Son yıllarda teknolojinin hızla gelişmesi ve insan nüfusunun artmasıyla birlikte, insan yaşamı için ihtiyaç duyulan enerji miktarı ve tüketilen enerji miktarı da artmıştır. Tüm bu artan ihtiyaçlar, özel sektörlerin ve hükümetlerin enerji sektörüne yaptığı yatırımların artmasına sebep olmuştur. Ülkelerin enerji ihtiyaçları farklı olmasına rağmen, enerji politikaları kendi temiz ve sürdürülebilir enerjilerini üretebilmek üzerine kurulmaktadır. Yapılan yatırımlar ve düzenlemeler, günlük hayatımıza enerji verimliliği, enerji tasarrufu ve enerji yönetimi gibi birçok terimin girmesini sağlamıştır.
Enerji hayatımızı pek çok alanda etkiler ve günlük hayatımızı sürdürmemizi sağlar. Uzun yıllar kullanılan fosil yakıtların sürdürülebilirliğinin olmaması ve çevreye olan duyarlılığın artmasının bir
Enerji verimliliği, tüketilen enerji miktarının en aza indirilmesi olarak tanımlanır ve enerjinin kalitesinin düşürülmeden,enerji kayıplarının önlenerek, enerji geri kazanımlarının sağlanması, yeni ve yüksek teknolojiler kullanılarak daha verimli enerjinin üretilmesi anlamına gelmektedir.[1]Dünya üzerinde enerji verimliliğinin ölçümü enerji yoğunluğuyla yapılmaktadır. Enerji yoğunluğu değeri ne kadar düşükse enerji verimliliği o kadar yüksektir.
Enerji tasarrufu en önemli verimlilik faktörlerinden biridir. Enerji tasarrufu sadece enerjinin az kullanılması olarak algılanmamalıdır. Enerji tasarrufu da enerji verimliliğinde olduğu gibi kayıplarının önlenmesi ve enerji kalitesini düşürmeden yapılan enerji üretimlerini esas alır. Enerji tasarrufu günlük hayatımızdaki tasarruflu araba, ev ve ev gereçleri gibi teknolojik araçlarda gördüğümüz az enerji kullanımını içerdiği gibi, kullanılan teknolojik ve diğer araç gereçlerin uzun ömürlü olmasını sağlamak ve bu araçların üretimlerinin de en aza indirilmesini sağlamak enerji tasarrufuna girmektedir.[1]
Enerji yönetimi ve enerji planlaması birbirleriyle iç içe geçmiş ve birbirlerini tamamlayan iki temel kavramdır. Yönetim basamaklarının verimli ve sistematik bir şekilde işlemesi için,öncesinde yapılacak olan planlamaların özenli ve akılcı çalışmalar olması gerekir. Enerji yönetimi; giderlerin minimuma indirilerek, piyasada rekabet gücünün artırılması için enerjinin etkin kullanılması olarak tanımlanabilir.[2] Enerji yönetimi; enerji konuları arasında iletişimi ve etkileşimi artırmayı, enerji kullanım yöntemleri için izleme, raporlama ve yönetim stratejilerini geliştirmeyi ve AR-GE çalışmaları gibi yatırım gerektiren çalışmalardan ger dönüşümleri artırmak için yeni yollar bulmayı amaçlamaktadır.[3]
Enerji sektörü, ulusal ve uluslararası ekonomiler için önemli bir yere sahiptir. Bu sektördeki gelişmelerin insanların yaşam standartları üzerinde olumlu etkilerinin sağlanabilmesi için,enerjinin tasarrufu ve verimliliği gibi kavramların iyi bir şekilde kavranarakenerjideki sürdürülebilirliğin ve dışa bağımlılığın azaltılması gibi önemli konuların, enerji yönetimi planlamalarında göz önüne alınması sağlanmalıdır.
Elif Seda Akça – Atılım Üniversitesi / Enerji Sistemleri Mühendisliği – elifsedaakca@gmail.com
Referanslar
[1] http://www.ibb.gov.tr/sites/aydinlatmaenerji/Pages/EnerjiVerimliligi.aspx
[2] Perihan ÖZBAKIR, ENERJİ YÖNETİMİ, YÜKSEK LİSANS TEZİ
[3] Prof.Dr.Sermin ONAYGİL, Sanayide Verimlilik, Enerji Yönetimi ve Tasarruf