Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şu şekildedir;
– Rusya ve Çin, Çin’de kurulacak Xudabao Nükleer Santrali’nin 3. ve 4. üniteleri için sözleşme imzaladı.
– TPAO’ya ait Fatih Sondaj Gemisi, Kıbrıs adasının yaklaşık 80 kilometre batısında Finike 1 kuyusunda sondaja başladı.
– Motorin pompa satış fiyatları litre başına 17 kuruş, motorin fiyatları ise 21 kuruş düşürüldü.
– Uluslararası piyasalardaki ürün fiyatları ile kur hareketleri birkaç gün içinde yeniden zamma işaret ediyor.
– Enerji Bakanlığı üç yabancı dilde elektrik, doğalgaz ve maden sektörlerini anlatan yatırım rehberi hazırladı.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 233.67 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında 139.69 TL artış gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 10, linyit % 14, ithal kömür % 13 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 48, rüzgar % 11, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki artış, hafta içi tüketim talebindeki artış ve üretimin ağırlıklı olarak hidro elektrik santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 264.11 TL/MWh ve ortalama tüketim 33,009 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 72, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 85 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 88, tüketime dair başarı oranı ise % 95 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 230.36 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 319.63 TL/MWh olarak 19:00 – 20:00 saat aralığında, minimum fiyatı 91.75 TL/MWh olarak 06:00 – 07:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 298.23 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.06.2019 – 09.06.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,525.08 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 23,197 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay SOLAK – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist