Her Hakkı Enerji Gazetesi'ne Aittir. İzinsiz Kopyalanamaz, Çoğaltılamaz ve Yayınlanamaz.

Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem Planı 2014-2018

By admin on Pazar Kasım 9th, 2014

Onuncu Kalkınma Planı (2014 – 2018) kapsamındaki Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem Planı’na göre, 2012 ve 2013 yıllarında dış ticaret açığının sırasıyla yüzde 62 ve yüzde 49’u net enerji ithalatından kaynaklandı. Hızla büyümekte olan enerji talebinin karşılanabilmesi için petrol, doğalgaz ve taşkömürü ithalatı sürekli arttığı için enerjide yüksek oranlı dışa bağımlılığın sürmesine yol açıyor, cari işlemler dengesi ve enerji arz güvenliği üzerinde baskı oluşturuyor.

Türkiye ekonomisinin yüksek ve istikrarlı büyüyebilmesi için mümkün olan bütün yerli kaynakların enerji üretimi amacıyla değerlendirilmesi öncelikli husus olarak görülürken, özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarının hem birincil enerji arzı hem de elektrik üretimi amacıyla değerlendirilmesinin sürdürülebilir kalkınmanın temini açısından önem taşıyor. Program, yerli kaynakların enerji üretimindeki payının artırılması suretiyle enerjide dışa bağımlılığı azaltılmayı amaçlıyor.

Bu kapsamda programla 2012 yılı sonunda birincil enerji üretiminde yüzde 27 olan yerli kaynak payının, 2018 sonunda yurt içi ve yurt dışı petrol ve doğal gaz çıkarımları dahil olmak üzere yüzde 35’e yükseltilmesi hedefleniyor. 2013 yılında 32 milyar kilovatsaat olarak gerçekleşen yerli kömür kaynaklı elektrik enerjisi üretiminin 2018 yılında 57 milyar kilovatsaate çıkarılması ve plan döneminde 10 bin megavatlık ilave hidrolik kapasitenin devreye alınması öngörülüyor.

Programın Hedefi

  • 2012 yılı sonunda birincil enerji üretiminde yüzde 27 olan yerli kaynak payının, 2018 sonunda yüzde 35’e yükseltilmesi(*)
  • 2013 yılında 32 milyar kWh olarak gerçekleşen yerli kömür kaynaklı elektrik enerjisi üretiminin 2018 yılında 57 milyar kWh’e çıkarılması
  • Plan döneminde 10.000 MW’lık ilave hidrolik kapasitenin devreye alınması

 

Performans Göstergeleri

Gösterge Adı Mevcut Durum 2014 2015 2016 2017 2018
  1. Yerli kömürden elektrik üretim miktarı (TWh)
 32 43 54 57 57 57
  1. Petrol ve doğal gaz üretim miktarı (varil/gün)
 72.000 91.200 99.800 111.700 112.100 121.600
  1. Hidrolik enerjiden elektrik üretim miktarı (TWh)
 59 66 74 80 86 91
  1. Yenilenebilir kaynaklardan sağlanan elektrik üretim miktarı (Rüzgar, güneş, jeotermal ve biyokütle) (TWh)
 10 13 16 20 24 29
  1. Doğal gaz depolama ve geri üretim miktarı
– Toplam depolama kapasitesi 2,7 milyar Sm3 2,7 milyar Sm3 2,8 milyar Sm3 2,8 milyar Sm3 3,3 milyar Sm3 4,8 milyar Sm3
– Toplam geri üretim kapasitesi 20 milyon Sm3/gün 20 milyon Sm3/gün 25 milyon Sm3/gün 25 milyon Sm3/gün 45 milyon Sm3/gün 95 milyon Sm3/gün
  1. Hidrokarbon aramacılığında kullanılan makine teçhizattaki yerlilik oranı (%)
 6 6 6 7 10 18
* Yerli kaynak payına yurt içi ve yurt dışı petrol ve doğal gaz çıkarımları dâhildir.

