TANAP’ın vanasını 2018’de açmaya hazırlanan Azerbaycan’ın milli şirketi Socar’ın Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, gazın fiyatı için “İran ve Rusya’dan ucuz olacak” diyor. Kendi akaryakıt dağıtım şirketini de kuracak olan Socar’ın burada da eli güçlü.
Petkim’i 2007 yılında 2 milyar dolara satın alarak Türkiye’ye adım atan Azeri Socar, İzmir’de kuracağı Star Rafinerisi’nin 3.5 milyar dolarlık finansman paketi için yerli bankaların başını çektiği konsorsiyum ile masada. 2017’ye kadar rafineriyi hizmete açmayı düşündüklerini söyleyen Socar Türkiye’nin Başkanı ve Petkim’in Yönetim Kurulu Üyesi Kenan Yavuz, 2018’e kadar Türkiye’de yapacakları toplam yatırımın boyutunun 17 milyar doları aşacağını ifade ediyor. Bir yandan Star Rafinerisi devam ederken, diğer yandan Azeri gazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nda (TANAP) ortakları ile de adım atan Azeri Socar, kendi akaryakıt dağıtım şirketini kurmak için de fırsat kolluyor.
TANAP’tan geçen ve bir kısmı Türkiye’de kalacak olan doğalgazın fiyatı için, “Şahdeniz I’in bir miktar üstünde, İran ve Rus gazından daha ucuz olacak. Şu anda olduğu gibi Azerbaycan gazı diğer rakiplerine göre fiyat olarak daha uygun olacak” diyor. Türkiye’de rafineri yatırımının ayağına akaryakıt dağıtım şirketini de takmakta kararlı olduklarını dile getiren Yavuz, bunun için ise şimdilik tam tarih veremiyor.
“Satın alma da olabilir, sıfırdan kendi markamızla da girebiliriz. Ne zaman fırsat çıkarsa o zaman bu alanda olacağız” diyen Yavuz, Socar’ın hammadde, rafineri, petrokimya, elektrik, doğalgaz boru hattı ve akaryakıt dağıtımı olmak üzere 5 temel alanın hepsinde Türkiye’de yer alacağını ifade ederek “Dolayısı ile rakiplerimize göre rekabet gücümüz daha yüksek” diyerek akaryakıtı da ucuza getirme şansları olduğunun işa
Liberal ekonomiye sahip ülkelerde rekabet gücünün olması için entegrasyonun şart olduğunu dile getiren Yavuz, “Şu anda rafineri yapıyoruz, İzmir’de 220 megavatlık bir elektrik santralımız var, devamı da gelecek. Yine İzmir’deki limanı büyütüyoruz. Yani lojistik olarak da güçleniyoruz. Akaryakıt dağıtım şirketimiz olacak. TANAP ve doğalgaz satışı söz konusu. Tüm ayaklarımız ile Türkiye’deyiz. Biz moda tabiri ile sözde değil, özde yatırımcı olarak kendimizi tanımlıyoruz. Kimsenin cesaret edemediği alanlara giriyoruz” ifadesini kullanıyor.
Yavuz, Tamince ile birlikte Star Gazetesi ve Kanal 24′ün içinde bulunduğu Star Medya Grubu’nu satın alan Socar’ın, şu an için yeni satın alma planı olmadığını söyledi.
İzmir’de kurulacak olan Star Rafinerisi için 2 miyar dolar özsermaye koyacaklarını söyleyen Socar Türkiye’nin Başkanı Kenan Yavuz, 3.5 milyar dolarlık finansman paketi için de İş Bankası’nın önderliğindeki bankalar ile masaya oturduklarını dile getiriyor. Ziraat Bankası gibi kamu bankalarının da süreçte yer aldığını anlatan Kenan Yavuz, “Böylesine büyük bir reel sektör projesinin tamamını Türk bankalarının karşılama iradesi içinde olması bize güç veriyor. Bankalarımızın güçlü olmasının avantajını finansman görüşmeleri sırasında yaşıyoruz” diyor.
Petkim’le petrokimya sektöründe tek büyük üretici olan Socar, ‘teklik’ten çok memun değil. Türkiye gibi açık ekonomilerde tek üretici olmayı ‘facia’ olarak yorumlayan Kenan Yavuz, “Kapalı ekonomide olsa, on dönüm bostan yan gel yaslan gibi bir ortam olur. Ancak açık ekonomilerde tek üretici olmak çok zor. Dua ediyoruz ki bir iki tane daha petrokimya tesisi kurulsun, derdimiz başkalarının da derdi olsun” sözleri ile de dikkat çekiyor.
Kendi üretimleri kadar Türkiye’ye petrokimya ithalatı yapıldığını anlatan Yavuz sözlerine şöyle devam ediyor: “Suudi Arabistan’dan kamyonu yükleyip Gaziantep’e ton başına 30-40 dolara mal getiriyorlar. Ben İzmir’den Gaziantep’e aynı malı 60 dolara yolluyorum. Çünkü Suudi Arabistan’da nakliye maliyetini etkileyen yakıt ucuz.”
Socar Grubu Türkiye’de yerli partnerleri ile de gündeme geliyor. Rixos otellerinin sahibi Fettah Tamince, Rusya’dan aldığı kontratla Türkiye’de doğalgaz dağıtımı yapan Fatih Baltacı ve Ramsey’in sahibi Remzi Gür ile çeşitli alanlarda ortaklıklara imza atmış durumda. Yavuz, “Bilmediğimiz alanlarda ortaklara açığız” diyor.
Kaynak: Enerji Enstitüsü