Elektrik sektörü piyasasına dair öne çıkan güncel haberler şu şekildedir;
– İngiliz mucit James Dyson, elektrikli araç projesini yüksek maliyeti nedeniyle iptal etti.
– Norveçli enerji şirketi Equinor, Norveç’te 88 MW kapasiteli yüzen rüzgar santrali için 550 milyon euro yatırım yapacak.
– ABD’nin kömür üretiminin yılın son çeyreğinde % 17 düşmesi bekleniyor.
– Türkiye’de 2018 yılında petrol ürünlerinden sağlanan dolaylı vergiler, eşel mobil sistemi nedeniyle bir önceki yıla göre %5,4 azaldı.
– Atmosferdeki karbondioksit yoğunluğu geçen ay 408,54 ppm oldu.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 182.65 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 310 TL/MWh olarak 19:00 – 20:00 saat aralığında, minimum fiyatı 10 TL/MWh olarak 09:00 – 10:00
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –101.65 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 10, linyit % 21, ithal kömür % 27 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 28, rüzgar % 8, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta sonu tüketim talebindeki düşüş ve üretimin ağırlıklı olarak hidroelektrik santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 259.46 TL/MWh ve ortalama tüketim 28,185 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 64, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 95 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 91, tüketime dair başarı oranı ise % 93 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 286.16 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 315.27 TL/MWh olarak 17:00 – 18:00 saat aralığında, minimum fiyatı 150 TL/MWh olarak 23:00 – Avg.:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 310.91 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.10.2019 – 12.10.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,450.83 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 35,944 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Hazırlayan: Tümay SOLAK – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist
Yayına Alan: Derviş KORKMAZ – Fırat Üniversitesi / Elektrik – Elektronik Mühendisliği – dkorkmaz164@gmail.com