22.PETROL KONGRESİNDE TÜRKİYE NÜKLEER SANTRAL VİZYONU “AKKUYU DEVAM ,SİNOP’A RAMAK KALDI. ÜÇÜNCÜ SANTRAL YOLDA! ”
1933 yılında ilki düzenlenen, her üç yılda bir gerçekleşen WPC, World – Dünya Petrol Kongreleri Küresel petrol ve doğalgaz sektörünün geleceğini belirleyen ve Petrol ve Gaz endüstrisinin en büyük ve prestijli etkinliği olarak anılan ve bu sene “Enerji Geleceğimize Köprüler” (Bridges to our Energy Future) teması ile düzenlenen 22. Dünya Petrol Kongresi 9-13 Temmuz tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleşti.
T.C. Hükümeti ile Rusya Federasyonu Arasında Akkuyu Sahasında Bir Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşma’nın 12 Mayıs 2010 tarihinde imzalanıp, 15 Temmuz 2010 tarihinde TBMM Genel Kurulu tarafından kabul edilmesine binaen başlayan gerçekleşmeye başlayan santralda Kongrenin gündemine giren konular arasında yer aldı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından ÇED olumlu kararı (Aralık 2014) ve EPDK’dan 36 ay süreliğine elektrik üretim ön lisansı alınan Akkuyu’ya dair konuşmalar Türkiye’nin nükleer santrallerinden ikincisi olan ve 3 Mayıs 2013 tarihinde Japonya ile nükleer santral yapımı ve işbirliğine ilişkin hükümetler arası imzalanan anlaşma kapsamında süreci balayan Sinop Nükleer Güç Santraline kıyasla daha ağırlıklı idi.
Hatırlayacak olursak, içinde bulunduğumuz 2017 yılının, Haziran ayı ortasında Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) “ölümcül” tehlikeler” ve “ihtiyaç dışı” olması nedeniyle, Akkuyu Nükleer Santralı‘na verilen üretim lisansının “derhal iptal edilmesi” çağrısında bulunmuş ve Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurulu‘nun (EPDK) Akkuyu Nükleer Santralı için 49 yıllığına üretim lisansı vermesine ilişkin açıklamasında, Elektrik Piyasası Kanunu‘nun, amaç maddesinde “elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösteren mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik piyasası oluşturulması”ndan söz edildiği anımsatıldıktan sonra üretim lisansı verilen Akkuyu Nükleer Santralı ne düşük maliyetli, ne çevreyle uyumlu, ne rekabet koşullarına sahiptir. Elektriğin yeterli, kaliteli ve sürekli sunumu için de nükleer santrala ihtiyaç olmadığı açıktır. EPDK, Akkuyu Nükleer Santralı‘na verdiği lisansla, kendi yasasının temelini oluşturan amaç maddesine aykırı davranmıştır. Üretim lisansı derhal iptal edilmelidir.”şeklinde iddialarda bulunmuştu ve açıklamasını nihayetlendiriken “Akkuyu Nükleer Santralı‘nın Türkiye‘nin elektrik ihtiyacını karşılamak için inşa edilmediği açıktır. İhtiyaç olmayan, tehlikeli ve pahalı bir tesis için üretim lisansı verilmiştir.” ifadelerini kullanmıştı [i]
Öte yandan, Avrupa Parlamentosu(AP) içinde bulunduğumuz Temmuz aynın (2017) ilk haftası Türkiye ile müzakerelerin askıya alınmasını öneren ve 64’e karşı 477 oyla kabul edilen bağlayıcılığı olmayan raporda, Akkuyu Nükleer Enerji Santrali projesinden vazgeçilmesini ve de talep etmiş, Santrali’nin yapımına dair planlarını durdurması çağrısında bulunmuştu ve gerekçe olarak da santralin yapımına karar verilen bölgenin güçlü depremlere eğilimli olduğu iddiasına yer vermişti. Diğer yandan AP kararında Japon-Fransız ortaklığıyla yürütülmekte olan Sinop Nükleer Santraline ilişkin bir değerlendirmede ve benzeri br iddiada bulunmamıştı.
