Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, ENERJİ VERİMLİLİĞİ - Tarih : 29 Nisan 2022
Bakanlığa baÄŸlı ilkokul ve ortaokullarda uygulanan çevre eÄŸitimi dersinin adı; Paris Ä°klim AnlaÅŸması kararları, MEB’in Stratejik Planı, çeÅŸitli kurum ve kuruluÅŸların eylem planları, ÅŸura kararları dikkate alınarak “çevre eÄŸitimi ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi” olarak deÄŸiÅŸti.
Çevre eÄŸitimi ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi dersinin müfredatı, Talim ve Terbiye Kurulu’nun onayından geçti. Böylece bu ders, 2022-2023 eÄŸitim öğretim yılından itibaren ortaokul 6, 7 veya 8. sınıflarda, haftada 2 ders saati olmak üzere toplam 72 saat seçmeli okutulacak.
Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersinin güncelleme sürecinde, yurt içinde ve dışında eğitim öğretim ve programlar üzerine yapılan akademik çalışmalar tarandı.Başta Anayasa olmak üzere ilgili mevzuat, kalkınma planları, hükûmet programları, şûra kararları, siyasi partilerin programları, sivil toplum kuruluşları ve sivil araştırma kurumları tarafından hazırlanan raporlar gibi dokümanlar analiz edildi. Daire başkanlıkları tarafından geliştirilen anketler aracılığıyla öğretmen ve yöneticilerin programlar ve haftalık ders çizelgelerine yönelik görüşleri toplandı. Tarım ve Orman Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından bu dersin kapsamına yönelik görüşler alındı.
Bütün görüş, öneri, eleştiri ve beklentiler; Bakanlığın ilgili birimlerinden uzman personel, öğretmen ve akademisyenlerden oluşan çalışma gruplarınca değerlendirildi. Bu tespitler doğrultusunda öğretim programı geliştirildi.
Bu kapsamda çevre eÄŸitimi ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi dersi; “insan ve doÄŸa”, “döngüsel doÄŸa”, “çevre sorunları”, “küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi”, “iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi ve Türkiye”, “sürdürülebilir kalkınma ve çevre dostu teknolojiler” olmak üzere 6 üniteden oluÅŸtu.
Ders sadece sınıf ortamında işlenmeyecek
Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersi sadece sınıf ortamında yürütülmeyecek, yakın çevresindeki okul dışı öğrenme ortamlarına yapılacak gezi ve gözlemlerle öğrencinin hem yaşadığı çevrenin farkına varması hem de çevre sorunlarını yakından görmesi sağlanacak.
Öğretmenler; keşfetme, sorgulama, argüman oluşturma, farkındalık geliştirme, sorumluluk alma ve ürün tasarlama süreçlerinde öğrencilere rehberlik edecek.
Dersin kazanımlarının ele alınması sırasında konuya uygun ikilemler oluşturulacak, örnek olaylar üzerinden yerel ve küresel çevre sorunlarına ve iklim değişikliğinin sonuçlarına değinilecek.
Öğrencilerin hem kendisini hem de çevresindeki bütün canlı ve cansız varlıklarla olan etkileşimini esas alan bu derste, çevreyi korumaktan haz duymaları, afet gibi çevre sorunlarında yaşanılanlara karşı duyarlılık göstermeleri, çevresindekilere yardım etme konusunda istekli olmaları gibi duyuşsal kazanımlar edinmeleri de beklenecek.
Derslerde, atıkların varlığı işlenecek
Derslerde, öğrencilerin günlük hayattaki üretim ve tüketim arasındaki dengenin önemini fark etmelerine yönelik konular işlenecek. Bu kapsamda, yaşam döngüsü analizi kavramı açıklanacak ve seçilecek tüketim maddelerinin yaşam döngüsü analizleri yapılacak. Günlük hayatta kullanılan kâğıt, plastik poşet, bilgisayar ve kot pantolon gibi ürünlerin üretim aşamalarında kullanılan doğal kaynaklar ile üretim sonucunda ortaya çıkan atıkların varlığı vurgulanacak.
Sera gazları ve afetler de müfredatta
Küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi, sera gazları, küresel ısınma, asit yaÄŸmurları, ozon tabakasının incelmesi, afetler gibi konular da dersin konuları arasında olacak. Bu kapsamda “sera gazlarının artışı, fosil yakıt kullanımı, ormansızlaÅŸma, aşırı gübre kullanımı, endüstriyel amaçlı yetiÅŸtirilen hayvanların dışkıları, anız yangınları, atıkların gömülmesi veya yakılması, volkanik patlamalar, süpersonik uçaklar, aşırı buharlaÅŸma, egzoz dumanı, spreyler, klima gazları, strafor, yangın söndürücüler” gibi konular, örnek gösterilecek.
Çevre eÄŸitimi ve iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi dersinin müfredatında, biyoçeÅŸitliliÄŸin azalması, buzulların erimesi ve deniz seviyesinde yükselme, kıyı ekosisteminin deÄŸiÅŸmesi, göllerin kuruması, sucul ortamların kimyasal yapısının deÄŸiÅŸmesi, temiz su kaynaklarının azalması, hayvanların göç ve üreme zamanlarının deÄŸiÅŸmesi gibi sorunlar örnek olaylar üzerinden anlatılacak. Küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin doÄŸrudan ya da dolaylı olarak neden olduÄŸu afetlerin etkileriyle birlikte açıklanacağı derste “sel, taÅŸkın, heyelan, yangın, ormansızlaÅŸma, kuraklık, kıyı erozyonu, çölleÅŸme, kasırga, hortum, küresel açlık, salgın hastalıklar” gibi afetler de iÅŸlenecek.
Bakanlık, geçen yıl ÅŸubat ayından itibaren Marmara Denizi’nde görülen müsilaj (deniz salyası) oluÅŸumunu da bu dersin müfredatı kapsamına aldı.
Türkiye’de iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi, ulusal ve uluslararası çalışmalar, toplumsal farkındalık konularına da yer verilecek derste, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin Türkiye’deki tarım ve hayvancılık faaliyetleri, biyoçeÅŸitlilik, turizm ve ekonomi gibi alanlar üzerindeki etkileri tartışılacak.
İklim değişikliği ile mücadeleye yönelik ulusal ve uluslararası çalışmalara yer verilecek derste, küresel iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik Paris İklim Anlaşması gibi uluslararası anlaşmalar işlenecek.
Öğrenciler, atıklardan ileri dönüşüm ürünü tasarlayacak
Öğrenciler, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin Türkiye’deki etkilerini azaltmaya yönelik toplumsal farkındalık oluÅŸturacak projeler tasarlayacak. Çevre okuryazarlığı, su okuryazarlığı, tarım okuryazarlığı, gıda okuryazarlığı, finansal okuryazarlık kavramlarına deÄŸinilecek derste sıfır atık projesi ve atık deÄŸerlendirme ile ilgili yapılan projelere yer verilecek.
Öğrenciler, atık malzemelerden yararlanarak bir ileri dönüşüm ürünü tasarlayacaklar ve sürdürülebilirliği destekleyen sakin şehirler, ekolojik köyler, sürdürülebilir okul gibi kavramları öğrenecekler.
Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersi ile ayrıca öğrencilerin çevreyle ilgili kariyer bilinci oluşturmaları ve ilgili meslek alanlarını tanımaları da sağlanacak.
Kaynak: MEB
