Înşaat sektörü başta olmak üzere çalışma alanlarında sıklıkla kullanılan merdivenler, çalışanların hayatını tehlikeye atacak büyüklükte riskler oluşturabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, her yıl ABD’de 164.000’den fazla kişi merdiven kazasından dolayı acil serviste tedavi görüyor. Merdiven kazalarının şantiyelerdeki ölümlerin önde gelen nedenlerinden birisi.
İş sağlığı ve güvenliği bakımından her çalışma ortamının birbirinden farklı birçok tehlikesi
Merdiven Kullanırken Dikkat Etmemek Ölümcül Tehlikelere Yol Açıyor
Merdiven kazalarının çoğu dikkatsizlikten ve önlem almamaktan kaynaklanıyor. Merdivenden düşmek, sırt, boyun, kol ve bacak zedelenmeleri gibi küçük yaralara da sebep olabiliyor ancak, çalışanların düşme esnasında sert bir zemine çarpması ve boynunu kırması gibi ani ölüme sebebiyet verebilecek riskler en tehlikeli durumları oluşturuyor. Merdiveni uygun şekilde monte etmemek veya sökmemekten, doğru şekilde kurmamaktan, merdivenin üstündeyken fazla uzanmaya çalışmaktan çalışanların kendilerini yaraladıklarını veya hayatlarını riske attıklarını aktaran Ülke Endüstriyel Kurumsal Çözümler Direktörü Murat Şengül, dikkat edilmesi gereken adımları sıralıyor.
1- Doğru merdiven seçimi: Her merdiven her iş için uygun olmayabilir. Bu nedenle kullanım alanına ve amacına uygun merdiven seçilmeli. Merdivenler taşıyabilecekleri ağırlık ve kullanım alanı açısından 3’e ayrılır; endüstriyel, ticari ve ev tipi merdivenler. Endüstriyel merdivenler 120 kiloya kadar taşıyıp, ağır hizmet tipine uygunken, ticari merdivenler 100 kiloya kadar yük taşır ve orta hizmet tipine uygundur. Ev tipi merdivenler ise 90 kiloya kadar ağırlık taşır ve hafif hizmet tipine uygundur. Ayrıca elektrik işlerinde mutlaka yalıtımlı merdivenler kullanılmalıdır.
2- Merdiven kullanmadan önce ve sonra kontrolleri yapmak: Merdivenin basamaklarında yağ, ıslak boya veya kaymaya sebep olabilecek başka bir madde olmadığından emin olun. Basamak kilitlerinin ve ayırıcı materyallerin çalıştığından, tüm cıvata ve perçinlerin sağlam olduğundan ve sabitleme iplerinin yıpranmamış olduğundan emin olun. Merdiveni kullanmadan önce mutlaka sabitleyin. Tırmanırken veya inerken daima merdivene dönük olun. Dengesiz veya düz olmayan bir zeminde merdiven kullanmayın. Ayrıca merdivenlerin doğru açı ile yerleştirilmesi de güvenlik risklerini önemli ölçüde azaltacaktır.
3- Gerektiği durumda merdivenlerin bakımını ihmal etmemek: Merdivenleri her kullanımdan önce ve sonra mutlaka inceleyin ve bakıma ihtiyacı olup olmadığına bakın. Alüminyum merdivenlerde çatlaklar, kırık kaynaklar veya pürüzlü noktalar oluşabilir, ahşap merdivenler çatlayabilir, ufalanma ve çürüme gibi sorunlar oluşabilir. Kırık veya gevşek bir parça varsa bu parçaların bakımını yapmadan merdiveni kullanmayın. Bunların dışında merdivenlerin kilitlerinin, tekerleklerinin, kasnaklarının ve diğer hareketli parçalarının ilgili metal aksamlarını sık sık yağlayın.
4- Kişisel koruyucu ekipman kullanmak: Merdivenle çalışırken olası düşme vakalarında çalışanlar ciddi şekilde yaralanabiliyor. Kişisel koruyucu ekipmanlar ise çalışanların iş ortamlarındaki bir numaralı yardımcısı oluyor. Merdivenle çalışırken de kullanılması gereken birçok kişisel koruyucu ekipman bulunuyor. Olası risklere karşı mutlaka kaydırmaz tabanlı ayakkabılar tercih edin, tutucu eldivenler ve baret gibi kişisel koruyucu ekipmanları kullanmayı ihmal etmeyin.