 

Program Bileşenleri ve Bileşen Sorumluları

  1. Bileşen: Yerli Kömürlerin Elektrik Üretimi Amaçlı Değerlendirilmesi / Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
  2. Bileşen: Yurt içi ve Yurt dışı Petrol ve Doğal gaz Aramalarının Artırılması / Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı
  3. Bileşen: Su Kaynaklarının Elektrik Üretimi Amacıyla Değerlendirilmesi / Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
  4. Bileşen: Su Dışındaki Yenilenebilir Kaynakların Değerlendirilmesi / Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

 

1. Bileşen: Yerli Kömürlerin Elektrik Üretimi Amaçlı Değerlendirilmesi
Politika 1: Afşin-Elbistan gibi büyük linyit havzaları ile daha düşük kapasiteli diğer rezervlerin değerlendirilmesi için özel bir finansman yöntemi geliştirilmesi ve uygulanması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Kamu özel ortaklığına dayalı bir finansman modeli ile linyit sahalarında termik santrallerin kurulmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, EÜAŞ, TKİ, Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Kasım 2014- Aralık 2015 Afşin Elbistan, Konya Karapınar ve Trakya Ergene gibi büyük linyit havzaları termik santral kurulmak üzere talep garantisi-hasılat paylaşımı şeklinde veya belirli bir süre alım garantisinin sağlandığı Yap İşlet veya Yap-İşlet-Devret modeliyle EÜAŞ tarafından ihaleye çıkarılacaktır.Ayrıca, daha düşük kapasiteli linyit havzalarının rödovans bedeli talep edilmeksizin ihtiyaçları olan elektriği üretmek üzere OSB’lere devredilmesi modeli araştırılacaktır.
2 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde yatırımların izin süreçlerinin takip ve denetimden sorumlu, yatırım sürecinde izni gereken kurum ve kuruluşların üye vermek suretiyle etkin olduğu, kurumlar arası koordinasyonu sağlayacak bir birim oluşturulacaktır Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, EÜAŞ, TKİ, TEİAŞ, EPDK, Orman Gn. Müd., Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Kasım 2014- Aralık 2015 Özel sektöre açılacak linyit sahaları ile rödovans usulüyle yeni ihale edilecek sahalara yapılacak üretim yapıları dâhil diğer bütün elektrik üretim santrallerinin yatırım sürecinin daha hızlı yürümesini sağlayacak bir koordinasyon birimi oluşturulacaktır.
Politika 2: Kamu elinde olup rödovans usulüyle yeni ihale edilecek sahaların özel sektöre devrinin sağlanması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Rödovans usulüyle yeni ihale edilecek sahalara ilişkin olarak teminat miktarları ve işletme süresi daha uygulanabilir seviyelere getirilecektir. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı TTK, TKİ, EÜAŞ Kasım 2014- Aralık 2018 İhalelere söz konusu yatırımları yapabilecek yatırımcıların katılmasını sağlamak üzere teminat miktarlarının artırılması ve sürelerin düzenlenmesi sağlanacaktır.
Politika 3: Kömür aramalarına hız verilerek rezervlerin artırılması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 MTA, arama sondajının yanı sıra işletme rezervlerinin de tespitine ilişkin çalışmalara katılacak ve kömür havzalarına yönelik işletmeciye hitap edecek şekilde gerekli ölçeklerde haritaları hazırlayacaktır. MTA Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Kasım 2014- Aralık 2018 Mevcut yapıda MTA tarafından sadece jeolojik kömür rezervi belirlemeye yönelik arama çalışmalarıyla kömürlerimizin enerji üretim amaçlı olarak hızlı bir şekilde üretime geçirilmesi mümkün görülmemektedir. Bu nedenle, MTA’nın tüm kömür havzalarında jeofizik, jeomekanik ve hidrojeolojik etütlere ilişkin çalışmalara da katılması sağlanacaktır.
2 MTA’nın saha üzerinde mobil (laboratuvar vb.) çalışabilmesine yönelik olanaklar artırılacaktır. MTA Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Kasım 2014- Aralık 2015 Kömür analizleri ve rezervin tanımlanması sürecinde yaşanan kayıplar önlenecek ve mobil olanaklar artırılarak analizlerin daha hızlı bir şekilde yapılması sağlanacaktır.