Enerji uzmanlarının medeniyetlerin buluşması noktası olan Türkiye’yi artık “enerjinin İpek Yolu” olarak nitelendirdiğini belirten Erdoğan, Kongrenin ikinci gününde Başkanlık Seremonisi sırasında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin Rusya ile birlikte yürüttüğü ve Türkiye’nin ilk nükleer santrali Akkuyu’nun Türk ekonomisine önemli derecede katkısı olduğunu ifade ederken nükleer enerji konusunda da yatırımların hızlandırılmaya başladığına iaret etti. Akkuyu ve Sinop Nükleer Güç Santrallerinin devreye girmesiyle enerji ihtiyacımızın en az yüzde 10’luk kısmını buradan karşılayacağız. Rusya ile birlikte yürüttüğümüz Akkuyu Projesi’ni milli sermayemizi de katarak çok daha güçlendirdik” diyen Erdoğan,Türkiye’nin ikinci nükleer santral projesi olan Sinop Nükleer Santrali Projesi’nde de inşaata en kısa sürede başlamak istediklerini belirttikten sonra son G20 toplantısında Japonya Başbakanı Abe ile de konuyu etraflıca görüştüğünü de beyan etti. Hatta üçüncü bir nükleer güç santrali projesiyle ilgili çalışmalarımızı şimdiden başlatmış bulunuyoruz.diyerek Nükleer enerji konusundaki vizyonu ve projeksiyonu da bu minvalde ortaya koydu. Bu üçüncü santrale ilişkin açıklama daha ana akım medyada dolaşıma girer girmez , kimi medya kuruluşları tarafından “Erdoğan’dan Üçüncü Santral haberi” manasına gelecek çeşitli haber başlıklarıyla manşetlere taşındı. Aynı Başkanlık seremonisi sırasında Başbakan Yıldırım ise Türk Akımı ile ilgili projeksiyonlara yönelik açıklamalarının ardından “Akkuyu nükleer enerji santralini Rusya Federasyonu’yla yapmayı hedefliyoruz” diye konuştu.
Fotograf : Çiğdem Yorgancıoğlu — Alexander Novak 10 Temmuz 2017 ICC Istanbul
Türk mevkidaşı Berat Albayrak’la çeşitli istişarelerde bulunan ve 22. Dünya Petrol Kongresi’ne katılan Rusya Enerji Bakanı Aleksander Novak,10 Temmuz akşam saatlerinde Kongre merkezinin bahçesinde açık havada yapılan TV yayın çekimleri sonrasındaki kısa süren basın demecinde Türk Akımı’nda deniz kısmının inşasında 50 kilometrenin tamamlandığına ve programında bir değiiklik olmadığına yönelik açıklamaların yanısıra “Akkuyu’ya dair Türk yetkililerle önemli istişarelerin sürmekte olduğuna dikkat çekerken nükleer santralinin ilk ünitesinin 2023 yılında işletmeye alınmasını planlandığını ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yıl dönümünde işletmeye alınması için çabalandığını belirtti. Novak, Akkuyu nükleer santralinin inşaatına dair ise nihai iznin bu yıl verileceğini ve inşaatın 2018’de başlayacağını söyledi.
Hazırlayan: H.Çiğdem Yorgancıoğlu- http://www.cigdemyorgancioglu.org/
[1]Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) http://www.emo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=118919&tipi=5&sube=0#.WWkdP4iGPIU
http://www.emo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=118898&tipi=2&sube=#.WWkpSYiGPIU
Ref . Çiğdem Yorgancıoğlu http://politikaakademisi.org/2017/07/12/22-dunya-petrol-kongresinde-balkan-vizyonu/