Borsalar geriliyor, altın yeniden boğa bölgesine geçti, yatırımcılar gelişmekte olan ülkelerden çıkıyor ve petrol son altı ayın zirvesini gördü. ABD öncülüğünde Suriye’ye askeri bir operasyon düzenleneceği yönünde artan beklentiler global piyasaları sarsmaya devam ediyor. Suriye konusunda açıklama yapan Beyaz Saray sözcüsü Jay Carney, ABD Başkanı Barack Obama’nın konuyla ilgili müttefikler ve Kongre üyeleri ile görüşmeye devam ettiğini söyledi.
Carney, “Bir cevap verilmeli. Başkan şu an bu cevabın nasıl olacağını değerlendiriyor” dedi.
Analistler ve yatırımcılar ABD yönetiminin ve müttefiklerinin askeri bir müdahale için zemin hazırladıkları görüşündeler.
İngiltere Başbakanı David Cameron da Salı günü yaptığı açıklamada, Esad’a bağlı askeri güçler tarafından açıkça yapılan kimyasal saldırının korkunç olduğunu söyleyerek, “Bunu oluruna bırakacağımızı düşünmüyorum” dedi.
Öte yandan Suriye Dışişleri Bakanı ise yaptığı açıklamada ülkesinin ABD’nin yapacağı bir operasyona karşı kendisi savunmak için “mevcut tüm araçları” kullanacağını söyledi.
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Esad rejiminin kendi vatandaşlarına karşı kimyasal silah kullandığından “şüphe olmadığını” söylemesi ardından finansal piyasalarda Pazartesi günü alarm zilleri çalmaya başladı.
Pazartesi günü başlayan sarsıntı bugün de devam ediyor.
ABD borsaları günü düşüşle noktaladı. Dow Jones sanayi endeksi yüzde 1,14, Nasdaq ise yüzde 2,16 geriledi. S&P 500 endeksi de yüzde 1,59 düşerek 20 Haziran’da
Asya’nın önde gelen borsaları da değer kaybediyor. Japonya Nikkei yüzde 1,51, Hong Kong Hang Seng yüzde 1,37, Hindistan Sensex yüzde 1,54, Singapur borsası ise yüzde 1,19 geriledi.
Petrol fiyatlarında da yükseliş hakim. Ekim vadeli Nymex ham petrolün varili Şubat 2012′den bu yana ilk kez 109 doların üzerine çıktı. Ekim vadeli Brent ham petrolü de son altı ayın zirvesini gördü.
Suriye’deki petrol üretimi çok fazla değil (2011 yılında günlük 330.800 varil) ancak bu ülkeye yapılacak askeri bir müdahalenin bölgede Mısır’daki darbenin de yarattığı endişelere eklenince petrol fiyatları üzerinde yukarı yönlü bir baskı yaratması muhtemel.
Altında güvenli liman olmasının etkisiyle yeninden 1.400 doların üzerine çıktı. Bu da yazın büyük düşüşler yaşayan altının yeniden boğa bölgesine girmesine neden oldu. Yine de bazı uzmanlar altının geri dönüş yaptığı konusunda şüpheliler.
Gelişmekte olan ülkelerde elden çıkarım da devam ediyor. Hindistan rupisi ABD doları karşısında rekor düşük seviyelere gerilerken Türk lirası da büyük düşüşünü sürdürüyor. Orta Doğu borsaları ve para birimlerinde büyük kayıplar yaşanıyor. The Dubai DFM endeksi yüzde 7, Birleşik Arap Emirlikleri DFM endeksi yüzde 7,01, Suudi Arabistan borsası yüzde 2,8 geriledi.
Yaşanan endişeler Türkiye’nin kredi temerrüt swaplarının da yükselmesine neden oldu. 10 milyon dolar değerinde Türk tahvillerini beş yıllığına sigortalatmanın yıllık maliyeti 245 bin dolara yükseldi. Bu seviye Haziran 2012′den bu yanaki en yüksek seviye.
Finansal bilgi sağlayıcı şirketi Markit’ten kredi araştırmaları uzmanı Gavan Nolan konuyla ilgili yaptığı yorumda, “Petrol fiyatlarındaki keskin yükseliş, Türkiye gibi net petrol ithalatçısı olan ülkeleri daha da zor duruma sokacak.” dedi.
Kaynak: Enerji Enstitüsü