3 Kömür ve enerji kaynağı olarak kullanılabilecek diğer madenlerin aramalarına hız verilecek ve uluslararası kömür arama faaliyetleri için bir model oluşturulacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, TKİ, MTA, EÜAŞ, Eti Maden, TTK Kasım 2014- Aralık 2015 Türkiye uzun vadeli arz güvenliği için yerli kömürün yanı sıra ithal taş kömürüne de ihtiyaç duymaktadır. Fiyat avantajları ve süreklilik gibi kavramlar nedeniyle uygun ülkelerde yurt dışı kömür ruhsatı alma, arama, kömür ve enerji kaynağı olarak kullanılabilecek diğer madenlerin aranması, üretimi ve ithalatı gibi faaliyetleri organize edecek bir şirket kurulacaktır.
Politika 4: Yerli kömürün temiz kömür teknolojileri ile üretilmesi, gazlaştırılması, sıvılaştırılması gibi alanlarda Ar-Ge çalışmalarına ağırlık verilmesi
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Kömürün iyileştirilmesi ve farklı alanlarda kullanımı için ürün çeşitliliğinin artırılmasına ilişkin temiz kömür teknolojileri, gazlaştırma, sıvılaştırma ve benzeri alanlarda Türkiye’de yapılacak Ar­Ge çalışmaları TKİ tarafından koordine edilecek, izlenecek ve denetlenecektir. TKİ Ekonomi Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, EÜAŞ, MTA, TÜBİTAK, TTK, KOSGEB, Üniversiteler Kasım 2014- Aralık 2015 TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü, Üniversiteler, Teknoparklar tarafından yürütülen her seviyedeki kömürün kalitesini yükseltecek ve kömürden daha yüksek verim elde edecek AR-GE çalışmaları yürütülecek, pilot tesisler kurulacak ve nihai uygulamalar yapılacaktır.Bu kapsamda;-Kömürden gaz, petrol ve hidrojen üretiminin sağlanmasına yönelik yerli teknolojilerin gelişiminin desteklenmesi,-Kömür ya da bitümlü şist sahalarında kömür gazlaştırma teknolojilerinin uygulanabilirliğinin araştırılması,-Temiz kömür teknolojileri ile yakma teknolojilerinin geliştirilmesi yönündeki araştırma ve uygulamaların desteklenmesi,-Üretilen yüksek kükürt içerikli kömürlerin teshin ve sanayi sektörlerinde kullanılabilmeleri amacıyla yakma teknolojilerinin geliştirilmesi,-Kömürün kurutulması ve briketlenmesiyle ilgili yürütülecek AR-GE çalışmalarının sürdürülmesi,-Kömürden hümik asit ve türevlerinin elde edilmesine ilişkin çalışmaların sürdürülmesi,-Asfaltit ve bitümlü şistlerin değerlendirilmesine yönelik araştırmaların yürütülmesi,-Kömür kalitesinin iyileştirilmesine yönelik araştırmaların sürdürülmesi,-AR-GE laboratuvarlarının tamamlanarak geliştirilmesi, sağlanacaktır.
Politika 5: Yerli kömürlere dayalı elektrik üretim tesisi yatırımlarına yönelik teşvik uygulamasının izlenerek ihtiyaçlara göre güncellenmesi
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Devlet Yardımları Kararnamesinde yer alan yerli kömür üretimi ve termik santral kurulmasına yönelik teşvikler, ETKB ile koordinasyon içinde ve birer yıllık dönemlerde izlenerek değerlendirilecek ve gerektiğinde güncellenecektir. EkonomiBakanlığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2018 Yerli kömür ve termik enerji yatırımlarının hızla gelişebilmesi için teşvik sisteminin, gelişmeler izlenerek en geç birer yıllık dönemlerde güncellenmesi ve etkinliğinin artırılması sağlanacaktır.
Politika 6: Kamu elinde bulunan linyit yakıtlı termik santrallerin rehabilite edilmesi
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 EÜAŞ’ın rehabilitasyon ihalelerinin Kamu İhale Kanunu kapsamında aksamaksızın yürütülmesine yönelik mevzuat değişikliği çalışması yapılacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Ekonomi Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, EÜAŞ, Hazine Müsteşarlığı, Kamu İhale Kurumu Kasım 2014- Aralık 2015 Rehabilitasyon ihaleleri karmaşık ve farklı disiplinlerin bir arada çalışmasını gerektiren ihale süreçlerini içermektedir. Ancak, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu bu tür esnekliklere müsaade etmediğinden, yapılan ihaleler ya Kamu İhale Kurumunca ya da mahkemelerce iptal edilmektedir. Bu hususlara çözüm getirici bir düzenleme yapılması amaçlanmaktadır.

