Küresel enerji yatırımları, üç yıllık düşüşün ardından 2018’de 1,8 trilyon ABD dolarının üzerinde sabitlendi. Petrol, gaz ve kömür arzı için yapılan ek harcamalar, fosil yakıt esaslı üretim ve yenilenebilir enerjiye yapılan düşük harcamalarla dengelendi. Verimlilik harcamaları değişmedi. Elektrik, üst üste 3.üncü kez petrol ve gazdan daha fazla yatırım çekti.
2018’de Çin, en büyük enerji yatırımı pazarıydı, ancak liderlik marjı daraldı. Amerika Birleşik Devletleri ve Hindistan son üç yılda en büyük artışı kaydetti. Ancak diğer bölgeler düşük petrol fiyatları (Orta Doğu), sistemin eski ve yeni kısımlarının dengelenmesi (Avrupa) ve finansman riskleri (Sahra altı
Enerji arzı harcamaları, daha kısa vadeli projelere kaymıştır. Bu durum, yatırımcının enerji sisteminin gelecek yönü hakkındaki belirsizlikler nedeniyle riskli sermayeyi daha iyi yönetme tercihini yansıtmaktadır. Yatırım satın alma gücü, bazı sektörlerde zaman içinde artmıştır. Yenilenebilir enerji yatırımları 2010’dan bu yana %55 arttı. Maliyet değişiklikleri, 2014’ten beri daha az petrol ve gaz harcamasının etkisini azaltmıştır.
Mevcut trendlerle gelecek ihtiyaçlarının karşılaştırması, enerji tedarik yatırımlarını hızlandırmayı desteklemektedir. Ancak dünyanın izlediği yola bağlı olarak, fırsatlar ve riskler büyük ölçüde değişmektedir.
Mevcut yatırım eğilimleri, dünyanın gitmek istediği yerle örtüşmüyor. Özellikle yeni onaylanan konvansiyonel petrol ve doğal gaz projeleri, güçlü talep artışını karşılamak için gerekenlerin altında kalıyor.
Büyük sermaye tahsis verilerinde, yatırımların Paris Anlaşması ve diğer sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu hâle getirildiğine dair işaretler görülemiyor. Bazı bölgelerde maliyetler düşse bile, düşük karbonlu arz ve talepteki yatırım faaliyeti, kalıcı risklere karşı yetersiz politika odağı nedeniyle durmaktadır.
Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosunda, düşük karbonlu yatırımların payı 2030’a kadar %65’e yükselecektir. Ancak bugünkü %35’lik paydan ileri gitmek, politika odağında bir adım değişikliği, tüketici ve toplu enerji seviyelerinde yeni finansman çözümlerini ve daha hızlı teknolojik ilerlemeyi gerektirecektir.
GİRİŞ VE TEMEL BULGULAR
Küresel enerji yatırımları üç yıllık düşüşün ardından 2018’de dengelendi.
Düşüşe rağmen elektrik yine yatırım için en büyük sektördü.
Yatırım, daha fazla upstream petrol, gaz ve kömür arzı harcamalarından kaynaklandı. Bu süre zarfında enerji verimliliği istikrarlıyken, yenilenebilir enerji kaynakları harcamaları azaldı.
2018 yılında, küresel enerji yatırımı, üç yıllık düşüşün ardından, 1,8 trilyon ABD dolarının üzerinde göreceli olarak sabit kaldı. Upstream petrol ve gaz ve kömür arzında daha fazla harcama yapılması, fosil yakıt bazlı üretim ve yenilenebilir enerji harcamalarındaki düşük harcama ile dengelenmiştir. Enerji verimliliğine yapılan yatırım nispeten istikrarlıydı.
Üst üste üçüncü kez elektrik, en büyük yatırım sektörü olarak petrol ve gaz arzını aştı. Kısmen her iki sektörde de değişen maliyetlerden dolayı, bu eğilim, ayrıca elektriğin artan önemini de yansıtıyor. 2018’deki talep artışı, toplam enerji talebinin neredeyse iki katıydı.
Enerji yatırımlarında %1 düşüş, Çin’deki kömür gücü ve ABD’deki gaz gücü için daha az harcama yapılmasından kaynaklanmaktadır. Yenilenebilir enerji yatırımı azaldı, çünkü kapasiteye net katkılar sabit kaldı ve bazı teknolojilerde maliyetler düştü, ancak geliştirilmekte olan santraller tarafından da desteklenmiştir. Çin’deki düşük güneş enerjisi PV yatırımı, bazı bölgelerde (örneğin ABD, gelişmekte olan Asya) daha yüksek yenilenebilir harcamalarla dengelenmiştir.
