Antalya ENEREX Enerji Verimliliği ve Dönüşümü Fuarı, 27-29 Şubat 2020 tarihleri arasında ANFAŞ Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’nde sektörle ilgili pek çok yenilik ve gelişmenin gündeme getirildiği ENEREX Enerji Oturumlarına ve etkinliklere ev sahipliği yaparken alanında uzman konukların ve sektör temsilcilerinin katıldığı ENEREX Antalya Oturumları, katılımcı ve ziyaretçiler tarafından yoğun ilgi gördü.
“Çatıların Tamamı Özgürleştirilmeli, Çatılar Bulunduğu Binadan Ayrılmalı”
Antalya OSB Başkanı Ali Bahar; “Antalya OSB olarak; 3 yıldır ülkemiz için enerjide tam bağımsızlığı savunuyoruz. OSB Bölgeleri’nin çatılarının güneş paneliyle bezenmesi ve üretimde ve sanayide tam bağımsızlığı getirmenin çalışmalarını yönetiyoruz. Tabii bu çalışmada sadece OSB çatıları yeterli değil, 3 ya da 5 maddemizle altını doldurabilirsek enerjide tam bağımsız Türkiye olabilir. Devletin çıkardığı kanunla çatıların özgürleştirilmesi gerekiyor, önü açılırsa Türkiye’nin enerji anlamında çok ilerleyebileceğini düşünüyoruz. Hedefimiz, Antalya OSB çatıları‘nın hepsini güneş enerjisiyle donatmak, böylece OSB dışarıdan hiçbir enerji almadan işlerine devam edebilecektir. Enerji konusunda tam bağımsız olmak istiyorsak hepimiz katkıda bulunmalıyız.” dedi.
“Herkesi Güneş Enerjisi Kullanmaya Davet Ediyoruz”
CW Enerji Proje Geliştirme Müdürü Şaduman Uysal, konuşmasına CW Enerji hakkında bilgi vererek başladı ve firmanın Avrupa’nın, Ortadoğu’nun ve Afrika’nın en büyük güneş paneli üreticisi ve sadece üreten değil anahtar teslim kuran bir firma olduğunu belirtti. Uysal, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve onun akabinde revize edilen yönetmelik hakkında bilgi verdi ve avantajlarından bahsetti; “Cumhurbaşkanlığı kararnamesi bize dedi ki, üret fazlasını 10 yıl süre boyunca senden satın alırım. Bu güzel bir haber çünkü önceden ürettiğimiz enerjiyi satmamız mümkün değildi. Bir sürpriz daha geldi, mahsuplaşma. Çift yönlü elektrik sayacımız bir ay boyunca ürettiğimiz ve tükettiğimiz enerjiyi ölçecek, ay sonunda kim daha fazla enerji verdiyse, diğer tarafa fatura edecek. Bu fatura etmenin karşılığında da eğer ben daha fazla tükettiysem, normal bedelinden dağıtım şirketine fatura ediyorum. Eğer ben daha fazla ürettiysem de dağıtım şirketi bana vergiler hariç bunun ödemesini yapıyor. Bu sektöre önemli bir hareket getirdi. 5-6 yıl önce olsa çok cazip gelmeyebilirdi; ama artık bu bir ihtiyaç, bugün değilse yarın yaptırmak zorundayız ve birkaç sene içinde kendini amorti ediyor. Herkesi güneş enerjisi kullanmaya davet ediyoruz.” şeklinde sözlerini noktaladı.
“Yenilenebilir Enerji ile Enerji Verimliliği Bir Numaralı Yatırım Planıdır”
Makine Mühendisi ve VAT Enerji Genel Müdürü M. Altuğ Karataş; “Son 1.5 senede enerji maliyetleri katmerlenmiş durumda. Yaklaşık olarak 200’den fazla etüt ve 100’e yakın uygulanmış projeden elde ettiğimiz verilere göre; enerji verimliliği için ne yapılması gerektiğini şöyle sıralayabiliriz: ‘Farkındalık’, ‘ihtiyaç’, ‘etüd’, ‘inceleme’ ve son olarak da ‘uygulama’. Ben bir de 6. Maddeden bahsedeceğim o da ‘enerji verimliliği’, birçoğumuz sunumdan sonra fabrikamızın içinde aslında bir enerji kaynağı olduğunu göreceksiniz ve bunu nasıl hayata geçirebileceğinizi öğrenecek ve bunu hayata geçirmeye çalışacaksınız. “ dedi.
Karataş sözlerine şöyle devam etti: “Tesislere gittiğimizde saha çalışması yapıp etüd planlama toplantısı yapıyoruz. Bu sektöre göre değişen bir şey ve elde ettiğimiz verileri analiz edip projelendiriyor, fizibilite yapıyor ve raporlarımızı sunuyoruz. En nihayetinde ulaşmaya çalıştığımız sonuç, uygulama ile birlikte daha verimli bir işletme. Ölçmek bilmektir, ölçmüyorsanız bilmiyorsunuz. Verimlilik potansiyellerini aydınlatma sistemleri, elektrik motorları, soğutma sistemleri, basınçlı hava, kazanlar, pompalar, fırınlar ve fanlar olarak sıralayabiliriz. Yenilenebilir enerji ile enerji verimliliği bir numaralı yatırım planıdır.”Karataş, KOSGEB ve enerji performans sözleşmesi hakkında da bilgi verdi.
Çözüm: Enerji Verimliliği
2010 yılında kurulan EYODER Enerji Verimliliği ve Yönetimi Derneği Genel Sekreteri Naci Işıklı, Derneğin amaçlarını Türkiye’de enerji verimliliğinin artırılması, yetkili Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) firmaları ile bu konuda uğraş veren paydaşların, serbest piyasa koşullarında, rekabet ve benzeri tüm konularda ilgili mevzuata uygun olarak bir araya getirilmesi, enerji sektöründe çalışan kadınların sayısının arttırılması, kadınlara eşit hakların sağlanması olarak sıraladı. 2020 Şubat ayı itibari ile 45 EVD’nin 22 tanesi derneğe üye olduğunu belirtti.