 

 

2. Bileşen: Yurt içi ve Yurt dışı Petrol ve Doğal Gaz Aramalarının ve Üretimin Artırılması
Politika 1: Petrol ve doğal gaz üretiminin artırılması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Türkiye’de arama faaliyetleri ile petrol ve doğal gaz üretimi artırılacaktır. TPAO Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2018 Prospekt aşamasında (keşfedilmemiş) olan Karadeniz ve Akdeniz deniz alanları ile Güneydoğu Anadolu, Trakya, Doğu Anadolu ve İç Anadolu’da hidrokarbon arama çalışmaları kapsamında sondaj yapılması ve keşif olması durumunda rezerv artışı ve buna bağlı olarak üretim artışı sağlanacaktır.
2 Yurt içinde üretimi artırma çalışmaları ile baz üretim miktarının düşüşü engellenecektir. TPAO Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, MTA Kasım 2014- Aralık 2018 Mevcut yurt içi petrol üretim sahalarımızda ikincil yöntemler kullanılarak (karbondioksit, jel, buhar enjeksiyonu uygulamaları) üretim düşüşünü engelleme ve üretimi artırma çalışmaları yapılacaktır.
Politika 2: Yurt dışında hidrokarbon arama ve üretim faaliyetleri kapsamında ortaklıkların artırılması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Yurt dışında mevcut projelerde üretim miktarının düşüşü engellenecektir. TPAO Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2018 Azerbaycan’da Azeri-Çıralı-Güneşli (ACG) ve Şahdeniz geliştirme- üretim projelerinin sahayı genişletme yolu ile ilave rezerv ve üretim elde etme yatırımları bulunmakta olup bu yolla üretim artışı sağlanacaktır. Irak’ta Badra, Missan, Mansurya, Siba geliştirme-üretim projelerinde de yıllara sari olarak planlanmış yatırımlarla üretim artışı sağlanacaktır.
2 Yurt dışında iş geliştirme faaliyetleri ile üretim artışı sağlanacaktır. TPAO Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2018 Yurt dışında mevcut ortaklıkların yanında yeni üretim-geliştirme projelerinde pay elde etmek yolu ile ve yeni arama projelerinde yer alarak yatırım yapmak suretiyle rezerv ve üretim artışı sağlanacaktır.
Politika 3: Geleneksel olmayan yöntemlerle Türkiye’nin petrol ve doğal gaz üretim potansiyelinin ortaya çıkarılması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Oluşturulacak işbirlikleri ile Gaz Hidrat üretim potansiyeli belirlenecektir. TPAO TÜBİTAK, Üniversiteler Kasım 2014- Aralık 2017 Batı Karadeniz’de Gaz Hidrat potansiyeli köken, oluşum mekanizması ve 3D üretim modellemesi yapılacaktır.
2 Bitümlü şeyllerden üretim potansiyeli ortaya çıkarılacaktır. TPAO MTA, TKİ Kasım 2014- Aralık 2016 Bolu – Göynük, Bolu – Mengen ve Ankara-Nallıhan bitümlü şeyl ruhsat sahalarında yüzeyde retortlama yöntemi kullanılarak sentetik petrol, sentetik gaz elde edilmesi ve/veya bitümlü şeyl yakıtlı termik santral kurularak elektrik enerjisi üretimi imkanlarının ortak yatırıma yönelik olarak etüdü ve araştırması yapılacaktır.
3 Şeyl gaz üretim potansiyeli ortaya çıkarılacaktır. TPAO Kasım 2014- Aralık 2018 Trakya ve Güneydoğu bölgelerinde geleneksel olmayan yöntemlerle üretime dönük kuyular açılacaktır.
Politika 4: Doğal gaz depolama faaliyetlerinin artırılması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Değirmenköy Tevsii ve Çevre Doğal Gaz Sahaları Depolama Projesi (Faz-II) devreye girecektir. TPAO Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2015 2009 yılında çalışmaları başlatılan Değirmenköy Tevsii ve Çevre Doğal Gaz Sahaları Depolama Projesi (Faz-II) ile Silivri Doğal Gaz Depolama tesislerinin kullanılabilir depolama kapasitesi 2,841 milyar Sm3‘e, toplam geri üretim kapasitesi ise 25 milyon Sm3/gün’e çıkarılacaktır.
2 Kuzey Marmara Tevsii Projesi (Faz-III) devreye girecektir. TPAO Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2018 Kuzey Marmara Tevsii Projesi (Faz-III) ile Silivri Doğal Gaz Depolama tesislerinin kullanılabilir depolama kapasitesi 4,287 milyar Sm3‘e, toplam geri üretim kapasitesi 75 milyon Sm3/gün’e çıkarılacaktır.
3 Tuz Gölü Doğal Gaz Yeraltı Depolama Projesi devreye girecektir. BOTAŞ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2018 2005 yılında çalışmaları başlatılan Tuz Gölü Yeraltı Doğal Gaz Depolama Projesi kapsamında 2016 yılı itibarıyla ilk 6 kaverna oluşturulacak ve yaklaşık 500 milyon Sm3 işletme gazı depolanacak, 2019 yılı itibarıyla da diğer 6 kaverna oluşturularak toplamda yaklaşık 1 milyar Sm3 işletme gazı depolama kapasitesi ve günlük 40 milyon Sm3 geri üretim kapasitesine ulaşılacaktır.
Politika 5: Nitelikli insan kaynağı ihtiyacının karşılanması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Sertifikalı eğitim programları geliştirilecek ve uygulanacaktır. TPAO Kalkınma Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, BOTAŞ, MTA, YÖK, Yurt içi ve Yurt dışı Akreditasyon Kuruluşları, Üniversiteler, Sektör Kuruluşları Kasım 2014- Aralık 2016 Eylem kapsamında;
  • Yetkinlik haritaları oluşturulması,
  • Eğitim ihtiyacının/açığının saptanması,
  • Eğitim açığının giderilmesi için gerekli plan ve programların yapılması ve sektör ihtiyaçları da dikkate alınarak uygulamaya konulması,
    • Fiziki kaynak ihtiyacının saptanması (bina/derslik/tesis),
    • Eğitimci kadronun saptanması, yetiştirilmesi,
    • Öğretim programlarının hazırlanması, geliştirilmesi (ulusal ve uluslararası sertifika ihtiyaçlarının gözden geçirilmesi),
    • Öğretim teknolojileri ihtiyacının saptanması,
    • Eğitim planlarının hazırlanması, uygulanması, değerlendirilmesi,
  • Hâlihazırda ara elemanlarına verilen eğitimlerin sektör ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmesi,

