Hidroelektrik santraller; çevre uyumlu, temiz, yenilenebilir, yüksek verimli, yakıt gideri olmayan, uzun ömürlü, işletme gideri çok düşük dışa bağımlı olmayan yerli kaynaklardır.  Sera gazı emisyonu yaratmamaları, inşaatların yerli imkanlarla yapılabiliyor olması, teknik ömrünün uzun olması, yakıt gideri olmaması, işletme bakım giderlerinin çok düşük olması, yenilenebilir kaynakların başında gelen sudan elektrik üretilmesi başlıca avantajlarındandır.

Günümüzde dünyadaki hidroelektrik enerji üretimi elektrik tüketiminin yaklaşık olarak %19’unu karşılamaktadır. Türkiye hidroelektrik potansiyeli dünya potansiyelinin %1’i, Avrupa ekonomi potansiyelinin ise %16’sıdır.

Ülkemizin yenilenebilir enerji potansiyeli içinde en çok paya sahip olan hidroelektrik santrallerinin potansiyeli 433 MW’dır. Yıldan yıla küçük farklılıklar göstermekle birlikte bugün içinde Türkiye’nin teknik ve hidroelektrik potansiyeli 129,9 milyar kWh’dir. 2019 Ağustos sonu itibarı ile HES kaynaklı enerji üretimi 68.452 GW güce ulaşmıştır. 2018 verilerine göre üretilen hidroenerjinin (59.938 milyar kWh)  %68’i 20.534 MW’lık Barajlı HES’ler , %32’sini ise 7748 MW’lık Akarsu Hesleri tarafından üretilmektedir.

Türkiye’deki En Büyük Hidroelektrik Santralleri aşağıda yer almaktadır;

– Atatürk Barajı ve HES: Şanlıurfa, 2.405 MW

– Karakaya Barajı ve HES: Diyarbakır, 1.800 MW

– Keban Barajı ve HES: Elazığ, 1.330 MW

– Altınkaya Barajı ve HES: Samsun, 703 MW

– Birecik Barajı ve HES: Şanlıurfa, 672 MW

Türkiye’nin potansiyel HES durumu aşağıda belirtilmiştir.

Hidroelektrik santrallerinin önemi yıllar geçtikçe artmakta olduğu olmazsa olmaz bir gerçektir. HES’lerin birçok açıdan enerji üretimine olan etkisi bizleri bugünlerde Türkiye’de neden bu kadar yatırım yapıldığını gözler önüne sermektedir. Türkiye’nin doğal kaynaklarının HES’lere olan yatkınlığı ve yapılan projelerin verimliliği göz önüne alındığında HES’lerin geleceği ile Türkiye’nin enerji ihtiyacını karşılamada büyük bir paya sahip olacağını söylemek mümkündür.

Hazar DEMİR – İstanbul Teknik Ünv. / Makina Müh. – hazardemir11@gmail.com

Sercan KARA – İstanbul Teknik Ünv. / Maden Müh. – karaserc@gmail.com