Rapor: Hazar Bölgesi Enerji Görünümü!

İRAN:

Frost&Sullivan’ın haberine göre İran 6. Kalkınma Planı doğrultusunda ekonomik çeşitliliği arttırma hedefine yönelik ülkesindeki yenilenebilir enerji kullanımı ve gelişimi için çok detaylı bir stratejiyi devreye sokmaktadır. İran’ın 2025 ekonomik hedefleri arasındaki çevresel ve ekonomik sürdürülebilirlik konuları özel sektörü eski enerji teknolojilerini yenilemeye ve güncellemeye, yenilenebilir ve biyokütle enerji kaynaklarını geliştirmeye teşvik etmektedir. İran’ın enerji yol haritasına göre, Hükümet santrallerin nominal kapasitesini 2025 yılının sonuna kadar 74 GW’tan 120 GW’a çıkartılmasını planlamaktadır. Hükümet ayrıca teknoloji, mühendislik ve know-how gerektiren yeni yatırımlar için çağrıda bulunmaktadır. Hükümetin bu planı için 60 milyar dolar yatırım gerekmektedir. (27 Aralık 2015)http://www.albawaba.com/business/iran-sets-growth-plan-develop-renewable-energy-785774

ERMENİSTAN-İRAN-GÜRCİSTAN-RUSYA:

Bu haftanın başlarında, Yerevan’da, Ermenistan, İran, Gürcistan ve Rusya arasında bir mutabakat anlaşması imzalanmıştır. Söz konusu anlaşmaya göre ülke arasında bir enerji koridoru bağlantısı kurulmasını içeren bir Koordinasyon Grubu kurulmasıöngörülmektedir.

Ermenistan Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı’nın yaptığı açıklamalara göre Ermenistan ve Gürcistan arasında bir 400/500 kW’lık enerji iletim hattının 2018’e kadar tamamlanması ve işletmeye alınması planlanmaktadır. Söz konusu hattın tamamlanması ile Gürcistan ile Ermenistan arasındaki elektrik ticaretinin 2021yılında 700 MW’a ulaşması öngörülmektedir.. İran-Ermenistan arasındaki 3. hat olacak olan 400 kW enerji iletim hattının ise 2018’de tamamlanması öngörülmektedir. İlgili çalışmalar Ağustos ayında başlamış ve bahse konu çalışmalar bitince iki komşu ülke arasındaki elektrik ticaretinin 1200 MW’a ulaşması öngörülmektedir. İki ülke arasındaki ticaret hacmi şu anda 1.2 milyar kW-h iken söz konusu anlaşma ile 6.9 milyar kW-h düzeylerine ulaşması öngörülmektedir. (25.12.15, GAYANE MKRTCHYAN)http://www.armenianow.com/news/region/69010/armenia_iran_region_relations_year

TÜRKMENİSTAN-UKRAYNA:

Ukrayna ve Türkmenistan’ın enerji bakanları geçtiğimiz hafta birkaç toplantı yaptılar ve TAPI (Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan) doğal gaz boru hattı inşaatının birer tarafı olarak potansiyel ortaklık konusunu tartışmışlardır. “Biz bu toplantılarda sadece Türkmenistan’a yapılacak boru hattını (250 km) konuşmadık, aynı zamanda bütün bu projedeki diğer ihalelere de katılmada ne kadar istekli olduğumuzu da konuştuk” diyen Ukrayna Enerji Bakanlığı Planlama ve Avrupa Entegrasyon Dairesi Başkanı Mykhailo Bno-Airiian Ukrayna şirketlerinin TAPI doğal gaz boru hattı projesinin altyapı projelerinde yer alabileceğini belirtmiştir. Petrol ticareti ve Türkmen gazının Ukrayna’ya olan arzının yeniden başlaması konuşulan konular arasındayer almaktadır. Söz konusu doğal gaz boru hattının uzunluğu 1735 km olması planlanmakta ve anılan hattın 700 km’nin üzerindeki bir bölümünün Afganistan’ın sınırları içinde bulunması öngörülmektedir.Bahse konu proje tamamlandığında söz konusu hattın 33 milyar metreküp doğal gaz taşıması öngörülmektedir. http://en.interfax.com.ua/news/economic/313874.html