faaliyetleri yürütülecektir.
2 Yurt dışına lisans eğitimi için TPAO adına burslu öğrenci gönderilecektir. TPAO Milli Eğitim Bakanlığı Ocak 2015- Aralık 2018 Teknik alanlarda burslu öğrenci göndermek için gerekli onay, öğrenci seçimi, dil eğitimi verilmesi ve yurt dışına gönderme işlemleri yürütülecektir. 2015 yılında 30, 2016 yılında 40, 2017 yılında 50 ve 2018 yılında 60 öğrenci yurt dışına lisans eğitimine gönderilecektir.
Politika 6: Petrol arama ve üretim sektöründe kullanılan yerli ürün oranının artırılması *
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 TPAO mal alım mevzuatında değişiklik çalışmaları yapılacaktır. TPAO Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı Kasım 2014- Aralık 2015 Özel imalat süreçleri uzmanlık gerektiren yerlileştirme çalışmalarının (prototip-deneme imalatı) hukuki altyapısını oluşturmak ve mal alım mevzuatını (TPAO Mal Alım Yönetmeliği) Ar-Ge çalışmalarına uyumlu hale getirmek amacıyla, mevzuat üzerinde gerekli değişiklikler yapılacaktır.
2 Makina teçhizatta yerlileştirme çalışmaları yapılacaktır. TPAO OSBÜK Kasım 2014- Aralık 2018 Türkiye’de imalatı bulunmayan ve yurt dışından temin edilen makina ve malzemelerin yerlileştirme kapsamında projelendirilerek yurt içinde imali amaçlanmaktadır. Bu kapsamda imalatı yapılacak ürünlerin tespiti, prototip-deneme imalatı ve yerlileştirilmesi gerçekleştirilecektir.
3 Ortak Ar-Ge çalışmaları yapılacaktır. TPAO TÜBİTAK, Üniversiteler Kasım 2014- Aralık 2018 Yurt içi firmalar ile ortak projeler geliştirerek Ar-Ge desteklerinden (örneğin TÜBİTAK 1007-Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini Destekleme Programı vb.) faydalanılacaktır. Bu kapsamda;
  • Yapılabilecek ortak Ar-Ge projelerinin tespiti,
  • Ortak Ar-Ge projeleri gerçekleştirebilecek firmaların tespiti,
  • Ar-Ge projelerinin ilgili kuruma sunulması,
  • Ar-Ge projelerinin gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
* Türkiye’de imalatı bulunmayan ve yurt dışından temin edilen malzemelerin yerlileştirme kapsamında projelendirilerek yurt içinde imal ettirilmesini kapsamaktadır. Yerli firmaların imalat portföyünde bulunan ve standart olarak hâlihazırda ülkemizde üretilebilen malzemeler bu kapsamda değildir. (Örneğin line pipe, pompa, vana, jeneratör, motor, elektrik malzemesi, kimyasallar vb. )

