Emisyon Ticaret Sistemi gibi yeni uygulanacak politikaların etkinliğini artırmak için politikadan etkilenecek kurumların tercihlerini araştırmak öncelikli olmalıdır
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nin (İPM) iki ayda bir gerçekleştirdiği İklim Kafe Konuşmaları’nın Mart ayı buluşmasına, İstanbul Bilgi Üniversitesi Çevre, Enerji ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Ayşe Uyduranoğlu konuşmacı olarak katıldı. “Küresel İklim Değişikliği ve Emisyon Ticareti: Yeşil Ekonomi Tasarımına Önermeler” başlıklı toplantıda, araştırmacı ekibin “Yeşil Uygulama Pratikleri Endeksi” ve araştırmanın sonuçlarından çıkardığı emisyon ticareti ve yeşil ekonomi tasarımına yönelik önermeler de tartışıldı.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi’nin (İPM) iki ayda bir gerçekleştirdiği İklim
Değişikliği alanında çalışan araştırmacı ve akademisyenlerin, bu alandaki çalışmalarını masaya yatıran İklim Kafe Konuşmaları serisinin Mart ayı buluşması yapıldı.
Mart ayındaki buluşmasında ayrıca, TÜBİTAK’ın desteklediği bir proje ile işletmeler tarafından “Emisyon Ticaret Sistemi”ne verilen desteğin incelemesine değinildi. İstanbul Bilgi Üniversitesi Çevre, Enerji ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Ayşe Uyduranoğlu ve Portekiz Katolik Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Öğr. Üyesi Zahide Eylem Gevrek tarafından oluşturulan “Yeşil Uygulama Pratikleri Endeksi” ve araştırmanın sonuçlarından yola çıkılarak emisyon ticareti ve yeşil ekonomi tasarımına yönelik önermeler de tartışıldı.
Sunumun genel çerçevesi şu şekilde gerçekleşti:
“Dünya Ekonomik Forumu, küresel iklim değişikliği ile mücadelede başarısızlığı, dünya ekonomilerine tehdit oluşturan ilk beş riskten biri olarak belirtmiştir. Paris Anlaşması ise, iklim değişikliğine neden olan yeryüzü sıcaklık artışının bu yüzyıl sonuna kadar 2°C ile sınırlı tutulmasının hayati önemini belirtmiştir. Bu hedefe ulaşabilmek için sadece gelişmiş ülkelerin değil, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu gelişen ülkelerin de sorumluluk alması beklenmektedir. İklim değişikliği ile mücadelede aralarında emisyon ticaretin de bulunduğu karbon fiyatlandırması, emisyonların azaltımında etkili olabilecek politikalar arasında yer almaktadır. Elde edilen veriler ile oluşturulan “Yeşil Uygulama Pratikleri Endeks”i, ekolojik sürdürebilirlik ve yeşil uygulama pratiklerine önem veren işletmelerin, daha yüksek bir olasılıkla emisyon ticaretini desteklediklerini göstermektedir. İşletmeler, emisyon ticaret sisteminin yeni bir politika aracı olmasından ötürü ilk aşamada belirsizlikleri asgari düzeye indirecek şekilde tasarlanmasını da istiyorlar. “
Türkiye Politika Yapıcıları: İklim Değişikliği Politikası
Ayşe Uyduranoğlu konuşmasının devamında; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2011 yılında yayımlanan ve 2011-2023 yıllarını kapsayan İklim Değişikliği Aksiyon Planı’nın, en kapsamlı çalışma olduğunu ve emisyon ticaret sisteminin (ETS) Türkiye’de kurulmasının ve küresel/bölgesel diğer ETS’lere bağlanmasının önemine değindiğini ifade ederek TÜSİAD (2016) tarafından yayımlanan raporun da ETS tasarlanırken işletme tercihlerinin önemini belirttiğini söyledi.
Dünya Sanayinin Emisyon Ticaret Sistemi Tercihi
Ayşe Uyduranoğlu, 23 ilde 1250 kişi ile yaptıkları çalışmanın dünyada sanayide uygulanacak ETS’yi tercih deneyleri yöntemi ile inceleyen ilk çalışma olduğunu vurgulayarak karbon vergisinin kabul edilebilirliğini artırmak için verginin ne gibi niteliklere sahip olması gerektiğini araştırdıklarını ve sanayi sektörünü kapsadığı için konuya bütüncül yaklaşılmasını sağladığını ifade etti.
Tercih deneyleri metodu ile tasarlanan anketin, İstanbul, Bursa ve Gaziantep’in de aralarında bulunduğu 13 ilde, Cam, Çelik, Çimento, Demir, Enerji, Kağıt, Metal ve Seramik sektörlerinden 404 firma ile yapıldığını söyleyen Uyduranoğlu, farklı kombinasyondan oluşantercih deneyi tablolarına verilen cevaplardan elde edilen sonuçlar firmaların,
– Her firma için geçmiş emisyon hacminin baz alındığı
– Kotanın kullanım süresinin 3 yıl olduğu
– Firmaların istedikleri kadar alım yaptığı
– Kota fiyatlarındaki dalgalanmaları devletin regüle ettiği
ETS sisteminin tasarlanması yönünde tercih ettiklerini ortaya koyduğunu vurguladı.
Söyleşinin sonunda, ETS’nin henüz uygulanmayan bir sistem olduğu için firmaların da bilinmeyen bir sistemin beraberinde getireceği belirsizlikleri asgariye indirmek istedikleri ifade edildi. Ayrıca Avrupa Birliği’nde ETS’nin ilk aşamada (2005-2007) daha çok pilot uygulama şeklinde olduğu ve süreç içinde elde edilen tecrübeden faydalanılarak, sistemin daha da geliştirildiği belirtildi.
Ayşe Uyduranoğlu Hakkında
Ayşe Uyduranoğlu, lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde tamamladı. 1994-1999 yılları arasında Exeter Üniversitesi’nde ekonomi alanında doktora çalışmasını sürdürdü. 2000 yılından itibaren İstanbul Bilgi Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Aynı üniversitede Çevre, Enerji ve Sürdürülebilirlik Uygulama ve Araştırma Merkezi (ÇESUAM) müdürlüğünü de yapmaktadır. Çevre ekonomisi alanında yurtdışı ve yurtiçi dergilerde yayınlanmış makaleleri vardır. İlgi alanları çevre vergileri, sürdürülebilir ulaşım, iklim değişikliği ve yeşil bütçedir.
İklim Kafe Konuşmaları Hakkında
İklim Kafe Konuşmaları, Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi tarafından 2017-2018 öğretim yılında organize edilmeye başlandı. Bugüne kadar yapılan 5 buluşma boyunca 200 kişiyi ağırlayan etkinlik 2018-2019 öğretim yılı için de 5 buluşma hedefiyle başladı.
İklim değişikliği alanında çalışan araştırmacı ve akademisyenler, iki ayda bir bu alandaki çalışmalarını özel bir konu çerçevesinde masaya yatırıyor. İklim Kafe Konuşmaları’nda iklim değişikliğiyle ilgili çeşitli konuları, politikadan atmosfer bilimlerine, ekonomiden psikolojiye kadar disiplinler arası bir ortamda tartışmak üzere bir araya geliniyor.
http://ipc.sabanciuniv.edu
http://twitter.com/ipc_ipm
http://www.facebook.com/IstanbulPolicyCenter