EYODER Genel Sekreteri Işıklı, “Bizim için enerji paradır. Dışarıdan kömür, doğalgaz ve enerji alıyoruz ve paramızı yakıyoruz. Aslında paramızdan tasarruf etmeliyiz. Bu yüzden enerji verimliliği çok önemli. Türkiye’nin enerji talebi sürekli artıyor ama enerji üretimi artmıyor, fark %70 civarında ve cari açığımızın en çoğunu da bu oluşturuyor. Çözümünde ise enerji verimliliği yer alıyor. Avrupa ülkelerini de enerjiyi üreterek değil enerji verimliliği yaparak tasarruf sağladılar.” ISO 50001’e de değinen Işıklı sözlerine şöyle devam etti; “Etkin bir EnYS kurulması sonucunda, sadece oluşacak farkındalık ile (önemli bir yatırım yapmadan) enerji performansında %10-15 oranında artış sağlanabilir. İşletme genelinde sistematik bir yol haritası ile tüm enerji tüketim noktalarının etüt edilmesi ve “teknik ve ekonomik açıdan uygulanabilir” projelerin gerçekleştirilmesi ile potansiyel olarak %30’ları aşan enerji tasarrufuna ulaşılabilir. Enerji tüketimi konusunda bilinç düzeyi yüksek olan Kanada’da ISO 50001 uygulanan tesislerde ilk 18 ayda %10 civarında, 4 yılın sonunda ise %20 tasarruf sağlandığı görülmüştür.”dedi.
“Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliğini Gündemden Düşürmemek ve Farklılık Yaratmak Lazım”
“25 Ocak’ta yayımlanan yönetmelikte endüstriyel işletmeler ve OSB’ler mutlak olarak enerji yönetim birimi kurmak zorunda” diyen ve sanayide enerji verimliliğine değinen OSBÜK Enerji Müşaviri Mehmet Aslan ise; “Yönetim birimlerinin yatırım yapmadan neler yapılabilir? Enerji maliyetleri kontrol edilemez giderler değil, aksine işletmelerde en kolay ve en etkin şekilde yönetebilecek giderler arasında yer alır. İşletmelerde enerji verimliliğini artırarak enerji tüketimleri azaltılabilir, kısa sürede rakip firmalarla rekabette üstünlük sağlanabilir. Enerji tasarrufu, çoğu zaman büyük bir yatırım gerektirmez. Gerekli önlemler alınabilir, bu önlemlerin etkileri kısa sürede hissedilebilir. Minimum maliyetlerde enerji faturalarında %20’ye varan tasarruflar sağlanabilir.” Dedi ve ekledi; “Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliğini gündemden düşürmemek ve farklılık yaratmak lazım.”dedi.
“Yapılan Çalışmalarla Standart Yatay Buzdolaplarına Oranla, %40 Enerji Tasarrufu Sağlanmıştır”
Sektörde Ar-Ge ve teknoloji konularına değinen Kristal Endüstri Fabrika Müdürü Abdi Kilit, firma olarak enerji verimliliği konusunda elde ettikleri sonuçları paylaştı: “Konveksiyonel fırınlarda, yeni tasarlanan dijital kart sayesinde, PID kontrolü ile rezistansları sırayla devreye alıp, enerji tasarrufu yapıldı. Conta ve izolasyonda iyileştirmeye gidip, ısı kaybı en aza indirgendi ve toplamda %12 enerji tasarrufu sağlandı. Taş tabanlı pastane fırınlarının, dijital kart yazılımlarında, revizyona gidip, çalışma sistemi iyileştirildi. Enerji tüketimini azaldı ve daha verimli çalışır hale getirildi ve %16 enerji tasarrufu sağlandı. AR-GE Merkezimizde, TUBİTAK destekli Ar-Ge projeleri geliştirildi. Bu çalışmalar sonunda, Endüstriyel buzdolaplarında Türkiye’de ilk defa A enerji sınıfı ürünler üretildi. İnverter kompresör kullanarak %16, enerji tasarruflu fan yardımıyla %5, çok odacıklı conta ile %4, yapılan aerojel yalıtım ile %15 enerji tüketimi sağlandı. Standart yatay buzdolaplarına oranla, %40 enerji tasarrufu elde edildi. Ayrıca fabrikalarına kurulan GES uygulaması ile 320,2 ton CO2 salınımına (144 ağaç / 121 gün) engel olundu, aynı zamanda 28.10.2019 – 26.02.2020 tarihleri arasında üretilen elektriğin bedelinin 42.670 dolardan 50.000 TL’ye düştüğünü belirlendi.” dedi.
“Ne Kadar Kontrollü Bir Santral Kurarsanız O Kadar Mutlu ve Sürdürülebilir Bir Santral Elde Etmiş Olursunuz”
Montajın ve malzemenin nasıl olması ve hangi koşullarda montaj yapılması gerektiği konularında bilgi veren ve eğitimli bir ekibin önemine dikkat çeken TSE Enerji Teknolojileri Laboratuvarı Müdürlüğü’nden Tekniker Gökhan Durukan, Panellerin kalitesi kadar kurulumun da çok önemli olduğunu ifade etti. Durukan, en sık yapılan hataları ve enerji kaybına sebep olan detayların altını çizerken, “Ne kadar kontrollü bir santral kurarsanız o kadar mutlu ve sürdürülebilir bir santral elde etmiş olursunuz.” Sözleri ile konuşmasını noktaladı.