 

 

3.Bileşen: Su Kaynaklarının Elektrik Üretimi Amacıyla Değerlendirilmesi
Politika 1: Elektrik üretimi amacıyla henüz değerlendirilmemiş su potansiyelinin yapılabilirlik kriterleri sağlanması durumunda hızla yatırıma dönüştürülmesi
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Su Kullanım Hakkı Anlaşması kapsamındaki katkı paylarının güncellenmesi metodolojisi değiştirilecektir. DSİ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Kasım 2014- Aralık 2015 Yeni Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği DSİ tarafından, sektörün talepleri ve daha hakkaniyetli olma kriteri dikkate alınarak yürürlüğe konulacaktır. Mevcut durumda katkı payı ödemelerinin güncellenmesinde TORETOSAF (Türkiye Ortalama Elektrik Toptan Satış Fiyatı) kullanılmakta olup, TORETOSAF piyasadaki elektrik fiyatlarının üzerinde artış göstermiştir. PMUM bugünden ileriye doğru bir hesap sistemi içerirken TORETOSAF geçmiş dönemleri de hesaba katmaktadır. Bu nedenle DSİ’nin yeni yapılanmasında TORETOSAF yerine PMUM değerinin kullanılması öngörülmektedir.
2 Havza planlama/optimizasyon çalışmaları bir an önce hayata geçirilecektir. DSİ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, EÜAŞ Kasım 2014- Aralık 2015 Kamu uhdesindeki HES’lerin özelleştirilmesi öncesinde havza master planlarının tamamlanması gerekmektedir. Ayrıca havza planlama çalışması yatırımlara açılacak yeni projeler için de büyük önem arz etmektedir.
3 HES’lerin inşa ve işletme aşamasında düzenli bir şekilde denetlenmesi ve yaptırım uygulanması sağlanacaktır. DSİ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, EPDK, EÜAŞ Kasım 2014- Aralık 2015 Can ve mal güvenliği ile çevre-doğa korunması açısından inşaat ve işletme aşamalarında HES’lerin denetlenmesi amacıyla gerekli mevzuat altyapısı oluşturulacaktır.
4 HES projeleri tedrici olarak büyükten küçüğe doğru özel sektör başvurusuna açılacaktır. DSİ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Ocak 2015- Aralık 2018 Duyurusu yapılarak özel sektör başvurusuna açılacak yeni HES projelerinde; büyük projelere öncelik verilecek geri kalan potansiyel için havza master plan çalışmalarının sonucuna göre çevresel ve sosyal faktörler de dikkate alınarak yapılabilir olan projelerin başvuruya açılması sağlanacaktır.
5 Pompaj depolamalı HES’lere (PHES) yönelik yol haritası ve planlama yapılacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı DSİ, EPDK Kasım 2014- Aralık 2015 DSİ tarafından planlama çalışmaları başlatılan Gökçekaya PHES projesi dikkate alınarak; ülkemizde PHES kurulabilmesi ve işletilmesine yönelik yönetmelik çıkarılarak bu konudaki yol haritası belirlenecektir.
Politika 2: Kamu elinde bulunan HES’lerin rehabilite edilmesi
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 EÜAŞ’ın kuruluş amacını gerçekleştirmeye dönük ticari ve sınai faaliyetlerine ilişkin ihalelerin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında aksamadan yürütülmesine yönelik mevzuat çalışması yapılacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Ekonomi Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Kamu İhale Kurumu Kasım 2014- Aralık 2015 EÜAŞ uhdesindeki HES’lerin rehabilitasyon ihalelerine özellikle yabancı firmalar ihale mevzuatındaki kısıtlar sebebiyle katılım sağlamamaktadır. Rehabilitasyon gibi karmaşık bir yapım sürecini gerektiren ihalelerin 4734 sayılı KİK kapsamında yapılması beraberinde pek çok zorluk getirmektedir. Bu sebeple Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu’nda karara bağlandığı şekilde ETKB’nin ilgili kuruluşlarının ana faaliyet ve konuları ile üretim konularına ilişkin ihalelerinde KİK’ten istisna tutulmasına yönelik çalışma yapılacaktır.

