Türkmenistan’dan Hindistan’a Afganistan ve Pakistan üzerinden geçecek ana doğalgaz boru hattının inşa edilmesi, Aşkabat’ta yapılan Uluslararası Konferansın en önemli konularından… Proje gerçekleştirmek için tarafların kurdukları bütün dört iş kuruluşu 18-20 Kasım’da projenin başlanmasına hazır olup olmadığını ilk kez ele alacak. Projeye işlem danışmanı olan Asya Kalkınma Bankası, birkaç gün once Hindistan’ın ‘GAIL’ şirketi, ‘Türkmengaz’ devlet şirketi, Afganistan’ın ‘Afghan Gas’ şirketi ve Pakistan’ın ‘İnter State Gas Systems (Privated) Limited’ şirketinin kurdukları işletim şirketinin katılımın eşit paylarının temelinde projesinin gerçekleştirilmesiyle uğraşacağını bildirdi.
Türkmenistan’ın, önümüzdeki yıl boru hattını inşa etmeye başlamak için ortaklarına bütüm formaliteleri daha hızlı bir şekilde tamamlamak teklifinde bulunduğunu, uzunluğu 1735 kilometre ve tahminen proje maaliyeti 7,9 milyar dolar olan projenin Rusya tarafından desteklendiğini söyleyen Rusya Petrol ve Doğalgaz Üreticileri Birliği Başkanı Gennadiy Şmal şunu dedi:
«Bu düzeydeki her proje, bu ala
Gözlemcilere göre Aşkabat’ta düzenlenen konferans, Gaprom’un TAP projesinin Hindistan’ın ‘GAIL’ şirketi, ‘Türkmengaz’ devlet şirketi, Afganistan’ın ‘Afghan Gas’ şirketi ve Pakistan’ın ‘İnter State Gas Systems (Privated) Limited’ şirketinden oluşan işletim şirketi ile temasları kurmasında yardımcı olacak.
Hindistan enerjinin ek kaynakları bulmak ve onların ihracat yönlerini çeşitlendirmek için kuzeye bakmaya başladı. Hindistan, herşeyden önce Rusya ile işbirliğinin kaynak imkanlarına ve potansiyel avantajlarına baktı. Bu bağlamda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Aralık ayının ilk yarısında yapacağı Hindistan ziyareti sırasında tarafların Rusya-Çin ‘Sibirya’nın Gücü’doğalgaz boru hattı gibi ‘yüzyılın yeni projesini’ ortaya çıktığını açıklayabilecekleri dışlanmıyor. Rusya-Çin doğalgaz boru hattından Hindistan’a gidecek dal projesi söz konusudur. Hindistan’ın teklifi Moskova’da üst politik düzeyde desteklendi ve şimdi teknik uzmanlar tarafından inceleniyor.
Projenin sadece teknik bakımdan değil diğer bakımdan da zor olduğunu söyleyen Gennadiy Şmal şunu dedi:
«Bu sorunlu bir projedir. Çin ile Hindistan arasındaki tarihsel ilişkilere bakıldığında bu kolay bir şey olmayacak. Çin’in doğalgaza büyük ihtiyacı var. Çin Türkmenistan’dan daha çok doğalgaz almayı planlıyor fakat ‘Sibirya’nın Gücü’ doğalgaz boru hattı projesi de Çin’in ihtiyaçlarını tamamen karşılayamaz. Bu nedenle Çin’in bu doğalgaz boru hattından Hindistan’a gidecek kolun inşa edilmesine izin vereceğini düşünmüyorum».
Nasıl olsa bu işin doğalgaz konusunda durdurma noktasına gelmesi durumunda Rusya’daki kaynak temeli, iki ortağın rekabet sorununu çözebilir.
Bu arada Hindistan’ın şirketleri Rusya’da iki yeni projenin hissedarları arasına katılmaya davet edildi. Doğalgazın Yakutistan’daki ‘Yamal-SPG’ şirketi tarafından üretilmesi ve sıvılaştırılması ve Krasnoyarsk Bölgesindeki ‘Vankor’ petrol ve doğalgaz yatağının işletilmesi sözkonusudur. Hindistan’dan farklı olarak katılma konusunda karar vermiş olan Çin şirketleri de davet edildi. Uzmanlar, Hindistan’ın nihai kararının Aralık ayında Yeni Delhi’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Narendra Modi arasında yapılacak olan görüşmeler sırasında açıklanacağını dışlamıyorlar.
Kaynak: Rusya’nın Sesi