Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şu şekildedir;
– ABD’nin İran’dan petrol ithalatı için 8 ülkeye verdiği muafiyet hakkını sonlandırması, ‘İran tehdidine karşı’ bölgeye 120 bin asker göndereceğine ilişkin iddialar, bölgedeki petrol boru hatları ve tankerlerine yönelik saldırılar küresel petrol arzına yönelik endişeleri artırdı.
– 2023 yılına kadar güneş enerjisi kurulu gücünü 9 kat arttırmayı hedefleyen Portekiz, 1.35 GW’lık ihale düzenleyecek.
– İrlanda elektrik üretiminde rüzgar enerjisini payı yılın ilk çeyreğinde yüzde 37’ye yükseldi.
– İTÜ’de İklim Değişikliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Kuruldu.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 228.65 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 311.03 TL/MWh olarak 21:00 – 22:00 saat aralığında, minimum fiyatı 1.01 TL/MWh olarak 06:00 – 07:00 saat aralığında gerçekleşti.
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –28.69 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 8, linyit % 14, ithal kömür % 8 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 60, rüzgar % 5, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta içi tüketim talebindeki düşüş ve üretimin ağırlıklı olarak hidro elektrik santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 220.85 TL/MWh ve ortalama tüketim 28,834 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 84, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 93 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 88, tüketime dair başarı oranı ise % 95 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 123.21 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 301.62 TL/MWh olarak 20:00 – 21:00 saat aralığında, minimum fiyatı 0.5 TL/MWh olarak 07:00 – 08:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 250.91 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.05.2019 – 17.05.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,501.09 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 36,242 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay SOLAK – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist