Altı yıldır hiç bu kadar düşmeyen petrol fiyatlarında şimdi az da olsa bir yükseliş görüldü. Temmuz ayından bu yana ilk defa ham petrol piyasasında bir kar artışı gözlemlendi.
Şubat ayında Brent ham petrol fiyatı yüzde 18.79, Batı Teksas ortalaması da yüzde 4.46 oranında artış gösterdi.
Ancak Şubat ayında Birleşik Devletler’de petrol kuyusu sondajlama oranında ise yüzde 19.38 oranında bir düşüş yaşandı. Fakat geçtiğimiz ay bu ülkedeki ham petrol stokları ise 8.4 milyon varil yükselme kaydetti.
Orta Doğu’daki körfez ülkeleri geçtiğimiz OPEC Zirvesi’nden beri iyimser tavrını devam ettiriyor. Bu durum petrol fiyatlarındaki istikrarı artıracağı düşünülüyor. Suudi Arabistan Petrol Bakanı Ali Naami yaptığı açıklamalarda, ülkesinin petrol fiyatlarında istikrar sağlanması için çaba sarf ettiğini belirtiyor.
Ali Naami, Suudi Arabistan Petrol Bakanı: ‘‘Suudi Arabistan pazardaki dengeyi korumaya çalışıyor. Ancak OPEC üyesi diğer ülkelerin de bu durumu desteklemesi gerekiyor. Şu anda böyle davranmıyorlar ancak elbette bir sebepleri vardır. Suudi Arabistan fikir birliği aramaya devam ediyor.’‘
Diğer ülkeler gibi Suudi Arabistan’da düşük fiyatlardan etkilendi. Petrol üretimi Şubat ayında 9.8 milyon varille rekor bir seviyeye ulaştı. Fiyatlar varil başına 100-115 dolar civarındayken, Temmuz ayından itibaren yarı yarıya düştü. Şu anda herkes merakla Temmuz ayındaki yeni OPEC kararlarını bekliyor. Acil bir durum sebebiyle erken bir zirve yapılması henüz gündemde yok.
Daleen Hassan, Euronews: ‘‘İstikrar ve düzen konusunda birçok soru mevcut. Bu durumu daha ayrıntılı bir şekilde açıklamak için her zaman olduğu gibi Abu Dhabi ADS Menkul Değerler’den Nurettin El Hammuri’ye bağlanıyoruz.’‘
‘‘Merhaba Nurettin, Şubat ayındaki artış devam edecek mi yoksa petrol fiyatlarında ani bir düşüş mü yaşanacak?’‘
Nurettin El Hammuri, ADS Menkul Değerler: ‘‘Jeopolitik faktörlerin fiyat istikrarında önemli bir rolü bulunuyor. Rusya ile Ukrayna’nın anlaşma sağlaması ve koalisyon güçlerinin IŞİD’e karşı saldırarak Musul’daki bazı petrol kuyularında kontrolü yeniden ele geçirmesi bu duruma zemin hazırladı.’‘
‘‘Bununla birlikte son zamanlardaki durgunluğa rağmen Amerikan Doları’nın dünya genelinde artması petrol fiyatlarının düşük seyretmesinde etkin rol oynuyor. Dolar yükselmeye devam ettiği sürece petrol fiyatlarını da etkilemeye devam edecek ve önümüzdeki aylarda da ani bir artış da görülmeyecek.’‘
‘‘Bunun yanında petrol üretimi artarken talepte düşüş yaşanması bekleniyor. Ayrıca Çin gibi endüstri ürünleri üreten ülkelerdeki olumsuz ekonomik sürecin Temmuz ayındaki OPEC Zirvesi’ne etki edeceğini de belirtmek istiyorum.’‘
Daleen Hassan, Euronews: “Üretimde düşüş görülmemesine rağmen körfezdeki Petrol Bakanları’nın açıklamaları istikrara hangi noktada katkı sağladı?’‘
Nurettin El Hammuri, ADS Menkul Değerler: ‘‘Petrol Bakanları’nın açıklamaları istikrarın sağlanmasındaki en büyük etkiyi yaptı. Piyasalar her zaman bu tarz açıklamaları bekler. Bakanlar son zamanlardaki düşüşün geçici olup, fiyatların yakında yeniden yükseleceğini söyleyerek pazarı biraz olsun sakin tutmaya çalıştı. Bakanların konu hakkında rahat olması, üreticileri de eninde sonunda harekete geçirecek ve yatırımcılar da yakın takiplerini sürdürerekler. Böylece fiyatların üzerindeki baskı da ortadan kalkmış olacak.’‘
Daleen Hassan, Euronews: ‘‘Petrol fiyatları geçen ay az da olsa arttı, ancak hala çok düşük bir seviyede. Bu durum Körfez Bölgesi’ni nasıl etkileyecek?’‘
Nurettin El Hammuri, ADS Menkul Değerler: ‘‘Düşük fiyatlar Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi üyeleri bütçelerinde zarara yol açabilir. Bu durumda harcamaların kısılmasına ve vergi artışına sebebiyet verecektir.’‘
‘‘Bu konseye üye ülkelerin ellerindeki büyük rezervleri unutmamak gerekir. Örneğin bazı araştırmalar Suudi Arabistan’ın düşük fiyatlar sekiz sene boyunca devam etse bile harcama planlarını etkilemeden yoluna devam edebileceğini gösterdi. Ancak düşük petrol fiyatları uzun vadede Körfez Ülkeleri’ni ve bu bölgede yapılması planlanan büyük projeleri etkileyecektir.’‘
Daleen Hassan, Euronews: ‘‘ABD piyasalarına geri dönersek kuyu sondajlamada düşüş ve stoklarda artış görüyoruz. Amerika’daki petrol piyasası bu durumdan nasıl ekilenecek?’‘
Nurettin El Hammuri, ADS Menkul Değerler: ‘‘Batı Teksas ham petrol piyasasında son zamanlarda ileriyi net bir şekilde göremiyoruz. Ancak suni yükselişteki bu düşüşün enerji sektörüne olumsuz yansıyacağı öngörülüyor. Ancak bu baskı altında yatırımlar artıyor ve suni yükselişteki düşüş de devam edecek. Bunun yanında bazı iflas haberleri de alabiliriz.’‘
‘‘Fiyatlara düzenleme ve piyasalara müdahale edilmedikçe, enerji sektörü şu anda hükümete ve Batı Teksas ham petrol fiyatlarına en az etkisi bulunan sektör.’‘
Kerem Çongar / euronews