Avrupa Birliği Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile görüşmeleri sırasında Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı enerji faslı’nda (TTIP) bir enerji başlığına yer verilmesini istedi.
Dışişleri sorumluları, AB-ABD Enerji Konseyi toplantısında bir araya geldi. Sonuncusu Brüksel’de düzenlenen toplantılar, Ukrayna krizine verilen siyasi ve
Diplomatlar, Litvanya’da deniz üzerindeki sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) terminali ‘Özgürlük’, Finlandiya ile Estonya arasında yeni bir doğalgaz bağlantısı için anlaşma ve Helsinki ve Tallinn’deki LNG terminalleri gibi, AB’de enerji arzı güvenliğini güçlendirecek önlemleri konuştu.
Doğalgaz rota ve kaynaklarını çeşitlendirmek, AB’nin doğalgazda Rusya’ya bağımlılığını düşürmek için hayati öneme sahip. AB’nin yıllık ihtiyacının yaklaşık yüzde 30’u, Ukrayna üzerinden Rusya tarafından karşılanıyor. Rusya’nın 2009 yılında vanayı kapatması, AB’de doğalgaz kesintilerine yol açmıştı.
Konsey’den yapılan açıklamada, enerji güvenliğinin ‘uluslararası enerji piyasalarındaki açıklık, rekabetçilik ve şeffaflıkla’ da desteklendiği belirtildi.
Görüşmelere katılan bir üst düzey AB yetkilisinin aktardığına göre Mogherini, serbest ticaret anlaşmasında bir enerji başlığına yer verilmesinin, dünyanın geri kalanında şeffaf ve kurallara dayalı enerji piyasalarının bulunması açısından bir ‘referans teşkil edeceğini’ öne sürdü.
AB ve ABD’nin TTIP müzakerecileri, olası bir enerji başlığını da görüştü. Ancak ABD her ne kadar bu fikre kapıyı kapatmasa da, AB kadar istekli değil.
ABD yasalarına göre, serbest ticaret anlaşması imzalanan ülkelere doğalgaz tedarik edilebiliyor. Yetkili, bu sebeple TTIP çerçevesinde ABD’li enerji şirketlerinin AB’ye satış yapabileceğini söyledi.
EurActiv’in ulaştığı bilgilere göre ABD, arza piyasaların öncülük etmesinden yana. Şu anda ABD’nin AB’ye ihraç edeceği doğalgaz ise, daha yüksek fiyat ödeyen diğer piyasalara gidecek.
Başlığın açılmasının şeffaf, kurallara dayanan enerji piyasaları açısından örnek teşkil edeceğini belirten yetkili, ‘Esas önemli olan budur; kısa vadeli arz meseleleri değil’ dedi.
Konsey’in karar metninde, ‘gelecekte ABD’nin sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatında bulunma olasılığı’ memnuniyetle karşılandı.
Kararlarda TTIP müzakereleri ve enerjiyle ilgili ticaret ve yatırım konularının görüşülmesi de memnuniyetle karşılanmakla beraber, AB-ABD ticaret anlaşmasına ilgili bir başlık etme çağrısına yer verilmedi.
TTIP’de bir enerji başlığına yer verilmesi ise büyük olasılıkla, AB’deki çevre standartlarını düşüreceği gerekçesiyle anlaşmaya zaten karşı çıkan çevreci grupların eleştirilerine yol açacak.
Kaynak: Enerji Enstitüsü