KAZAKİSTAN:

Novosty-Kazakistan haber ajansının haberine göre Kazakistan Ulusal Ekonomi Bakanı Erbolat Dosayev 2016 yılının bahar aylarında Tengiz bölgesindeki petrol üretimi genişletme projesinin başlamasını öngörmektedir.. Tengiz 2500 kilometrekare proje lisans alanında yer almaktadır. Bölge nispeten küçük ama önemli ölçüde hacme sahip olan Korolev alanını ve diğer birçok arama keşif bölgelerini içermektedir. Tengiz bölgesi 4000 metreye ulaşan derinliğiyle dünyanın en derin dev petrol alanlarından birisidir. Tengizchevroil’in yakın gelecekte yapılması planlanan bu geliştirme projesi çok önemli çünkü bu proje çok büyük bir miktarda direkt yatırım gerektirmektedir.. Ön hazırlık aşamasındaki maliyet yaklaşık 30 milyar dolar olacak ve” şu an Enerji Bakanlığı, Konsorsiyum ve Chevron bu işi beraber yürütmektedir., Daha önceden söz konusu projenin yatırım hacminin 38 milyar dolar olacağı öngörülmüştü. Tengizchevroil Kazakistan Cumhuriyeti ve Chevron Şirketi ile birlikte 1993 yılında Tengiz bölgesindeki petrolü keşfetmek ve üretmek üzere kurulmuştur. Tengizchevroil’in ortakları Kazakistan KazMunaiGas ulusal petrol ve gaz şirketi (yüzde 20), Chevron Overseas (yüzde 50), ExxonMobil (yüzde 25) ve LukArko (yüzde beş)’dir (28 Aralık 2015)

http://en.trend.az/casia/kazakhstan/2474801.html

AZERBAYCAN-RUSYA:

Rusya devlet şirketi Gazprom ve Azerbaycan Devlet firması Socar, Rus gazının komşu ülkeye ihracı için anlaşma yapmak üzere toplantı yapmışlardır. Gazprom yönetim kurulu başkanı Alexey Miller ve Socar Başkanı Rovnag Abdulgayev doğal gaz sektöründeki karşılıklı işbirliklerini konuşmak üzere bu hafta St. Petersburg’da görüşmüşlerdir. Rus gazının Azerbaycan’a ihraç edilmesine, büyüyen ülkenin potansiyel tüketimini karşılamak için doğal gaz arzı artışının olabilirliğine özel bir önem verilmektedir..

Eylül ayında Moskova’lı üretici Azerbaycan Methanol Şirketi (AzMeCo) ile yılda 2 milyar metreküp doğal gaz iletimi için orta vadeli arz ve satın alma anlaşması imzalanmıştır. Socar şu an için ulusal kıyılardaki petrol ve doğal gaz alanları için 11 üretim anlaşmasına sahip ve 34 ortak ticari girişimde Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye ile birlikte yer almaktadır.. Söz konusu şirket ayrıca Trans Adriyaik Doğal Gaz Boru Hattı (TAP) projesinin de bir ortağı olarak yer almaktadır. Söz konusu hat dünyadaki en büyük doğal gaz rezervlerinden biri olduğu düşünülen Azeri bölgesinden 16 milyar metreküp doğal gazı Avrupa’ya taşıması öngörülmektedir. (30 Aralık 2015)

https://www.kallanishenergy.com/2015/12/30/gazprom-in-talks-to-increase/

EİGM Dünya Enerji Görünümü Raporu Sayı: 152

Kaynak: Bültenler