İran Gazının Avrupa’ya Ulaşmasında Kilit Ülke Türkiye!

İran’ın P5+1 ülkeleriyle vardığı nükleer anlaşmanın ardından yaşanacak normalleşmeyle İran doğalgazının dünya pazarlarına nasıl ulaştırılacağı sorusu gündeme geldi. Sputnik Türkiye’ye konuşan uzmanlar, Türkiye’nin bu konuda kritik bir rol oynayacağına dikkat çekiyor.

Nükleer anlaşmadan sonra İran’a yönelik yaptırımların kaldırılmasının ardından, İran doğalgazının uluslararası piyasalara ihracının artması bekleniyor. İran’ın boru hattı vasıtasıyla doğu yönlü ihracatı için Pakistan hattı, batı yönünde ise Türkiye tek rota olarak öne çıkıyor. Türkiye, hali hazırda Tebriz-Ankara boru hattı ile İran’dan yılda ortalama 10 milyar metreküp doğalgaz alıyor. İran’ın daha yüksek hacimli ihracatı için yeni bir hat inşa edilmesinin gerekli olduğu ifade ediliyor.

‘TÜRKİYE’NİN ÖNÜNDEKİ SEÇİM’

Sputnik Türkiye’ye konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan İranlı uzman Prof. Farideh Farhi, Türkiye ile İran’ın enerji
alanında daha ileri işbirliği yapmasının ‘kuvvetle muhtemel’ olduğunu, ancak bunun kısa vadede gerçekleşmesinin mümkün görünmediğini ifade etti. “Böyle bir senaryonun hayata geçirilmesi için İran’ın hidrokarbon sektöründe reform, altyapısal kalkınma ve kapsamlı yatırım gerekiyor” diyen Farhi, “İran, şu anda halihazırda oldukça yüksek olan iç tüketimiyle alakalı gaz rezervlerinin coğrafi dağılımı ve ülke içindeki altyapı yokluğu da dahil olmak üzere kısıtlılıklarla karşı karşıya” dedi. İran’ın Güney Fars alanı başta olmak üzere geniş doğal gaz kaynaklarının, ülkenin güneyinde yer aldığının göz önünde bulundurulması gerektiğine dikkat çeken Farhi, İran doğal gazını ülkenin kuzey doğusuna getirerek Güney Avrupa’nın gaz koridoruna bağlamak için hatırı sayılır bir yatırım yapılması gerektiğini belirtti.

‘AVRUPA’NIN İRAN’DAN GELECEK GAZA GÖSTERECEĞİ TALEP ÖNEMLİ’

Azerbaycan gazının Türkiye ve Avrupa piyasasına iletilmesi için inşa edilen Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın (TANAP) da 2018’de tamamlanması hedefleniyor. İlk aşamada TANAP üzerinden Azerbaycan’dan yılda ortalama 18 milyar metreküp gaz taşınması planlanıyor. Bu miktarın, 2023’te 23 milyar metreküpe, 2026’da ise 31 milyar metreküpe çıkarılması da projenin hedefleri arasında.

Çelikpala, TANAP’a İran’dan gelecek bir hattın da bağlanabileceğini ifade ederek şunları söyledi: “Mesele, Avrupalı aktörlerin İran’dan gelecek gaza ne kadar talep gösterecekleri, ambargonun ne kadarına izin vereceği meselesi. Bunlar gerçekleşirse o zaman Türk akımı dediğimiz proje ölür anlamına geliyor. Dolayısıyla bunların hepsi spekülatif, jeopolitik tartışmalara malzeme olacak konular şu aşamada. Ama asıl uluslararası enerji şirketlerinin, üretici ve tüketicilerin oturup masa başında anlaşmaları lazım, bunlar da çok kısa vadede olmuyor. Ama her halükarda İran’ın normalleşmesi demek jeopolitik denklemde oynanabilecek oyunların çeşitlenmesi anlamına geliyor.”

Kaynak: Sputniknews