Türkiye’de yaklaşık 8 saat boyunca yaşanan elektrik kesintisiyle ilgili çeşitli iddialar dillendiriliyor. Bunlardan en yaygın olanı ise Ege Bölgesi’nde devre dışı kalan bir santralin yerine aktarma yapılırken yaşanan aksaklıkla ilgili iddialar.
Türkiye genelinde hayatı felç eden, ulaşımdan üretime geniş kapsamlı etkisi olan kesintiye dair yetkilerden hala resmi bir açıklama gelememesiyle sayısı gittikçe artan iddialardan bazıları şöyle:
Reuters’ konuşan bir enerji yetkilisi, kesintilerin İzmir ve Çukurova’da iki büyük santralin kısa aralıklarla devre dışı kalmasından kaynaklanmış olabileceğini söyledi. Yetkili, “Şu anda öne çıkan en güçlü senaryo İzmir’deki 799 MW’lık santralin ve Adana Çukurova’daki yine büyük bir santralin kısa aralıklarla devre dışı kalması. Bu nereden baksanız sistemde yüzde 5-10 arasındaki bir katkının eksilmesi anlamına geliyor. Gördüğümüz kadarıyla bu eksilme bütün sistemde bir domino etkisi yaptı ve sistemi tamamen kapattı. Şu anda en büyük ihtimal bu gibi gözüküyor” dedi.
“B PLANI DEVREYE GİRMELİYDİ”
ODTÜ Elektrik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Sevaioğlu, tüm Türkiye’de hayatı felç eden elektrik kesintisiyle ilgili olarak, “Batı bölgelerinde günlük 799 megawattlık üretim yapan bir santral devre dışı kaldı. Yüzde 5’lik bir katkının eksilmesi, frekansta düşüme yol açtı. Sistem operatörünün derhal sıcak yedeklerden birini devreye alması lazımdı” dedi. Sevaioğlu, B planı olarak ise “Bir şehirde, Konya, Sivas, Manisa’da 799 megawattlık kullanımı olan şehrin elektriğinin kesilmesi lazımdı, dengelemek için” diye konuştu.
CNN Türk Ana Haber’e konuşan Osman Sevaioğlu şunları söyledi: “Batı bölgelerinde günlük 799 megawattlık üretim yapan bir santral devre dışı kaldı. Yüzde 5’lik bir katkının eksilmesi, frekansta düşüme yol açtı. Sistem operatörünün derhal sıcak yedeklerden birini devreye alması lazımdı. Santralin yarattığı eksiklikten kaynaklanan enerji eksikliğini kapatması lazımdı. Herhalde böyle bir yedek bulamadılar. O anda böyle bir yedeğin olması lazım, işletme kusuru.
B planı. Bir şehirde, Konya, Sivas, Manisa’da 799 megawattlık kullanımı olan şehrin elektriğinin kesilmesi lazımdı. Dengelemek için. Bu da domino etkisi yarattı. Mühendislik hatası, frekans yükleri kaç hertze düşerse kaç megawattı devre dışı bırakacağı bellidir. Enerji nakil hatlarında da bir yetersizlik var. Türk elektrik sistemi şöyle çalışıyor. Ulusal elektrik sistemi bir bütündür, bir tek şirkettir ve bu şirket kamu şirketidir. Buradan hizmet alan şirketler özel sektör şirketidir. Üretim ve dağıtım şirketidir. Türkiye bu olayı 6 yıl önce yaşadı. Ovaakça Santrali devre dışı kaldı. 1200 megawattı toplayamadılar sistemden. Balıkesir’in elektriğini kesemediler. TEİAŞ Genel Müdürlüğü, apıştı kaldı. Şu anda da yapı eksikliğini kişisel çabalarla gidiyorlar.”
TEİAŞ: AVRUPA-TÜRKİYE HATTI KOPTU
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından yapılan bir açıklamada “Avrupa-Türkiye elektrik hattı bağlantısında kopma nedeniyle ülke genelinde elektrik kesintisi yaşanmaktadır” denildi.
Hürriyet, enerji kaynaklarına dayandırdığı bir haberde Türkiye’nin Avrupa’nın enterkonnekte sisteminden çıkarıldığı ve kesintinin bununla ilgisi olduğunu iddia etmişti.
Konuyla ilgili bir yetkili Hurriyet’e yaptığı açıklamada, “Dün Türkiye kaynaklı bölgesel bir arıza meydana geldi ancak Türkiye bu arızayı gidermekte gecikti. Avrupa Birliği, ‘siz kaliteli elektrik sağlayamıyorsunuz’ diyerek Türkiye’yi AB sisteminden çıkardı. Bugün yaşanan sıkıntı buradan kaynaklanıyor. Sorunun giderilmesi 2-2.5 saatten önce mümkün görünmüyor. Bu daha da uzun sürebilir” iddiasında bulunmuştu.
Ancak yine Reuters’ın görüştüğü yetkili, Türkiye’nin Avrupa elektrik sistemi ENTSO-E’ye bağlantısında sorun olmadığını belirtti.
MÜHENDİSLER ODASINDAN İLGİNÇ İDDİA
Elektrik Mühendisleri Odası ise Türkiye genelinde birçok ilde meydana gelen elektrik kesintilerinin bazı özel santrallerin ‘fiyat düşüklüğü’ nedeniyle elektrik satmak istememesinden kaynaklanabileceği tahmininde bulundu.
En çok konuşulan iddialar bir tanesi ise tüm sistemi etkileyebilecek bir siber saldırı ihtimali oldu. Dün gazetecilere konuşan Taner Yıldız, bu ihtimalin olmadığını söylemeyeceklerini belirtirken, Başbakan Ahmet Davutoğlu da terör saldırısı dahil tüm ihtimallerin araştırıldığını söylemişti.
CHP’NİN İDDİASI
CHP Milletvekili Mahmut Tanal, “İktidar elektrik şirketlerine olan borcunu ödemeyince, şirketler elektriği kesti. İşte özelleştirme zararları. Sadece Van’da elektrik var” diyerek, iktidarın borçları nedeniyle elektriğin kesildiğini iddia etti. Ancak Van’da elektriklerin İran’dan gelmesi sebebiyle kesilmediği bildirildi.
Kaynak: Enerji Enstitüsü