Bilindiği üzere EKB çalışmaları Enerji Verimliliği Kanunu ve Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’ ne dayanılarak 2008 yılından bu yana yapılmaktadır. Geride bırakılan yaklaşık 10 yıla rağmen EKB piyasasının bilgi ve uygulama yönünden oturmuş olduğu pek söylenemez.
EKB konusundaki gelişmelere bakıldığında ne yazık ki, bu alanda bazı ciddi problemler karşımıza çıkmaktadır. Yükümlü olan, düzenleten tarafına baktığımızda; EKB alması zorunlu olan çoğu bina
…
Düzenleyen kısma baktığımızda ise, çeşitli alanlardan pek çok kişi yetki sahibi oldu ve EKB vermeye başladı. Her ne kadar Şehircilik Bakanlığı EKB düzenlenmesi sırasındaki izlenmesi gereken konulara ve hesap yöntemlere dair bir çerçeve çizmiş olsa da uygulamada bunlar pek dikkate alınmamaktadır. Biraz bilgili olan düzenleticiler: “Binam ruhsatını alsın ve enerji kimlik belgesindeki derecem en az C sınıfı olsun.” demektedirler. Düzenleyiciler ise: “ EKB derecenizi biz belirlemiyoruz, onu sizin tasarımınız belirliyor.” diyor ve tahmin ettiğiniz üzere işler bundan sonra biraz karışıyor…
Düzenleyen kısmındaki diğer bir problem, EKB düzenlenmesinde gerekli olan bilgi birikiminin düzenleyicilerde yeteri kadar olmamasından da kaynaklanmaktadır. EKB düzenleyebilme yetkisine Elektrik Mühendisleri Odası, Makine Mühendisleri Odası, İnşaat Mühendisleri Odası ve Mimarlar Odası’na üye olarak çalışanlar, ayrıca ısı yalıtımı, ısıtma tesisatı ve sıhhi tesisat alanlarında serbest müşavir mühendis belgesi olanlar mimarlar sahip olabilmektedir. Görüldüğü üzere, birden fazla mesleğin iş yapabildiği ve çok kısa sürede de yetkinlik kazanabildiği bir alandır EKB düzenleme alanı. Bununla birlikte, EKB’ nin düzenlenme ücretinde standart bir liste belirlenmemiştir. EKB ücretleri düzenlerce keyfi olarak belirlenmektedir… Demek istediğim, gidişatın adeta gerçeğine benzeyen ama nitelik olarak gerçeğinden çok uzakta olan “imitasyon EKB” lere doğru olduğudur. Enerji verimliliği çalışmalarında oldukça önemli olan 10 yıl geçerliliği olan bu belgenin kıymetinin bu kadarcık olması gerçekten üzücüdür…
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, EKB hesaplamaları yapacak kişilerin binalarda enerji verimliliği konusunda ayrıca kendilerini geliştirmeleri ve enerji verimliliği felsefesini benimsemeleridir. Bu konuyla ilgili meslek odaları geçtiğimiz aylarda EKB düzenlenmesinde yetkili olan üyelerine “meslek etiği” kavramını hatırlatarak bir uyarıda bulunma gereksinimi duymuştur. Öte yandan, sahte enerji kimlik belgelerinin piyasada görülmesi ile denetim mekanizmasının önemi bir kez daha öne çıkmış ve bilindiği üzere Şehircilik Bakanlığı kendi sitesinde ve e-Devlet üzerinden bir EKB doğrulama uygulaması geliştirmiştir. Ayrıca, 6 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanan Enerji Verimliliği Denetim Yönetmeliği’nin olumlu etkisi EKB çalışmalarında da inşallah görülecektir.
Son olarak Enerji Sistemleri Mühendisi olarak, daha iyi bir EKB piyasası için EKB düzenlenmelerinde Enerji Sistemleri Mühendisleri’ nin etkili olacağını düşünüyorum. Yetki alma konusundaki sorununun kaldırılması ile enerji alanında özelleşmiş olan bu bireyler EKB çalışmalarının özüne uygun halde yapılmasında olumlu katkılar sunacaktır.
2011 yılından önce yapılan binalar için EKB alma zorunluluğu 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren başlaması planlanmaktadır. Dilerim, o tarihe kadar EKB çalışmalarında çok daha bilinçli olunur ve kaliteli bir belgelendirme yapılır.
Selam ve sevgilerimle…
Enerji Sistemleri Yüksek Mühendisi Elif Küçükkaya