Türkiye Enerji Verimliliğinde Lider ve Belirleyici Ülke Olmalı

Koç Üniversitesi bünyesinde yayınlanan bir çalışmada enerji verimliliğinin  ekonomik ve politik önemine vurgu yapılıyor.

Koç üniversitesi, Tüpraş Enerji Merkezi (KÜTEM) bünyesinde ”Türkiye’nin  Enerji Verimliliği Haritası ve Hedefler” başlıklı bir rapor yayınlandı.

Raporda Türkiye’nin ekonomik ve politik gücünün gün geçtikçe arttığı, bununla  beraber Türkiye’nin en önemli sorunlarından olan enerjide dışa bağımlılığın  azaltılmasının şart olduğu ifade ediliyor. Çalışmada ayrıca enerji verimliliği  konusunun bir yandan arz güvenliği, ekonomik gelişme ve rekabetçilik, diğer  yandan ise çevre ve sürdürülebilirlik arasındaki kritik dengenin korunmasında ve  tüm bu alanlarda önemli kazançlar elde edilmesinde kilit konuma sahip olduğuna  da vurgu yapılıyor.

Koç üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. Metin Türkay ve  Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Doç. Dr. Şuhnaz Yılmaz Özbağcı ile Yrd. Doç.  Dr Belgin Şan Akça tarafından hazırlanan raporda akılcı politikalar ve  teknolojik yeniliklerin değerlendirilmesi ile 2013-2023 döneminde enerji  verimliliğinde en az yüzde 20’lik artışın mümkün olduğu iddia ediliyor.

Çalışmanın özet bölümünde ise şu ifadelere yer veriliyor;

”Enerji verimliliği konusunda, orta ve uzun vadede artık Türkiye‘nin  gelişmeleri sadece ”takip eden” ülke konumundan çıkıp, özellikle gelişmekte  olan büyük ekonomiler içinde ”lider” ve ”belirleyici” ülke konumuna gelmesi  gerekmektedir. Bu hedefe ulaşılması da, ancak gelecek odaklı, bütünsel, gerçekçi  hedef ve ölçüm mekanizmaları olan, uygulanabilir, yerel kaynak, insan gücü,  bilimsel araştırma ve teknolojilerin geliştirilmesine yönelik, küresel fırsat ve  işbirliklerine açık, kamu liderliğinde ancak tüm paydaşların aktif katımıyla şekillenen, tutarlı ve kararlılıkla uygulanan bir Ulusal Enerji Stratejisi  oluşturulması ile sağlanabilecektir. Ayrıca, bu stratejiyi belirleyip  yönlendirecek, her geçen gün büyük bir hızla gelişmekte olan enerji  teknolojileri ve artan toplumsal (sanayi, konut,ulaşım, üretim ve dağıtım  sistemlerini de içeren) ihtiyaçları da göz önüne alan dinamik bir karar analiz  sisteminin kurulması çok önemlidir.

Bu çalışmanın amacı da, böyle bir Ulusal Enerji Stratejisi‘nin şekillendirilmesine ve Enerji Verimliliği Strateji Belgesi‘yle bu yönde  atılmakta olan olumlu adımların ve hedeflerin daha da geliştirilip ileriye  taşınması yönünde gerekli olan bilimsel altyapıya katkı sağlamak ve bu konuya  yönelik öncelikli alanlarda önerilerde bulunmaktır. çalışmanın en önemli  katkılarından birisi, enerji verimliliği konusunu disiplinler arası bir yaklaşım  ve yöntem ile derinlemesine incelemesidir. Hem sosyal bilimler, özellikle  siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler ve politik ekonomi dallarından, hem de  endüstri mühendisliği alanından önemli öneri ve katkıları içermektedir.

Raporda küresel enerji senaryoları, Türkiye‘nin bölgesel enerji  politikalarındaki yeri ve enerji güvenliği-enerji verimliliği ilişkisi  değerlendirilmektedir. çalışmada daha sonra sanayi, konutlar, ulaşım, üretim ve  dağıtım sistemleri olmak üzere dört ana başlık altında Türkiye‘deki enerji  verimliliği politikası ve faaliyetleri detaylı olarak incelenmektedir. Konuyla  ilgili enerji verimliliğini arttıran uygulamalar, performans kriterleri ve fayda  maliyet değerlendirmeleri sunulmuştur. Tüketim değerlendirmesinde coğrafi ve  doğal kaynakların etkin değerlendirilmesi için gerekli uygulamalar ve tüketim  alanlarına göre analizler sunulmuştur. Ayrıca, enerji verimliliğini arttırmaya  yönelik potansiyel ArcGIS (Geographic Information Systems) uygulamalarından  örnekler verilmiştir.

Türkiye‘nin bu konularda uluslararası sistemdeki konumunu belirlemek  açısından, çalışma Türkiye‘yi hem OECD ülkeleri, hem de gelişmekte olan G20  ülkeleriyle karşılaştırmaktadır. Ayrıca, enerji verimliliği konusunda çok  başarılı olan Japonya, İsviçre, Almanya ve Danimarka örnekleri ve enerji  verimliliğine giderek daha çok önem veren ABD örnekleri detaylı olarak  incelenmiştir. Rapor ayrıca dünyada ve Türkiye‘de bulunan önemli enerji  merkezlerini ve odaklandıkları faaliyetleri de ele almaktadır.

Çalışmanın son iki bölümünde detaylı bir şekilde sunulan üretici, tüketici  ve iletim odaklı tedbirlerin ivedilikle uygulanmasının teşvik edilmesi ve Ulusal  Enerji Verimliliği Stratejisi oluşturmaya yönelik sonuç ve önerilerin kararlı ve  tutarlı bir şekilde hayata geçirilmesi Türkiye‘de Enerji Verimliliği konusuna  yönelik atılmaya başlanmış olan son derece olumlu adımların geliştirilip, daha  da ileri götürülmesini sağlayacaktır. Türkiye‘nin ulusal enerji ve enerji  verimliliği politikalarını daha iyi anlamak ve en etkin biçimde şekillendirmek,  Türkiye için enerji bağımlılığı ve maliyetlerini düşürmek ve enerji güvenliğini  sağlamak açısından hayati önem taşımaktadır.”

Kaynak: Yeşil Ekonomi