Dicle Elektrik, dağıtım hizmeti verdiği Güneydoğu Anadolu’daki 6 ilde 2024 yılının 11 aylık döneminde toplam 765 trafo ve 51 panonun aşırı yüklenme nedeniyle yandığını ve günlük ortalama 2’den fazla trafo arızası yaşandığını belirtti.
Şirket yetkilileri, bu duruma özellikle elektrikli ısıtıcıların yoğun kullanımının yol açtığına ve kaçak tüketimden kaynaklı bu yüklenmenin şebekeye ciddi zararlar verdiğine dikkat çekerek tüketicilere elektrikle ısınma yerine daha az maliyetli alternatif enerji kaynaklarını tercih etmeleri ve kaçak tüketimden vazgeçmeleri çağrısında bulundu.
Günlük ortalama iki adet trafonun yanması durumunun Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde olmasının yanında, bu arızalarının başlıca sebepleri arasında kaçak elektrik kullanımı ve aşırı tüketim yer alıyor. Dicle Elektrik verilerine göre, bölgede kaçak tüketen bir abone, normalden 9-10 kat daha fazla elektrik tüketiyor.
Trafolar En Çok Kış Aylarında Yanıyor
Şirket tarafından yapılan incelemelerde, trafo arızalarının yoğun olarak kış aylarında gerçekleştiği belirtiliyor. Elektrikli ısıtıcıların yoğun biçimde kullanıldığı bu dönemlerde, şebekeye binen aşırı yük trafoların ve panoların ömrünü kısaltıyor. Yaz aylarında ise tarımsal sulama ve klima kullanımı nedeniyle trafolar, benzer şekilde zorlansa da kış aylarındaki kadar yüksek arıza oranları gözlenmiyor. Dicle Elektrik kayıtlarına göre dağıtım bölgesindeki illerde; Ocak ayında 98 trafo ve 7 pano, Şubat’ta 101 trafo ve 11 pano, Mart’ta 93 trafo ve 1 pano, Nisan’da 58 trafo ve 3 pano, Mayıs’ta 65 trafo ve 4 pano, Haziran’da 68 trafo ve 7 pano, Temmuz’da 57 trafo ve 6 pano, Ağustos’ta 44 trafo ve 5 pano, Eylül’de 57 trafo ve 6 pano, Ekim’de 42 trafo ve 1 pano, Kasım’da ise 82 trafoda yangın çıktı.
Dicle Elektrik’ten Uyarı: Hem Maliyetli Hem Riskli
Can ve mal güvenliğini tehdit eden bu durumun temel nedeni olan kaçak elektrik kullanımının yüzde 42 seviyelerinde olduğu bu bölgede, elektrikle ısınma oldukça maliyetli olsa da doğalgaz, odun ve kömür gibi daha ucuz alternatifler ilgi düşük. Dicle Elektrik yetkilileri, elektrik şebekelerinin ısınma amaçlı kullanıma uygun olarak tasarlanmadığını ve bu durumun yalnızca bölgede değil, Türkiye genelinde de geçerli olduğunu belirtiyor. Şebekelerin teknik kapasitesinin, bir evin ortalama ihtiyaçları göz önünde bulundurularak planlandığını ifade eden yetkililer, elektrikli ısıtıcıların aşırı enerji tüketimi ve aynı anda birçok cihazın devreye girmesi durumunda şebekenin bu yükü kaldıramadığını vurguluyor. Kaçak elektrik kullanımının etkisiyle öngörülenin çok üzerinde gerçekleşen tüketimin, şebekeleri olumsuz etkilediğine dikkat çeken yetkililer, enerji kalitesinin korunması ve şebekelerin ömrünün uzatılması için kaçak tüketimden vazgeçilmesi yönünde vatandaşları uyarıyor.
Yayına Alan: Emrecan YÜCEL – Enerji Sistemleri Mühendisi – emrecan.yucel@enerjigazetesi.ist