Diplomasinin altın anahtarı artık enerji. İşte son örnek. Enerji Enstitüsü, Irak Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asım Cihad‘ın açıklamasını yayınladı. Cihad “Kerkük- Yumurtalık Petrol Boru Hattı sürekli terör saldırısına maruz kalıyor. Kerkük‘te ikinci bir boru hattı projesine başlayacağız” dedi. Bağdat, bu açıklamayla Türkiye dışında başka bir hattı devreye sokmayacağını ilan etti.
Bağdat’la aramız iyi değil. Irak’ın petrolünü Türkiye üzerinden taşıyacağını ilan etmesi tartışmalı Kürt Boru Hattı‘nın devreye gireceği bir dönemde önemli bir diplomatik atak. Irak’ın bel bağladığı Nabucco şimdilik rafa kalktı.
Hattın ortakları geleceğe dair karar veremedi. Ama Irak, petrol ve gazını taşıyacak yeni yolu buldu. Adres, Hazar’dan başlayıp İtalya üzerinden Avrupa’ya uzanan TANAP.
Toplam 20 milyar doları b
BOTAŞ ve TPAO, yüzde 20 payla ülkemizi temsil ediyor.
TANAP’ta sıra boruyu satın alma ve döşemeye geldi. Döşemenin Türkiye’yi ilgilendiren kısmı 8 milyar dolar. Bunun 2-3 milyar doları boru alımı. TANAP yönetimi Türkiye üzerinden geçen, Gürcistan‘dan Yunanistan‘a kadar uzanan 1800 kilometrelik hat için düğmeye bastı. Boruyu satacak, döşeyecek, inşaatı yapacak şirketlerden teklif isteyecek. Dokuzu yerli, 19‘u yabancı boru üreticisi yeterlilik için başvurdu. 27 Eylül‘de ipi kimlerin göğüsleyeceği belli olacak.
***Hem Ankara hem de Bakü Meclisi “Boru alımında Türk çelik boru üreticileri boruyu satar, müteahhitler döşer” düzenlemesi yapmış olsa da, üreticiler için tehlike çanları çalıyor. İşin finansman ayağında sorun var. Üreticiler ucuz finansmana erişemiyor. Eğer konuyla ilgili düzenleme yapılmazsa, Avrupa‘nın birinci, dünyanın beşinci büyük çelik boru üreticisi Türkiye, TANAP’ta devre dışı kalacak.
Konuyu Çelik Boru İmalatçıları Derneği (ÇEBİD) Başkanı Ahmet Erciyas ile konuştum.
Dedi ki: “Rakiplerimiz ülkelerinden Eximbank’ları kanalıyla ucuz ihracat kredisi aldı. Biz ise boru hattı Türkiye’den geçtiği için iç pazara ürün veren şirketler olarak değerlendiriliyoruz. Eximbank’tan ihracat kredisi kullanamıyoruz.”
***TANAP koşusundaki engele bakar mısınız?
Yeterlilik için başvuran Borusan, Erciyas, Noksel, Ümran, Emek, Özbal, Tosçelik, Hat, Ufuk Boru bu durumda ne yapacak? ÇEBİD Yönetimi net. “Ya özkaynakla yatırım yapılacak ya da TANAP uzun vadeli finansmanı kendisi sağlayacak. Böylece haksız rekabet ortadan kalkmalı” diyor. Başbakan Erdoğan‘ın ve Enerji Bakanı Taner Yıldız‘ın dikkatine sunulur.
Yazan: Meliha OKUR
Kaynak: Enerji Enstitüsü