Ukrayna, Rusya’nın doğalgaz için Haziran ayından itibaren ön ödeme talebini reddetti. Ukrayna’ya doğalgaz sevkiyatında yaşanacak aksamaların ülkenin batısındaki komşularını da eklemesi bekleniyor.
Moskova ve Kiev’in daha önce 2006 ve 2009 yıllarında yaşadıkları fiyat anlaşmazlıkları, Rusya’nın Avrupa’ya Ukrayna üzerinden doğalgaz satışında aksamalara yol açmıştı. Avrupa’nın Rusya’dan satın aldığı doğalgazın yaklaşık yarısı Ukrayna üzerinden geçiyor.
Ukrayna’nın 2009 tarihli sözleşmesi, ihtiyaç duyulsun ya da duyulmasın Rusya’dan belli bir miktarda doğalgaz satın almasını şart koşuyor. Bin metreküp başına 485 dolar ile doğalgaz için Avrupa’daki tüm müşterilerden daha yüksek bir fiyat ödeyen Kiev, fiyatın 268.5 dolara düşürülmesini teklif etti. Ukrayna, anlaşmanın imzalanmasının ardından Rusya’ya 10 gün içinde ödeme yapacağını söylüyor.
Ancak Yatsenyuk, Rusya’nın fiyatta değişikliğe gitmeyi kabul etmemesi sebebiyle ‘ön ödeme konusunun gündeme alınamayacağını’ söyledi.
Ukrayna Başbakanı, ‘yeni bir gaz krizi çıkarma ve Ukrayna rotasının güvenilirliğini gölgelemeye yönelik çabaların’, ülkesini by-pass eden Güney Akım boru hattının inşa edilmesini sağlamaya yönelik olduğunu yazdı.
Ukrayna, anlaşmaya varılamaması halinde konuyu Stockholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü’ne götüreceğini söylüyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesinin doğalgaz sattığı Avrupa ülkelerinin liderlerine 15 Mayıs’ta bir mektup göndermiş ve 2 Mayıs’ta Rusya Enerji Bakanı Aleksander Novak, Ukraynalı mevkidaşı Yuri Prodan ve Avrupa Komisyonu’nun enerjiden sorumlu üyesi Günther Oettinger’in katılımıyla düzenlenen toplantının ardından doğalgaz ödemelerindeki durumun daha kötüye gittiğini söylemişti.
Gazprom’un bu süreç içinde Ukrayna’ya sattığı doğalgaz için hiç ödeme almadığını ve Kiev’in 2.23 milyar dolar olan doğalgaz borcunun 3.50 milyar dolara çıktığını yazan Putin şunları kaydetmişti:
‘Bu şartlar altında, Rus şirketi sözleşmeyle belirlenmiş yasal haklarına dayanarak Ukrayna’dan doğalgaz tedariki için ön ödeme talep etmiştir. 1 Haziran itibariyle doğalgaz tedariki ön ödeme miktarına göre yapılmaya başlanacaktır.’
Avrupa Komisyonu yetkilileri, Ukrayna’nın Nisan ayında Rusya’dan yüksek miktarda doğalgaz alması sebebiyle Kiev’in doğalgaz borcunun arttığını doğruladı.
Kaynak: euractiv