Suudi Arabistan’de 83 yıl önce kurulan resmi petrol şirketi Saudi Aramco (Saudi Arabian Oil Co.) bugün dünyanın en değerli şirketi konumuna gelmiştir. Her dokuz varil ham petrolden birinin üretiminden sorumlu olan Aramco, Am
1933’te Kral Abdülaziz İbn-i el-Suud ve ABD Başkanı Franklin Roosevelt ortaklığıyla kurulan Aramco, 2017’de gerçekleşecek 100 milyar dolarlık halka arzına hazırlanıyor. Kral Salman’ın varisi Muhammed bin Salman’ın duyurduğu halka arz kapsamında Aramco’nun yüzde 5’i satışa çıkarılacak. Bu dev satışın en önemli nedeni sürekli zayıflayan petrol fiyatları ortamında, Suudi Arabistan’ın petrole bağımlılığını azaltmak, elde edilecek geliri yüksek teknolojili endüstrilere kaydırmaktır.
1933
ABD’li Rockefeller’ın Ortadoğu’ya gönderdiği Standart Oil’e bağlı petrol mühendisleri, Suudi petrol haklarını 250 bin dolara satın aldı ve ilk petrol sondajı çalışmaları başladı. Şimdiki adı Chevron olan Standart Oil, Fransa büyüklüğünde bir alanı yönetiyordu.
1936
Bugün Chevron’un bir parçası olan Texas Co., California-Arabian Standard Oil’in (CASOC) yüzde 50 hissedarı oldu.
1938
Beş yıl boyunca hayal kırıklığıyla sonuçlanan petrol aramaları, Baş Jeolog Max Steineke’nşn başkanlığında 1938 yılında yanıt verdi ve ilk petrol Damman No 7 kuyusunda çıktı. Şirket, Suudi devletine 250 bin dolar değerinde altın ödemesi yaptı.
1944
CASOC’un adı ARAMCO (Arabian American Oil Co.) olarak değişti.
1948
ABD’li ExxonMobil’in ataları sayılan Standard Oil of New Jersey ve Socony-Vacuum Oil, Aramco’dan pay alarak şirketin hissedar sayısını dörde çıkardılar. Aramco aynı yıl, dünyanın en büyük petrol sahası Gavar’ı keşfetti.
1980
Suudi Devleti, diğer ortaklara 1,5 milyar dolar ödeyerek Aramco’nun kalan yüzde 40’lık payını satın aldı. Bugün şirketin hepsi Suudi Arabistan’a aittir.
1984
Ali El Naimi, Aramco’nun ilk Suudi başkanı oldu.
1988
Arabian American Oil Co. ismini Saudi Arabian Oil Co.(Saudi Aramco) olarak değiştirdi ve ilk ortak pazarlamasını ABD’li Texaco ile gerçekleştirdi. Başkanlık görevinde hâlâ El Naimi bulunuyordu.
1993
Yıllarca araştırma ve üretime odaklanan Aramco, yerel arıtma tesisleri, ürün dağıtımı ve uluslararası pazarlamaya yöneldi.
2006
El Kaide militanları ülkenin doğusundaki Abkayk kentinde yer alan petrol tesislerine saldırdı. İki güvenlik görevlisi ile iki saldırganın hayatını kaybettiği saldırının olduğu gün petrol fiyatları yüzde 4 yükselmiştir.
2016
Suudi prens Muhammed bin Salman, şirketin yüzde 5’inin halka açılacağını duyurdu. 60 binden fazla çalışanı ile Aramco, Çin, Japonya, Hindistan, Güney Kore, Singapur, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık, Hollanda ve ABD’de hizmet vermektedir.
Kaynak: BusinessHT