Güney Kore’deki bilim insanları, nükleer füzyon deneyi sırasında Güneş’in çekirdeğinden yedi kat daha yüksek sıcaklıkta 48 saniye boyunca kalındığını açıkladı.
Enerji üretiminde önemli bir yöntem olan nükleer füzyon, iki atomu bir araya getirerek büyük miktarlarda enerji açığa çıkararak, güneşi ve diğer yıldızları parlatan reaksiyonu taklit etmeye çalışır. Bu işlem, iki hafif atom çekirdeğinin birleşmeye zorlanması ve daha ağır bir çekirdek oluşturmasıyla meydana geliyor. Genellikle iklim çözümlerinin çaresi olarak bilinen temiz enerji, gezegeni ısıtan ve küresel ısınmaya yol açan karbon emisyonu olmadan sınırsız enerji sağlama potansiyeline sahiptir.
Ancak Dünya’da erişimin zor olduğu füzyon enerjisine ulaşmanın en yaygın yolu, hidrojen varyantlarının aşırı yüksek sıcaklıklarda plazma oluşturmak için ısıtıldığı tokamak adı verilen donut şeklinde bir reaktör kullanmaktır.
Kore Füzyon Enerjisi Enstitüsü’nün (KFE) “yapay güneş” olarak adlandırdığı füzyon araştırma cihazı KSTAR, Aralık 2023 ile Şubat 2024 arasındaki testleri sırasında güneşin çekirdeğinden 7 kat daha sıcak olan plazmayı 100 milyon derece sıcaklıkta 48 saniye tutmayı başardı. Bu çalışma, 2021 yılında kırılan 30 saniyelik önceki rekoru geride bıraktı.
KFE bilim adamları, füzyon reaksiyonu tarafından üretilen ısı ve safsızlıkları ayıklayan yönlendiricilerde karbon yerine tungsten (W) adı verilen bir element kullanmak da dahil olmak üzere süreci değiştirerek süreyi uzatmayı başardıklarını da belirtti.
KSTAR Araştırma Merkezi Direktörü Si-Woo Yoon, bu kadar yüksek sıcaklıkları sürdürmenin kolay olmadığını ve bu son rekorun önemini vurguladı. Yoon, reaktörü 2026’ya kadar 300 saniye boyunca çalıştırma hedefleri olduğunu açıkladı.
Güney Kore’deki bilim insanlarının yaptığı çalışmalar, ITER olarak bilinen ve füzyonun uygulanabilirliğini kanıtlamayı amaçlayan dünyanın en büyük tokamakı olan Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktör‘ün (International Thermonuclear Experimental Reactor) gelişimine katkı sağlayacak.
Si-Woo Yoon, KSTAR’ın çalışmasının “ITER operasyonunda tahmin edilen performansın zamanında sağlanmasına ve füzyon enerjisinin ticarileştirilmesinin ilerletilmesine büyük yardımı olacağını” da belirtti.
Emrecan YÜCEL – Enerji Sistemleri Mühendisi – emrecan.yucel@enerjigazetesi.ist