Upstream petrol ve gaz harcamalarında %4’lük bir artış, daha yüksek bir petrol fiyatı ve kısa vadeli projelere, kaya gazına doğru kayma ile desteklenmiştir. 2019 için yapılan harcama planları, yeni bir geleneksel proje dalgasına işaret ediyor; şu an için proje onayları, güçlü talebi karşılamak için gereken seviyenin altında.
Enerji verimliliği harcaması, politika kapsamını genişletme konusundaki sınırlı ilerleme ile ardı ardına ikinci yıl istikrarlı olmuştur. Binalarda yapılan harcamalar azalırken, yükselen EV satışlarına rağmen, taşımacılık verimliliği durmuştur.
Toplam, on yılın başında ulaşılan en yüksek seviyelerin altında kalmasına rağmen, kömür arzına yapılan yatırım 2012’den bu yana ilk kez %2 arttı.
Yenilenebilir ısıya ve nakliyeye yatırım azalırken, yeni biyoyakıt harcamaları arttı.
Maliyet değişikliği bazı alanlardaki yatırım ortamını yeniden şekillendirdi.
Düşük maliyetler, 2014’ten azalan upstream harcamalarının etkisini azalttı.
Maliyetlere göre güncellenmiş yenilenebilir enerji yatırımları 2010’dan bu yana %55 arttı.
Kısa teslim sürelerine sahip projelere doğru büyük hareket olmuştur.
Sektör, değişen enerji sistemindeki uzun vadeli riskleri sınırlamak istiyor.
Son yıllarda, risk altındaki sermayeyi sınırlayan daha kısa inşaat sürelerine sahip projeler lehine bir değişim olmuştur. Petrol, gaz ve enerji üretimi için, endüstri, pazara, ortalama olarak %20’den daha hızlı bir şekilde kapasite getiriyor. Bu, daha iyi proje yönetimi ve daha kısa çevrim teknolojileri ve ayrıca sanayi rekabeti için geliştirilmiş ekonomiyi yansıtmaktadır.
Enerjide, teknoloji ilerlemesini ve kullanım yerini yansıtan sermaye maliyeti, en çok güneş PV’sinde (2010’dan beri %-75), onshore rüzgârında (%-20) ve pil deposunda (%-50) belirgindi. Offshore rüzgarında, devreye alınan projeler için sermaye maliyetindeki düşüş daha az çarpıcı olmuştur. Ancak, artan kullanım oranları ve düşük finansman maliyetleri, ihalelerde fiyatları geriye çekmiştir.
2014-16 döneminde %30 düştükten sonra, son iki yıldaki yukarı yönlü petrol ve gaz maliyetlerindeki hafif toparlanma, petrol fiyatlarındaki artıştan daha düşüktü. Endüstri artık değişen pazar koşullarına daha iyi tepki verebiliyor.
Petrol, gaz ve yenilenebilir enerji kaynaklarında, bir dolarlık yatırım geçmişte olduğundan daha fazla satın alıyor. Yatırımın 2018 maliyet seviyesine ayarlanması, 2010’dan bu yana yaklaşık %55 artışla yenilenebilir enerji için harcama faaliyetlerinde artış eğiliminde olduğunu göstermektedir. Petrol ve gaz için, maliyet düşürmeleri, 2014 yılından beri düşen yatırımların etkisini azalttı.
Bazı verimli emtiaların fiyatları, örneğin LED’ler ve elektrikli araçlar, düşmeye devam etti. Enerji tasarruflu yatırımların birçoğu, nispeten kısa geri ödeme süreleri ile zaten uygun maliyetlidir. Yine de, politika, pazar ve finansmanla ilgili zorluklar verimlilik harcamalarının artmasına engel teşkil etti.
Değişiklikler her alanda belirgin değildir. Maliyetleri iyileştirmede ya da nükleer; karbon yakalama, kullanım ve depolama; bina iyileştirmeleri; ve bazı büyük ölçekli şebeke projeleri için proje döngülerinde son zamanlarda az ilerleme olmuştur.
Kaynak: “Uluslararası Enerji Ajansı Dünya Enerji Yatırımları”, 2019