 

 

4. Bileşen: Su Dışındaki Yenilenebilir Kaynakların Değerlendirilmesi
Politika 1: Rüzgar, güneş, biyokütle ve jeotermal kaynakların elektrik üretiminde kullanılmasına yönelik potansiyelin tam olarak tespit edilmes i, bu kapsamda jeotermal aramaların hızlandırılması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Biyokütle Enerji Potansiyel Atlası (BEPA) envanteri yıllık olarak güncellenecektir. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı,Orman Genel Müdürlüğü, TÜİK Ocak 2017- Aralık 2018 Biyokütle Enerji Potansiyel Atlası (BEPA) envanterinin güncellenmesine ilişkin olarak;
  • Bitkisel ürünler ve atıkların bilgileri
  • Kentsel ve evsel atık bilgileri
  • Süt ve besi işletmelerinin yerleri, hayvan sayıları, atık miktarları ve enerji değerleri bilgileri
  • Orman ürünleri ve atıklarının bilgileri
  • Belediye atıklarına ilişkin olarak kentsel atık bilgileri ve katı atık birliklerinin çöp miktarı bilgileri toplanacaktır. Bu veriler ilgili kuruluşlar tarafından her yıl Mart ayı sonuna kadar ETKB’ye iletilecektir.
2 Türkiye genelinde yapılan jeotermal sondaj çalışmalarına ait envanter tamamlanarak her yıl Mart ayı sonuna kadar ETKB’ye iletilecektir. MTA Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Kasım 2014- Aralık 2018 MTA tarafından ülke genelinde yapılan sondaj bilgilerine ait envanter oluşturulacaktır.
3 Rüzgar ve güneşten elektrik üretimine ilişkin olarak işletmede olan tesislerden elde edilen veriler kapsamında, Rüzgar Enerjisi Potansiyel Atlası (REPA) ve Güneş Enerjisi Potansiyel Atlası (GEPA) güncellenecektir. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı TEİAŞ Kasım 2014- Aralık 2016 REPA ve GEPA güncellenmesi çalışmalarının yürütülmesine yönelik olarak gerekli değerlendirmeler yapılacak ve veriler güncellenecektir.
Politika 2: Su kaynakları dışındaki yenilene değerlendirme yapılması amaçlı sistemin kurulması ve güvenilir kaynaklardan elektrik üretiminin artırılması için yatırım gerçekleşmelerine yönelik izleme ve urulması
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Yenilenebilir enerji projelerinin hızlandırılması için izin süreçlerinin tanımlanması ve takip edilmesi sağlanacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, EPDK, Genel Kurmay Başkanlığı, MİT Kasım 2014- Aralık 2015 Su dışındaki yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretim lisansına sahip projelerin, her biri için kamu kurumuna yapılan müracaatların, izin taleplerinin ve bu taleplere verilen cevapların izlenmesi, bu sürecin değerlendirilmesi ve gerektiğinde sürece müdahale edilmesi amacıyla bir sistem yazılımı hizmet satın alma yolu ile hazırlatılarak devreye alınacaktır.
2 Lisans ve ön lisans sahibi tüzel kişiliklerin projelerindeki ilerleme durumları yılda en az 2 kere sistem yazılımına aktarılacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı EPDK Ocak 2015- Aralık 2018 Elektrik üretim lisansı sahibi tüzel kişilikler tarafından EPDK’ya her bir proje için 6 aylık dönemler halinde bildirilen ilerleme raporlarının sisteme entegrasyonu sağlanacak; ilerleme durumlarının izlenmesi için aynı veri tabanı ortak olarak kullanılacaktır.
3 Bağlantı anlaşması kapsamında enerji nakil hattı için yapılan işlemler ile bilgilendirmeler sistem yazılımına aktarılacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı TEİAŞ Ocak 2015- Aralık 2018 TEİAŞ tarafından bağlantı anlaşmaları ile sistem kullanım anlaşmaları proje bazında ilerleme durumları takip edilerek sisteme girilecektir.
4 Su dışındaki yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretim lisansına sahip projelerin güncel durumu sistem yazılımına aktarılacaktır. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı Lisans Sahibi Tüzel Kişiler Ocak 2015- Aralık 2018 Enerji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından ön proje onayı ve proje kabul işlemleri sistem tabanından faydalanılarak gerçekleştirilecektir.
