjide Gelecek: Dinamik Talep” başlıklı panel gerçekleşti.
Zirvenin öğleden sonraki oturumlarında önce Ekonomist Fatih Keresteci’nin “Türkiye Ekonomisi” başlıklı sunum ve konuşması, daha sonra da “Enerji Piyasalarında Finansman” konulu iki ayrı panel düzenlendi.
Zirve, 30 Nisan Salı günü de yine sektör adına son derece önemli konu ve konuk konuşmacıların yer aldığı yoğun bir programla tüm gün devam edecek.