Fotovoltaik güneş panellerinin gelişen teknolojiyle birlikte verimlilik değerleri artarken üretilen birim maliyetleri ise azalmaktadır. Solar Güneş panelleri çeşitlerine göre; monokristal %18+, Polikristal %15-17, İnce-Film %11-15 verimlilik değerlerinde ilerlerken çift yüzeyli (bifacial) güneş panelleri klasik panellere göre %30’a varan oranlarda daha fazla üretim yapabilirken %20+ bir verimliliğe sahiptir. Işığı ön ve arka kısımdan alan güneş hücrelerine sahiptir. Bu ise panelin önünden güneş ışığını yakalamanın yanı sıra, arkasındaki transparan yüzeyi ile yerden yansıyan tüm geri ışınımı ve güneş hücrelerinin arkasına çarpan dağınık ışınımı da yakalayabilir. Böylece daha fazla güneş ışığını absorbe etme imkanı ve tek yüzlü panellere göre % 8 – 30 arasında değişen oranlarda üretim artışı sağlarlar.
Çift yüzeyli panellerde başlıca dikkat edilen özellik panellerin arka ve ön yüzeylerinde maksimum seviyede ışımayı alacak şekilde gölgelenmeleri azaltmaktır. Bunun için arka yüzeyde bulunan junction boxların boyutu küçük ve konumu çerçevenin altındadır. Yüzeyden geri yansıyan ışımaya, yüzeylerin yansıtma gücünü ise albedo etkisi denir. Enerji üretimene etki eden bir diğer etkende panelin yerden yüksekliğidir. Güneş paneli yere veya çatı yüzeyine ne kadar yakın olursa yansıyan ışınlardan o kadar az panel yüzeyine düşecek olup, bunun için sistem tasarımlarında panellerin montaj yüksekliğini yükselterek bir enerji üretimi artışı sağlamak mümkün olmaktadır. Belirlenecek zemin yüzeyine göre de albedo etkisi ve çift yüzey kazanımı değişiklik göstermektedir. Çamur-Çim yüzeyde %5,5, Toprak, Çakıl Taşı %10,2, Kum %16.5, Kar %23.3 ve Beyaz Film %26 geri kazanım imkanı sağlar.
Çift yüzeyli (bifacial) paneller henüz yeni gelişmekte olmalarına rağmen klasik panellere göre kısıtlı alanda daha fazla enerji üretimi sağlamaktadır. Bununla birlikte üretilen birim enerji başına düşen maliyetlerini azaltmaktadır. Çatı üstü uygulamalarında kullanılması mantıklı değildir. Bunun nedeni, çift yüzeyli güneş panellerinin çatılara monte edildiğinde iyi çalışmamasıdır. Çatı üstü güneş panelleri, panel ile çatı yüzeyi arasında çok az boşluk bırakacak şekilde monte edilir. Bu ise çok az yansıyan güneş ışığının arka panel yüzüne ulaşarak 2 yüzeyli güneş üretimini kısıtladığı anlamına gelir. Bodrum Havalimanı’na otoparkında kurulu olan sistem, ülkemizin ilk çift yüzey kullanılan projelerinden biridir. 1.19 MW kapasiteli bu güneş santrali, araç ve zeminden yansıyan güneş ışığını da enerjiye çevirerek standart panellere göre en az % 9 daha fazla enerji üretebilmektedir.
KAYNAKÇA
First Solar: http://www.firstsolar.com/en-Emea/-/media/First-Solar/Technical-Documents/Bifacial-Documents/Bifacial-Modules-2-Sides-To-Every-Solar-Panel-white-paper-burns-mcdonnell-09120.ashx
LG: https://www.lg.com/global/business/download/resources/solar/Bifacial_design_guide_Full_ver.pdf
Solar Magazine: https://solarmagazine.com/solar-panels/bifacial-solar-panels/
https://news.energysage.com/bifacial-solar-panels-what-you-need-to-know/
Hazırlayan: Kaan Murat ÇELİKCAN – Enerji Sistemleri Müh. / Enerji Editörü – kmcelikcan@gmail.com
Yayına Alan: Abdullah ZORLU – Enerji Sistemleri Müh. / Enerji Editörü – azorluu@outlook.com