Politika 3: Biyokütle, jeotermal ve güneş kaynaklarının birincil enerji amacıyla değerlendirilmesi için mevcut potansiyelin harekete geçirilmesi
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Orman köylerinde güneş enerjisi uygulamaları daha kısa sürede ve daha yoğun olarak gerçekleştirilecektir. Orman Gen. Müd. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Kasım 2014- Aralık 2018 Orman Genel Müdürlüğü tarafından odun gibi ürünlerin üzerindeki baskıyı azaltıcı faaliyet olarak yürütülen güneş enerjisi kullanımının desteklenmesine yönelik çalışmalara devam edilecektir.
2 Yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanabilecek organize sera bölgelerinin belirlenmesi ve ilan edilmesine yönelik çalışmalar tamamlanacaktır. Gıda Tarım veHayvancılıkBakanlığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Ocak 2015- Aralık 2016 Yenilenebilir Enerji Potansiyel Atlaslarından faydalanılarak yenilenebilir enerjinin tarımsal üretimde kullanılması hızlandırılacaktır.
3 Şehir ısıtmasına uygun jeotermal kaynak potansiyeline sahip illerdeki jeotermal sahalar değerlendirilecektir. Enerji ve TabiiKaynaklarBakanlığı İçişleri Bakanlığı, MTA Kasım 2014- Aralık 2018 Jeotermal sondaj bilgileri toplanarak şehir ve bölge ısıtması yapılabilecek alanlar belirlenecektir.
4 Jeotermal kaynağın hangi amaçla kullanılacağı MTA tarafından belirlenecek, jeotermal kaynağa sahip belediyelerin ısıtmada öncelikli olarak jeotermal enerji kullanması yaygınlaştırılacaktır. MTA Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Belediyeler Birliği Kasım 2014- Aralık 2018 Jeotermal ısıtma yapılabilecek yerleşim yerlerinde belediyelerin bu husustaki yatırım çalışmaları desteklenecektir.
5 Uygun olan bölgelerdeki yeni binalarda güneşle su ısıtma sistemlerinin kullanımına yönelik mevzuatta değişiklik yapılacaktır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Kasım 2014- Aralık 2015 Yeni yapılacak binalarda güneş enerjisine dayalı ısıtma sistemlerinin öncelikli olarak teşvik edilmesine yönelik ilgili mevzuatta gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
Politika 4: Biyoyakıtların benzin ve motorinle harmanlanması uygulamalarının gıda güvenliği, çevresel etkiler ve tesis kapasitelerinin geliştirilmesi açısından izlenmesi
No Eylem EylemdenSorumluKuruluş Eylemle İlgili Kuruluşlar Başlangıç- Bitiş Tarihi Açıklama
1 Yağlı tohum üretim envanteri hazırlanacaktır. Gıda, Tarım veHayvancılıkBakanlığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, EPDK Ocak 2015- Aralık 2018 Yağlı tohum üretim envanteri her yıl Nisan ayında hazırlanıp ilgili kuruluşlara iletilecektir. Bu kapsamda nadas alanlarından elde edilebilecek yağın enerji üretimine katkısı da tespit edilecektir.
2 Kullanılan biyoyakıt miktarının çevreye etkisi (emisyon azaltım miktarı) belirlenecek ve kamuoyu ile paylaşılacaktır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, EPDK Kasım 2014- Aralık 2018 Her yıl Nisan ayında bir önceki yıla ait biyoyakıt kullanım miktarı İlgili Kuruluşlar tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderilecektir. Belirlenen emisyon azaltım miktarı her yıl Haziran ayında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kamuoyu ile paylaşılacaktır

Kaynak: Enerji Enstitüsü

enerjienerji gündemienerji haberlerienerji kalkınma 2014enerji kalkınma 2014-2018enerji sektörüKalkınma Planı 2014Onuncu Kalkınma PlanıOnuncu Kalkınma Planı 2014Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem PlanıYerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem Planı 2014
İlgili Haberler

Küresel Enerji Aktörleri İstanbul’da Bir Araya Geldi

Letonya’nın Yeşil Dönüşümüne Türk İmzası

CLC 360 Etik Enerji Gazeteciliği

Enerjide Siber Güvenlik Milli Güvenliğin Ayrılmaz Parçası

LG Energy Solution Türkiye Distribütörüne Üst Düzey Atama

Yorumlar (0)
Yorum Ekle