Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, ENERJİ VERİMLİLİĞİ - Tarih : 11 Eylül 2018
Emisyon ticareti (ETS), sera gazı emisyonlarını kontrol altında tutmak amacıyla ülkelerin kullandığı yöntemler arasındadır. Emisyon ticaret sistemi, karbonun havayı kirletmesi sebebiyle ülkelerin bu sistemden ekonomik bir değer elde etmesini sağlıyor. Ayrıca ülkeler karbon salımı izinleri aracılığı ile sistemin ticaretini yaparak ekonomik bir değer elde etmiş olmaktadır.
Kyoto protokolü ile karbon salımı anlaşmasına dâhil olan ülkeler belli oranda karbon salım hakkına sahip oluyor. Bu durumda izin verilen orandan fazla karbon salımı yapan ülke başka bir ülkeden kullanmadığı hakkını satın alarak üretimine 
devam ediyor. Başka bir deyişle karbon satın alan ülkeler onu yakma hakkını alırken, satan ülkeler ise onu yakma hakkından vazgeçmiş oluyor.
Emisyon ticaretinin zorunlu, gönüllü gibi değişik sistemleri mevcuttur. Peki, Türkiye’de bu sistemin kullanılmasının ülkeye ne faydası olabilir? Gönüllü Karbon Piyasalarında denkleştirmeye en çok ev sahipliği yapan ülkelerden biri olarak Türkiye 3. sırada yer almaktadır. Türkiye’de ilk karbon salımı ticareti antlaşmasını 2006 yılında 30 megavatlık rüzgâr santrali için Bilgin Enerji gerçekleştirmiştir. Bilgin Enerji 72 bin ton karbon salınmasını engellediği için 300 bin avroluk bir satış yapmıştır. Bu demek oluyor ki emisyon ticareti yaparak büyük bir ekonomik kazanç elde edilmiştir. Bunun yanı sıra Türkiye’de Zorlu Enerji, Osmaniye’deki rüzgar santrali için gönüllü karbon piyasasında antlaşma imzalayan ve emisyon ticaretine önem veren şirketlerden biridir. Zorlu Enerji Pakistan’da inşa ettiği rüzgâr santrali için de benzer adımlar attığını duyurmuştur. Emisyon Ticareti Sistemi sayesinde çevre kirliliği büyük oranda kontrol altında tutularak ekolojik dengenin korunması konusunda ülkelerin birlikte hareket etmesi amaçlanmıştır.
Peki emisyon ticaretini teşvik etmek için neler yapılmalı? Emisyon Ticareti Sisteminde hükümetin de kamu desteği yaratması, yapacakları düzenlemelerle şirketleri teşvik etmesi gerekir. Bu anlamda ülkemizde başlatılan çalışmalarda şirketlerin vergi uygulamalarında kolaylık sağlanarak bu sisteme dahil olması bekleniyor. Emisyon ticaretinin uygulandığı Avustralya’da gelir vergilerini düşürmek için Emisyon Ticaret Sisteminin gelirini kullanmıştır ve böylece Avustralya hane halkının çoğunluğunun ETS olmamasına kıyasla ETS sistemi varken daha iyi durumda olması sağlanmıştır. Ülkemizde de benzer uygulamaların olması hem ekonomik açıdan hem ekolojik açıdan büyük önem teşkil etmektedir.
Merve KARAKUŞ – Enerji Sistemleri Mühendisi – mervekarakus34@gmail.com
Kaynakça
1) http://www.yegm.gov.tr/iklim_deg/emisyon_ticareti.aspx
2)Â https://www.iklimhaber.org/turkiye-emisyon-ticaret-sistemine-hazir-mi/Â
3) https://prezi.com/qmznaeio6rlv/karbon-borsas-emisyon-ticareti-nedir/
